De Voorstraat in Sommelsdijk is een straat met nogal wat monumentale pandjes. Nummer 31/33 is een hele grote: het Van Aerssenhuis. Genoemd naar de eerste eigenaar, Cornelis van Aerssen, de rijkste man van Nederland in het begin van de 17e eeuw.

Wie omhoogkijkt, begrijpt waarom het huis twee nummers telt. De gevel bestaat uit twee delen. Links een smal klokgeveltje, rechts een brede tuitgevel. „In het linkergedeelte woonden vooral de bedienden, rechts leefde de familie Van Aerssen zelf”, vertelt Cornelis van Duijn, de huidige eigenaar.

Sinds het gezin in 1996 verhuisden van een dijkhuis in Zwanenburg naar het herenhuis in Sommelsdijk, is Van Duijn aan het restaureren. Nu is hij zover dat mensen voor het eerst zijn woning op Open Monumentendag kunnen bekijken. „Ik wil dit niet voor mij alleen houden.”

Er valt inderdaad wel het een en ander te bewonderen in het Van Aerssenhuis. Neem alleen al de woonkamer. Een enorme open haard met veel houtsnijwerk domineert de voorkamer. Het plafond op 4,5 meter hoogte is een waar kunstwerk. Het geeft het gevoel dat je in een museum bent. Pas als de jongste dochter met haar hond binnenkomt, is het weer duidelijk dat dit een woonhuis betreft.

„Een huis dat veel biedt, maar ook nogal wat vraagt”, maakt Van Duijn duidelijk. „Wonen en werken in een monument van dit kaliber is niet alleen maar genieten. Je hebt te maken met hogere energie- en onderhoudskosten en met ongemakken die je maar voor lief moet nemen. Zeker mijn vrouw weet daarvan mee te praten.”

Wie een monument koopt, neemt eigenlijk de zorg ervoor op zijn schouders, vindt Van Duijn. „Ik zou haast zeggen dat je er een kind bij krijgt waar je voor moet zorgen. Dan komt er een moment dat je die zorg aan een ander overdraagt.”

De van oorsprong Katwijker denkt erover het Van Aerssenhuis te verkopen. Dat dat met pijn in zijn hart zal gebeuren, is wel merkbaar als hij een rondleiding geeft. Op zolder wijst hij een enorm spant aan. „Het is goed mogelijk dat deze balk uit een afgedankt schip komt. Een timmerman heeft er net zolang aan gezaagd en geschaafd tot hij in dit huis paste. Dat trekt mij nu aan in een monument: het is allemaal ambachtelijk tot stand gekomen.”

Van Duijns mooiste plekje is niet in het Van Aerssenhuis zelf, maar in het koetshuis dat achter in de tuin staat. Hij is er nog volop aan het restaureren. Via twee houten ladders gaat hij voor naar de ruime zolder. Dikke spanten steken donkerbruin af bij de lichte eiken vloer. „Toen ik dit zag, zei ik gelijk: dit wordt mijn plek. Hier wil ik mijn kantoor inrichten. Maar zover is het nog niet. Restaureren is een kwestie van tijd. Gelukkig geeft het verwachte eindresultaat me nu al plezier, ook al moet het werk nog gedaan worden.”

Kijk op www.refdag.nl/monument voor het programma van Open Monumentendag in Sommelsdijk.

In Nederland staan veel monumenten. Zaterdag zijn ze te bezoeken tijdens Open Monumentendag. Redacteur Gerco Verdouw kijkt alvast achter de muren van zes opvallende bouwwerken. Vandaag deel 2: het Van Aerssenhuis in Sommelsdijk.