De hosannastemming van december vorig jaar was goed te verklaren. Het afschuwelijke bewind van dictator Bashar al-Assad kwam ten einde na een razendsnelle opmars van Hayat Tahrir al-Sham (HTS). Die groepering werd dan ook bejubeld vanwege haar rol in het verdrijven van de gehate despoot, maar al snel daalde ook het besef in dat de bevrijders weleens de nieuwe onderdrukkers zouden kunnen worden. Met name bij de minderheden in het overwegend soennitische land werd de euforie met gezwinde spoed getemperd.

Al snel daalde het besef in dat de bevrijders weleens de nieuwe onderdrukkers zouden kunnen worden

Dat had alles te maken met het karakter van HTS. De groepering komt rechtstreeks voort uit Al Qaida, heeft in het verleden innige banden met Islamitische Staat (IS) onderhouden en is ideologisch nog steeds fundamentalistisch en uitgesproken jihadistisch. Niet voor niets staat HTS nog altijd op de terreurlijsten van de Verenigde Staten, de Europese Unie en de Verenigde Naties. In 2014, toen deze groep nog de naam Jabhat al-Nusra droeg, liet leider Ahmed al-Sharaa –toen nog onder zijn jihadistennaam Abu Mohammad al-Jolani– weten dat er voor Koerden, druzen, sjiieten, alawieten en christenen geen plek was in Syrië.

Ongelovigen

Nu is dus de daad bij het woord gevoegd. In de kustprovincies Latakia en Tartous gingen regeringstroepen als beesten tekeer tegen de daar woonachtige alawieten. De daders deden geen enkele moeite om te verhullen dat hun moordpartijen religieus gemotiveerd waren. In de ogen van de radicale soennieten zijn alawieten ”kuffar”: ongelovigen. In het jihadistische wereldbeeld dienen die gedood te worden.

In Latakia en Tartous gingen regeringstroepen als beesten tekeer tegen de daar wonende alawieten

Het bloedblad van afgelopen weekend was dan ook de meest recente toevoeging aan een lijst die even lang als luguber is. In 2013 werden honderden alawieten op gruwelijke wijze vermoord, iets wat direct na de val van Assad nog eens dunnetjes overgedaan werd. Tientallen druzen werden gedood en verminkt bij aanvallen in 2013 en 2015. In alle gevallen was Jabhat al-Nusra, thans regeringspartij HTS, verantwoordelijk. Het kersverse jihadistische bewind in Damascus steekt ook helemaal niet onder stoelen of banken dat het voor Syrië een zuivere shariastaat beoogt.

Shariastaat

Wat dat in de praktijk betekent laat zich raden. De afgelopen jaren bestuurde HTS al de provincie Idlib. Daar was het vrouwen verboden om te studeren en werden zij gestenigd bij beschuldigingen van overspel of godslastering. De huidige minister van Justitie zag in 2015 hoogstpersoonlijk toe bij de publieke executies van twee vrouwen in Idlib. Druzen en christenen werden slachtoffer van gedwongen bekeringen en hun bezittingen werden geconfisqueerd. Moordpartijen, martelingen en standrechtelijke executies waren aan de orde van de dag. Ondanks de zalvende woorden en plechtige beloftes die het Westen gerust moesten stellen, lijkt nu heel Syrië onderworpen te worden aan de grillen van de radicale islam.

Op dit moment is Israël de enige partij die voor de Syrische minderheden opkomt

Met zijn loze woorden heeft Ahmed al-Sharaa het Syrische volk bedrogen. Desondanks schudt VN-baas António Guterres hem vrolijk de hand en komt de EU met een schofterige verklaring die de schuld van de geweldsuitbarsting in de schoenen van de alawieten zelf schuift. Opvallend genoeg is op dit moment Israël de enige partij die voor de Syrische minderheden opkomt. De Joodse staat liet in heldere bewoordingen weten dat deze zal ingrijpen als het tot verdere geweldsuitbarstingen tegen druzen, Koerden, alawieten of christenen komt. Het riep bovendien het Westen op „het pure kwaad” van vorig weekeinde te veroordelen.

Schaapskleren

Daarbij spelen ontegenzeggelijk de eigen ervaringen met jihadistische groeperingen mee. Hamas, Hezbollah en Ansar Allah teisteren Israël al decennia. Veel animo voor een groot buurland geregeerd door jihadisten is er dan ook niet binnen de Joodse staat. De nieuwbakken Syrische president Al-Sharaa zei in 2018 nog dat zijn troepen „Jeruzalem zullen bereiken als Allah dat wil” en ook na de verdrijving van Assad spraken zijn officieren woorden van gelijke strekking. Eind januari hief het nieuwe Syrische leger nog het beruchte ”Khaybar Khaybar ya yahud” aan, de islamitische strijdslogan die refereert aan de afslachting van een Joodse gemeenschap door de profeet Mohammed. Dat zijn geen voortekenen van een vreedzaam bestaan naast elkaar.

Verrassend is dat niet. In het extremistische gedachtegoed van de radicale islam dient er niet met ongelovigen of afvalligen te worden samengeleefd. Die dienen bekeerd of gedood te worden; er is geen middenweg. Het weerzinwekkende optreden van de Syrische overheidstroepen tegen burgers uit minderheden bevestigt dat de salafistische ideologie van de nieuwe machthebbers gewoon in praktijk zal worden gebracht. Dat Al-Sharaa zijn baard heeft getrimd en de tulband voor een westers maatpak heeft ingeruild, maakt hem op zijn best een wolf in schaapskleren. Zijn ideologie is van hetzelfde laken en pak als die van Al Qaida en IS. Met zo’n regime kan en mag Nederland nooit en te nimmer betrekkingen aangaan.

De auteur is beleidsadviseur Israël en het Midden-Oosten bij het Centrum Informatie en Documentatie Israël.