De dagen worden korter en de temperatuur daalt. Voor heel wat pensionado’s reden om naar het zuiden te trekken, zodat ze daar de winter door kunnen brengen. De Portugese badplaats Monte Gordo doet het goed: zon, zee, strand. Voor christelijke vakantiegangers is er echter meer te vinden. Halverwege de jaren negentig ontstond hier een christelijke gemeenschap van Nederlandse vakantiegangers: de oecumenische geloofsgemeenschap Monte Gordo. Een winterkerk zou je het kunnen noemen, want de zondagse dienst vindt alleen in de maanden november tot en met maart plaats.

Hechte gemeenschap

Roel Dahmeijer (78) uit Schipluiden is voorzitter van Stichting Oecumenische Geloofsgemeenschap Monte Gordo. Samen met zijn vrouw komt hij al sinds 2016 in de populaire badplaats. Iedere zondag is hij er te vinden in de Cinema Mariani, de voormalige bioscoop van Monte Gordo, waar de kerkdienst plaatsvindt. „We komen samen met een groep mensen die al jaren deze regio bezoekt. Er is een hechte geloofsgemeenschap ontstaan. We zijn een kerk van oudjes”, lacht Dahmeijer. „De meesten hebben een heel leven achter zich liggen, en daardoor herkennen we ons in dezelfde vreugden, zorgen en problemen over kinderen en kleinkinderen.”

Appartement

Eind vorige eeuw brengen twee Nederlandse vrouwen de winter in Monte Gordo door: Elsa Arpe en Hinke van Krimpen. Ze missen de kerkdiensten van hun thuisland en besluiten hun appartement op zondag open te stellen voor Nederlandstalige christenen. Zes mensen komen op de eerste ontmoeting af. Er wordt gebeden, gezongen en uit de Bijbel gelezen. Een maand later is het aantal bezoekers meer dan verdubbeld. Voor de ruim veertig vakantiegangers wordt het appartement van Arpe en Van Krimpen te klein. Via de eetzaal van het hotel en het parochiezaaltje van de plaatselijke rooms-katholieke kerk belandt het gezelschap in de voormalige bioscoop van Monte Gordo.

„Bij de start van het winterseizoen beginnen we met zo’n tien bezoekers”, vertelt Dahmeijer. „Dat aantal groeit met de week. Tijdens de kerstdienst zijn er ruim honderd tot honderdvijftig mensen. Bezoekers blijven komen als ze eenmaal zijn geweest.”

De samenkomsten worden geleid door twee voorgangers. In de eerste helft van dit seizoen gaat ds. Jan Moerman Szabo voor en vanaf januari tot maart leidt ds. Jan Leijenhorst de samenkomsten. Beiden zijn predikant binnen de Protestantse Kerk in Nederland.

Oecumene

De bezoekers van de zondagse dienst komen volgens Dahmeijer uit de volle breedte van kerkelijk Nederland. „Er zijn doopsgezinden, mensen van het Leger des Heils, rooms-katholieken, protestanten en orthodox-gereformeerden. We vragen predikanten die voorstander zijn van oecumene. Met zo’n brede doelgroep moeten er nu eenmaal in de prediking verschillende accenten gelegd worden. Ondanks de diversiteit ervaren we eenheid, misschien wel omdat van de meesten geldt dat hun toekomst op aarde korter is dan het verleden. We vieren twee keer in het seizoen op protestantse wijze het Heilig Avondmaal. Het is bijzonder dat ook rooms-katholieke toeristen daaraan deelnemen.”

Twee keer in het jaar komen de overwinteraars en vakantiegangers samen in de oude kerk van Monte Gordo. „Met biddag en dankdag werken we samen met de rooms-katholieke kerk. De pastoor en een Nederlandse voorganger gaan dan samen voor. Bezoekers brengen een tas met boodschappen mee voor de voedselbank”, vertelt Dahmeijer. „Gedurende het winterseizoen zamelen we ook geld in voor diaconale doeleinden in Monte Gordo.”

Pastoraat

De voorgangers van de Oecumenische Geloofsgemeenschap in Monte Gordo verlenen ook pastorale zorg onder de bezoekers van de samenkomsten. „Tijdens het verblijf in Portugal hebben toeristen soms te maken met moeilijke gebeurtenissen, zoals ziekten en sterfgevallen. De voorgangers leggen pastorale bezoeken af onder mensen die daar behoefte aan hebben”, aldus Dahmeijer.

Naast de zondagse samenkomst vindt er op donderdag een informele koffieochtend plaats. „Uit de gesprekken merk ik op dat veel overwinteraars bezig zijn met geloofszaken. Ze vertellen soms zomaar wat er in hun hart leeft. Alsof dat in het buitenland gemakkelijker gaat dan in Nederland.”