Een substantieel bedrag, volgens hulporganisatie Cordaid zelfs de grootste bezuiniging in de Nederlandse geschiedenis. Niet verwonderlijk dat hulporganisaties aan de bel trekken. Ze noemen de aangekondigde bezuinigingen onbegrijpelijk. Nederland zou juist veel méér moeten doen om de wereldwijde armoedekloof te dichten.

Dat de nieuwe coalitie kritisch kijkt naar uitgaven aan ontwikkelingssamenwerking is op zichzelf niet verkeerd. Het is niet om het even hoe deze gelden worden besteed, en de tijd dat armere landen simpelweg aan het infuus van het rijke Westen konden liggen, is voorbij. Hulp moet leiden tot structurele verbeteringen en ertoe bijdragen dat mensen een eigen bestaan kunnen opbouwen, zonder voortdurend de hand te hoeven ophouden.

In dat licht valt te verdedigen dat er ingegrepen wordt op ontwikkelingssamenwerking. Het is voor de nieuwe coalitie bovendien een relatief gemakkelijke route, die bij menig kiezer goed zal vallen. Die voelt de pijn van deze bezuiniging tenminste niet in de eigen portemonnee.

Toch is het maar de vraag of zó stevig ingrijpen wel verstandig is. Internationaal en geopolitiek zijn de vraagstukken niet minder geworden. De stabiliteit, veiligheid en vrede staan op tal van plekken op deze wereld ernstig onder druk. Er is sprake van grote economische ongelijkheid, de klimaatproblematiek raakt armere landen onevenredig hard en de wereldwijde voedselschaarste neemt alleen maar toe. Niet eerder waren zoveel mensen in eigen land op de vlucht als afgelopen jaar. Ook over landsgrenzen heen zijn er grote vluchtelingenstromen, ook richting Europa.

Gerichte ontwikkelingshulp, bijvoorbeeld voor duurzame verbetering van de primaire levensbehoeften, is daarom broodnodig. Een coalitie die de asielinstroom wil beperken, zou zich dat toch moeten realiseren. Het bouwen aan stabiliteit, veiligheid en economische onafhankelijkheid is een kwestie van lange adem. Het zou een verkeerd signaal zijn om allerlei langlopende projecten nu door forse bezuinigingen in gevaar te brengen.

Er is ook een geopolitiek belang om via ontwikkelingshulp invloed uit te oefenen in gebieden als de Hoorn van Afrika, de Sahel en Noord-Afrika. Zodra westerse landen hun bemoeienis afschalen of zich terugtrekken, staan grootmachten als China en Rusland in de rij om hun plek in te nemen. Van China is bekend dat het flink inzet op bijvoorbeeld infrastructurele projecten in met name Afrikaanse en Aziatische landen. Ook verstrekt China op grote schaal leningen. Dat is niet louter uit liefdadigheid; China heeft er alle belang bij zijn internationale concurrentiepositie te verstevigen.

Dat PVV, VVD, NSC en BBB willen snijden in het budget voor ontwikkelingssamenwerking komt niet als een verrassing. Of het –gezien alle internationale ontwikkelingen– op de lange termijn een verstandige keuze is, valt te betwisten.