Als de wereld op de huidige voet doorgaat, zal het aan het einde van deze eeuw gemiddeld 2,7 graden warmer zijn dan voor de industriële tijd. In die toekomstverwachting zit al drie jaar geen verbetering, stellen klimaatbeleidexperts van Climate Action Tracker (CAT) in een analyse. Een „optimistisch scenario” dat ze ook ieder jaar maken, is iets ongunstiger geworden: daarin komt de wereld nu uit op een opwarming van 1,9 graden in het jaar 2100. Dat was vorig jaar nog 1,8 graden.
Het rapport is donderdag gepresenteerd op de VN-klimaattop in Bakoe. Een vraag waarop CAT ook een eerste antwoord probeert te formuleren, is wat het presidentschap van Donald Trump in de Verenigde Staten zal betekenen voor het klimaat. Trump heeft duidelijk gemaakt dat hij zijn land opnieuw wil terugtrekken uit het Klimaatakkoord van Parijs. Dat deed hij in zijn eerste termijn ook al.
Op korte termijn zal het terugdraaien van klimaatbeleid in de VS volgens de berekeningen nog geen grote invloed hebben: in 2025 zou het mogelijk gaan om 0,04 graden extra opwarming door toenemende uitstoot van broeikasgassen. Als de Verenigde Staten hun doel om in 2050 klimaatneutraal te zijn loslaten, dan zijn de gevolgen groter. Zeker als ook andere landen dan hun klimaatambities verlagen. „We zullen de volledige impact van de Amerikaanse verkiezingen pas weten als Trump aan zijn termijn is begonnen”, zegt Bill Hare van Climate Analytics, een van de instituten achter CAT. „Maar er is nu veel momentum voor schone energie in de VS, dat laat zich niet zomaar tegenhouden.”
Vertrekkend president Joe Biden heeft duurzame investeringen financieel heel aantrekkelijk gemaakt. Vooral in landelijk gebied waar de meeste mensen op de Republikeinen en Trump hebben gestemd, zijn daardoor veel nieuwe projecten begonnen. Het is de vraag in hoeverre Trump, die klimaatverandering ooit „een hoax” noemde, ook die ontwikkeling wil terugdraaien.
Als landen alle ambities en beloften die ze hebben uitgesproken waarmaken, zal het volgens CAT eind deze eeuw 2,1 graden warmer zijn dan tussen 1850 en 1900. Dat is het tijdvak waarmee klimaatpanel IPCC de huidige temperaturen vergelijkt. Datzelfde IPCC heeft herhaaldelijk gewaarschuwd voor de gevolgen van een dergelijke opwarming. Boven de 1,5 graad stijgt de kans dat kantelpunten worden bereikt, met onomkeerbare gevolgen, zoals het smelten van ijskappen en permafrost, een grote zeespiegelstijging en het afsterven van koraalrif en tropisch regenwoud.