DEN HAAG. De positie van VVD-Kamerlid Verheijen was onhoudbaar toen bleek dat de integriteitscommissie van de VVD een hard oordeel velde over zijn doen en laten. Zijn VVD-politici gevoeliger voor geld en goed dan hun soortgenoten bij andere partijen?
Iedereen was het er wel over eens dat de 38-jarige Marcus Leonardus Verheijen een politiek talent was. Op zijn 21e was hij raadslid, op zijn 30e wethouder en locoburgemeester en op zijn 34e lijsttrekker van de VVD bij de Statenverkiezingen en daarna gedeputeerde. Verheijen zorgde er in 2009 voor dat de VVD voor het eerst de grootste werd in Venlo en niet de PVV van Wilders, die –zoals bekend– in dezelfde Limburgse plaats woont.
In 2012 kwam Verheijen in de Tweede Kamer als hoogste nieuwkomer van de VVD-lijst. Ondertussen was hij nog waarnemend partijvoorzitter en vicevoorzitter van de VVD geweest. Een staatssecretariaat of een ministerspost lag op den duur voor de hand. Verheijen is vlot van de tongriem gesneden en heeft humor.
En toch viel de rijzende ster. De armoe begon in november vorig jaar toen het weekblad Elsevier met beschuldigingen van corruptie kwam. Ruim twee weken geleden kwam NRC Handelsblad met een artikel waaruit bleek dat Verheijen als gedeputeerde ten onrechte autoritten bij de provincie had gedeclareerd en Limburg ook gedeeltelijk op had laten draaien voor een diner met flessen wijn van 127 euro. Vorige week kwamen er nieuwe beschuldigingen over corruptie bij.
Verheijen bracht de VVD net voor de Statenverkiezingen danig in het nauw. Vandaag start de VVD-campagne. In allerijl bracht de integriteitscommissie van de VVD gisteren een rapport uit. Het oordeel was hard en liet Verheijen geen andere keus dan aftreden.
De VVD heeft voor zichzelf hoge standaarden aangelegd als het om integriteit gaat. Dat gebeurde naar aanleiding van de corruptie-affaire met Jos van Rey. De VVD moet op dit punt als grootste partij het goede voorbeeld geven, zei premier Rutte in mei 2013.
Verheijen is niet het eerste liberale Kamerlid dat deze periode onvrijwillig de Kamer verlaat. Houwers en Huizing gingen hem voor. Houwers moest opstappen vanwege valsheid in geschrifte, oplichting en witwassen; Huizing omdat hij was aangehouden met te veel drank op achter het stuur.
Nu Verheijen is teruggetreden, is het nog maar de vraag of de imagoschade die de partij opliep, hersteld kan worden voor de verkiezingen. De partij zit ook nog in haar maag met de vorige week afgetreden VVD-fractievoorzitter in de gemeente Stichtse Vecht. Zij is donderdag in hechtenis genomen, omdat ze wordt verdacht van illegale hennepteelt en witwassen.
Geld en goed
Zijn VVD’ers gevoeliger voor gesjoemel met geld en goed dan politici van andere partijen?
Daar lijkt het wel op. De website Parlement & Politiek houdt een lijst bij van Kamerleden die in opspraak zijn gekomen. Dat zijn er zestien sinds 2006.
Van de Kamerleden die in opspraak kwamen zijn verreweg de meesten lid van de PVV. Zes van de zestien die voor moeilijkheden zorgden, zijn kornuiten van Wilders.
In totaal waren er vier liberalen die sinds 2006 moesten terugtreden. Dat is een kwart van het totale aantal. De VVD bezet ongeveer ook een kwart van het aantal zetels. Dit is gemiddeld.
Bij vijf van de zestien affaires was op enige manier zelfverrijking in het spel. Drie van de politici die hiervoor in opspraak kwamen, waren VVD’ers. Dat is bovengemiddeld.
Rutte heeft spijt van laconieke houding
Redactie politiek
DEN HAAG. Premier (en VVD-leider) Rutte is gistermiddag door het stof gegaan in de kwestie rond de declaraties van VVD-Kamerlid Verheijen. Tijdens de persconferentie na de ministerraad zei Rutte dat hij zich achteraf gezien beter had kunnen onthouden van commentaar.
VVD-fractieleider Zijlstra deed kort daarna eenzelfde uitspraak. Beiden reageerden in eerste instantie zeer laconiek toen eerder deze maand de kwestie rond de declaraties van VVD-Kamerlid Verheijen opspeelde na een publicatie in NRC Handelsblad. Ze noemden de berichtgeving in die krant onder meer „opgeblazen en opgepompt” en benadrukten vooral dat het met verreweg de meeste declaraties van Verheijen wel snor zat.
Gistermiddag concludeerde de speciale integriteitscommissie van de VVD echter dat Verheijen in zijn tijd als gedeputeerde in Limburg in strijd met het integriteitskader van de VVD heeft gehandeld, waarna Verheijen bekendmaakte te vertrekken uit de Tweede Kamer.
Rutte noemde het vertrek van Verheijen een „logisch besluit”, maar ook een „persoonlijk drama.” De VVD verliest volgens hem „een goed Kamerlid.”