Zorg dat je als kerkelijke gemeente om mensen met depressiviteit en suïcidale gedachten heen staat. Wees er voor de ander, luister en draag mee.
Ds. J. Belder, emeritus predikant binnen de PKN en medeauteur van het boek ”Gevangen in moeite en verdriet. Suïcide bij jongeren”, reageert op de uitkomsten van het rapport ”Bevindelijk gereformeerd: risicofactor voor suïcide?”
Wat zeggen de uitkomsten van dit rapport over de rechterflank van de gereformeerde gezindte, volgens u?
„Dat hier minder suïcide voorkomt, heeft zeker ook te maken met gemeenschapszin. Binnen de gezindte ben je opgenomen in een vrij sterk sociaal verband. Omzien naar elkaar, pastoraat van de gemeente, het speelt allemaal mee.
In de situaties die ik meemaakte, was er veel aandacht vanuit het pastoraat, omzien naar elkaar en bidden voor elkaar. Maar ook eenvoudige dingen zoals een kaartje sturen naar de mensen in de gemeente die psychisch lijden zijn erg belangrijk.
Daarbij is de vraag belangrijk of het aantal zelfdodingen ook te maken heeft met de kwaliteit van de hulpverlening.”
Deze groep behoudende christenen is beducht voor opstand tegen God. Niet klagen maar dragen, aldus het rapport. Terecht?
„Dat is wat kort door de bocht. Het gedicht gaat ook verder met de regel: „en bidden om kracht.” Met name in de psalmen staan veel aanknopingspunten ter bemoediging: „Ik ben niet de enige die deze weg gaat.” Ook de waaromvraag staat in de Bijbel, denk aan Psalm 88. Zelf heb ik die doorleefd, in mijn depressie. Je moet je niet overgeven aan het idee van niet langer te willen leven, maar je overgeven in de handen van God.
Denkt u dat angst voor de hel een weerhoudende factor kan zijn bij bevindelijk gereformeerden als het gaat over suïcide?
„Ja, dat zou kunnen. De Bijbel maakt ons duidelijk dat het na dit leven niet voorbij is. De gedachte aan het oordeel, de hel kán weerhouden. Maar in een ernstige depressie kan het nooit erger zijn dan het leven dat je nu leeft. Het is toch al verloren, dus... Zelfhaat kan iemand de verkeerde richting uit drijven. Dan is adequate hulpverlening heel belangrijk. Waarschijnlijk is christelijke hulpverlening toch de plus in deze. De biddende gemeente en een betrokken pastoraat zijn van niet te overschatten waarde.”
Wat is uw advies aan mensen die worstelen met gevoelens van depressiviteit, psychische problemen of gedachten aan suïcide?
„Er moet aandacht zijn voor deze problematiek. Er lijkt nog steeds te veel koudwatervrees in onze kring voor dit thema. Als je er zelf mee worstelt, maak het dan bespreekbaar. Zoek een uitlaatklep en blijf er niet mee lopen want dan ga je ten onder aan je eigen verdriet. Trek altijd aan de bel. De omgeving heeft hierin trouwens ook een rol. Als je merkt dat een dierbare zich terugtrekt of ineens veel praat over de dood en zinloosheid van het leven, kom dan in actie. Het is heel belangrijk een maatje te zijn voor iemand voor wie het hele leven zwart is geworden.”
Hebt u hulp nodig? Dan kunt u contact opnemen met Stichting 113 Zelfmoordpreventie via 0900 0113 (24 uur bereikbaar) en 113.nl