Karadzic in Scheveningen
DEN HAAG – Dertien jaar na te zijn aangeklaagd wegens volkerenmoord na de val van Srebrenica zit de Bosnisch Servische oud president Radovan Karadzic achter slot en grendel. Woensdagmorgen kwam hij aan in de VN gevangenis in Scheveningen.
De vermeende oorlogsmidadiger arriveerde per helikopter, nadat eerder twee geblindeerde busjes bij de strafinrichting voor verwarring hadden gezorgd. De helikopter vertrok iets voor acht uur van Rotterdam Airport, waar het Servische regeringsvliegtuig dat Karadzic vervoerde eerder was geland. De helikopter landde binnen de muren van het gevangeniscomplex. Een helikopter van de politie bleef enige tijd boven de gevangenis cirkelen.
Karadzic werd uren eerder in alle vroegte uit zijn cel in Belgrado gehaald en op een vliegtuig naar Nederland gezet. Het vertrek werd mogelijk nadat een rechtbank in Belgrado had geoordeeld dat aan alle voorwaarden voor de overdracht was voldaan. Toen vervolgens de minister van Justitie zijn handtekening zette, waren Karadzic’ waarschijnlijk laatste uren op Servische bodem geslagen.
Dankzij de overdracht van Karadzic aan het VN tribunaal kan nu een nieuw hoofdstuk beginnen: de vervolging van de oud president voor moorden, martelingen en terroristische acties tegen Bosnische moslims en Bosnische Kroaten tussen 1991 en 1996. Het tribunaal verdenkt Karadzic onder meer van genocide, misdaden tegen de mensheid en schendingen van de wetten en gebruiken van oorlog.
De eerste stap in zijn vervolging is de voorgeleiding aan het Joegoslaviëtribunaal in Den Haag, die binnen 48 uur zal moeten plaatsvinden. Karadzic zal daar moeten verklaren of hij schuldig of onschuldig is. Kiest hij ervoor niets te zeggen, dan nemen de rechters automatisch aan dat hij zichzelf onschuldig verklaart.
Na deze eerste juridische procedure zal het waarschijnlijk maanden duren voordat de zaak daadwerkelijk begint. Daarna kan de inhoudelijke behandeling jaren vergen. Karadzic heeft aangekondigd zijn eigen verdediging te willen voeren, net als ex president Slobodan Milosevic van Joegoslavië eerder deed. Over het algemeen is dat een tactiek die de processen niet versnelt.
Het kan wel eens de laatste keer zijn geweest dat de 63 jarige Karadzic in Servië was. Behalve de jarenlange behandeling van de zaak, moet hij mogelijk een gevangenisstraf van jaren uitzitten buiten Servië.
In Belgrado braken dinsdagavond rellen uit tijdens een betoging van nationalistische demonstranten tegen de aanstaande uitlevering van Karadzic.
De EU landen hebben dinsdag besloten Servië nog geen handelsvoordelen te bieden als beloning voor de arrestatie van de oorlogsverdachte Radovan Karadzic. Dat bleek dinsdag bij ambassadeursoverleg in Brussel. De EU landen wilden wachten totdat Karadzic echt is aangekomen in de Scheveningse strafgevangenis en totdat de hoofdaanklager van het Joegoslaviëtribunaal, Serge Brammertz, oordeelt dat Servië volledig meewerkt aan het tribunaal.
Wie overigens in de sporen van Radovan Karadzic wil treden, kan een tochtje boeken bij een touroperator in Belgrado. Een gids neemt de geïnteresseerden mee langs de favoriete kroeg en supermarkt van de Bosnisch Servische oud president. Als klap op de vuurpijl maken de toeristen een ritje met bus 78, de lijn waarop de vermeende oorlogsmisdadiger werd aangehouden. Volgens reisorganisatie Vekol Tours, die de uitstapjes organiseert, is de belangstelling voor het uitstapje groot.