De hersteld hervormde emeritus predikant hield zijn tweede lezing over de apostel Paulus. Hij ging uitgebreid in op het zogeheten ”Nieuwe Perspectief op Paulus”, dat stelt dat de reformatoren Paulus’ leer over de rechtvaardiging verkeerd hebben uitgelegd.

Ds. Ten Klooster geeft een weergave van de visie van Tom Wright, een belangrijke vertegenwoordiger van het nieuwe perspectief. Volgens de Britse nieuwtestamenticus hadden de reformatoren onvoldoende aandacht voor de historische context van het jodendom in de eerste eeuw.

Zij lazen de brieven door de bril van hun conflict met de Rooms-Katholieke Kerk. Volgens de reformatorische uitleg verzet Paulus zich fel tegen de joodse werkheiligheid. Het jodendom van de eerste eeuw was echter helemaal niet wettisch, aldus Wright.

Paulus’ leer van de rechtvaardiging gaat volgens Wright niet over de vergeving van de zonden, maar over de vraag wie er bij de verbondsgemeenschap horen. Het judaïsme weigerde heidenen in te sluiten in het verbond van God. Paulus verzet zich daar fel tegen. Volgens het nieuwe perspectief ageert Paulus niet tegen wetticisme, maar tegen een ontspoord nationalisme. „Dat sluit goed aan bij eigentijdse oecumenische tendenzen”, tekent ds. Ten Klooster erbij aan.

Als kern van het Evangelie ziet Wright niet de boodschap van vergeving, maar de proclamatie dat Jezus Christus Heere en Koning is. De rechtvaardiging door het geloof is geen centraal thema in de brieven van Paulus. De reformatoren hebben het leerstuk een verkeerde plek gegeven. Het gaat niet over de soteriologie (hoe mensen zalig worden), maar over de ecclesiologie (de visie op de kerk).

Evangelieorgel

Het nieuwe perspectief heeft ds. Ten Klooster niet overtuigd. Zijn kernbezwaar tegen de nieuwe Paulusvisie is dat deze het Bijbelse getuigenis over de ernst en omvang van de zonde niet serieus genoeg neemt. De emeritus predikant wijst op Romeinen 3:23: „Zij hebben allen gezondigd.” „Heel de wereld is verdoemelijk voor God. Of we nu heiden zijn of joods, uiterlijk godsdienstig of goddeloos. De mens leeft in actieve opstand tegen God, onmachtig en onwillig.”

In Romeinen 3:28 concludeert Paulus met nadruk dat God zondaren rechtvaardigt „zonder de werken der wet.” „Dat toon aan dat de weg om door de wet tot rechtvaardigheid te komen voor eens en altijd is afgesneden”, aldus de emeritus predikant.

Hoe kan een rechtvaardige God schuldige zondaren vrijspreken? „Door de verlossing die in Christus Jezus is”, schrijft Paulus (Rom. 3:24). Ds. Ten Klooster: „Als het daarover gaat, trekt Paulus alle registers van zijn Evangelieorgel open. Hij wil van niets en niemand anders weten.”

De emeritus predikant drukt zijn collega’s op het hart om niets anders te preken dan het Evangelie van de rechtvaardiging van de goddeloze. Juist ook in deze tijd. „Verkondig het aloude, maar fonkelnieuwe Evangelie. Dat geeft vandaag perspectief. Want dit is Evangelie van enige troost in leven en sterven.”

Open vensters

Ds. D. W. Tuinier sloot de conferentie af met een toespraak over Daniël 6:1-14. Daniël blijft drie keer per dag bidden tot zijn God, ondanks het verbod daarop. „Als Daniël niet bidt, betekent het dat hij stikt. Welke dienaar in het Koninkrijk van God houdt het dertig dagen uit zonder gebedsleven?”

Het geheim en de kracht van Daniël is dat hij open vensters heeft naar Jeruzalem, zegt de predikant van de gereformeerde gemeente van Waarde. „Alles in Jeruzalem is voor hem een zichtbare preek: er is vergeving en verzoening door het offer van de Beloofde van de vaderen. Er is alleen perspectief door het borgtochtelijke werk van de Koning van de kerk. Er is alleen maar hoop omdat de Pinkstergeest is uitgestort.”

Daniël blijft bidden, ook al weet hij dat de leeuwenkuil wacht. „Dat is genade van God”, aldus ds. Tuinier. Genade die tot ons komt door Jezus Christus. „Christus is onder gesloten vensters weggezonken. In die weg overwon Hij. Hij belooft de Daniëls geen kalme reis, maar wel een behouden aankomst. In Hem zijn wij meer dan overwinnaars.

De evangeliën noemen veertien keer dat Jezus bidt. „Jezus bidt om bewaring en bescherming. Hij bidt om verheerlijking van Zijn Vader, om het werk van de Heilige Geest. Hij stierf biddend. Hij is met de overtreders gerekend en heeft voor de overtreders gebeden. Daarin ligt ook vandaag voor de Daniëls de enige troost in leven en sterven.”

Ds. Tuinier geeft zijn collega’s nog een praktische raadgeving mee van ds. G. H. Kersten: „Laten je gebeden op de preekstoel nooit langer zijn dan je gebeden in de studeerkamer.”