Deze groep eenverdieners, die dus niet de mogelijkheid heeft om tweeverdiener te worden, wordt nu hard geraakt door de gevolgen van het regeringsbeleid om het tweeverdienerschap met fiscale regelingen zeer fors te stimuleren. Eenverdieners betalen hierdoor tot ruim vijf keer zoveel belasting als tweeverdieners met hetzelfde gezinsinkomen.

Tijdens een debat over de Voorjaarsnota zegde Dijsselbloem woensdagavond in de Tweede Kamer toe te willen bezien of hij met Prinsjesdag oplossingen kan presenteren die deze specifieke groep ontzien. „Ik kan geen resultaatsverplichting aangaan, maar ik herken het probleem. Wij beslissen in augustus over het koopkrachtbeeld. Dan kijken we naar groepen die het moeilijk hebben. Ik zeg toe dat we dan ook aandacht zullen hebben voor deze groep.”

De toezegging is opmerkelijk omdat het kabinet onlangs in een reactie op Kamervragen van de SP aangaf dat een uitzondering voor deze groep „niet doelmatig” is en ook niet past in het beleid „dat als doel heeft om de arbeidsparticipatie te bevorderen.” Tegelijk gaf Dijsselbloem woensdagavond aan nog altijd niet van zins te zijn de fiscale pijn te verzachten voor de bredere groep eenverdieners. „De stap om in ons belastingstelsel van huishoudens naar individuele belastingplichtigen te gaan, is emancipatoir en gericht op de arbeidsparticipatie. Die stap is al jaren geleden gezet en die gaan we niet terugdraaien.”

De PvdA-bewindsman deed zijn toezegging nadat hij over eenverdieners was bevraagd door de Kamerleden Schouten (ChristenUnie) en Omtzigt (CDA). Volgens Omtzigt gaan eenverdieners er ten opzichte van tweeverdieners „jaar op jaar op achteruit”. Ook vindt hij het vreemd dat eenverdieners honderden euro’s minder overhouden dan alleenstaande ouders met precies hetzelfde inkomen. „Het is raar dat als je één inkomen hebt van 40.000 euro en geen partner maar wel kinderen, je netto méér overhoudt dan als je wel een partner en dus ook meer monden te voeden hebt. Dat heeft niks meer te maken met draagkracht.”

Armoede

Schouten refereerde eraan dat het adagium van dit kabinet altijd was dat werk de weg is om uit de armoede te komen. „Maar voor eenverdieners die nu heel erg de rekening gepresenteerd krijgen, is werken bijna de weg naar de armoede geworden. En dan trekt dit kabinet tegelijk wél 200 miljoen euro extra uit voor een hogere kinderopvangtoeslag voor nota bene de rijkste tweeverdieners!”

Hoewel het CU-Kamerlid het „winst” noemt dat het kabinet wil kijken naar de groep voor wie het eenverdienerschap geen vrije keuze is, vroeg ze Dijsselbloem maatregelen te nemen om de inkomenspositie van alle eenverdieners te verbeteren. SGP-Kamerlid Dijkgraaf is eveneens blij met de beweging van Dijsselbloem, maar ook volgens hem is er meer nodig. „Het is terecht dat de minister een oplossing wil voor eenverdieners met een zieke of gehandicapte partner. Dat is een uiterst kwetsbare groep van wie wij al langer benadrukken dat zij helemaal geen keuze hebben. Tegelijk is het slechts een beperkte categorie. Er zijn nog veel meer eenverdieners die, om welke reden dan ook, feitelijk geen keuze hebben. Maar ook voor eenverdieners die zogezegd wel een keuze hebben, willen we dat dit een vrije keuze wordt en niet een die afgedwongen wordt door fiscale strafmaatregelen. Dit probleem is dus nog lang niet getackeld.”

Daartoe toonden de coalitiepartijen VVD en PvdA zich ook niet bereid. VVD-Kamerlid Harbers: „Bij de groep eenverdieners die er in principe voor kiest sta ik aan de kant van D66. Wij kiezen voor het huidige belastingsysteem, ondanks de bezwaren.”