Protestantse Kerk kiest voor Bijbelse roeping om elkaars leed te dragen
„Als één lid lijdt, lijden alle leden mee”. Deze zin uit de eerste brief van Paulus aan de Korinthiërs komt al snel naar boven wanneer je al het leed in Israël en Gaza voorbij ziet komen.
Aan deze ellende moet een einde komen en dat kan alleen wanneer we bereid zijn om de wonden aan te raken van onze Joodse vrienden en partners en van onze Palestijnse broeders en zusters. Deze wonden zijn niet uitwisselbaar en moeten niet nog verder vergroot worden. Op Goede Vrijdag kwam de Protestantse Kerk daarom met de oproep om uit de politieke loopgraven te komen en het geweld te stoppen.
Existentiële angst
Er zijn al veel te veel doden en gewonden te betreuren. De verwoestingen zijn enorm. Ruim 30.000 doden en meer dan 75.000 gewonden; bijna 2 miljoen vluchtelingen en een gebied waar meer dan de helft van de gebouwen is verwoest; dat zijn de duizelingwekkende cijfers van het drama dat zich in Gaza voltrekt. Aan Joods-Israëlische zijde zien we dat inwoners constant in existentiële angst leven vanwege de barbaarse aanslagen van Hamas. Velen maken zich dagelijks grote zorgen over het lot van vrienden en familieleden die door deze terroristische organisatie zijn gegijzeld.
Het antisemitisme neemt in Nederland, maar ook wereldwijd, fors toe. De spanningen in het Midden-Oosten zijn enorm. Gezworen vijanden van Israël dreigen met oorlog. Zowel Joden als Palestijnen vrezen een verdere escalatie. Wanneer je deze verschrikkelijke feiten van beide kanten op je in laat werken, besef je dat de situatie voor heel veel mensen uitzichtloos is. Wat betreft alle geweld is nu het moment van genoeg is genoeg.
In de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan lezen we hoe een halfdode aan de kant van de weg geholpen wordt door zijn naaste, terwijl Joden en Samaritanen op zijn zachtst gezegd niet goed met elkaar overweg konden. In deze context worden we geroepen naaste te zijn. Het is onze christenplicht om er alles aan te doen om hulp te bieden, maar de frustrerende realiteit is dat er momenteel vrijwel geen noodhulp in Gaza mogelijk is. Vrachtwagens worden bij de grens maar mondjesmaat toegelaten en hulpverleners –zo bleek kort geleden nog– zitten met gevaar voor eigen leven in dat gebied. Ook voor Kerk in Actie geldt dat noodhulp slechts op zeer beperkte schaal mogelijk is.
Humaniteit
De afgelopen weken hebben we meerdere reacties gekregen, zowel positief als negatief, op het statement over Palestina en Israël op Goede Vrijdag. Deze zijn zeer verschillend van aard. We onderstrepen daarom nogmaals het belang om juist nu naaste te zijn van hen die lijden. We doen dit door op te komen voor humaniteit. Om elk ”Ander” als naaste te zien. Om uit politieke loopgraven te komen, om wederzijdse haat en het onbegrip, het gepolariseerde debat en vijanddenken –zowel daar als hier– te doorbreken. Die loopgraven staan humaniteit, concrete oplossingen en noodhulp in de weg, met alle gevolgen van dien.
Het is onze overtuiging dat we in deze context niet mogen zwijgen. We hebben ervoor gekozen om ons op Goede Vrijdag uit te spreken, de dag waarop we geconfronteerd worden met het lijden en de wonden van Christus.
Onopgeefbaar verbonden
Spreken over ’’Israël’’ roept ook in onze kerk in Nederland veel emoties op. Het heeft het risico dat we ook in Nederland elkaar vooral bestrijden met standpunten. De Protestantse Kerk weet zich onopgeefbaar verbonden met het volk Israël. Het christelijk geloof is niet denkbaar zonder joodse wortels. De kerk is geroepen tot gesprek met het jodendom en tot bestrijding van antisemitisme. Dat betekent echter niet dat er geen kritiek zou mogen zijn op het leed dat berokkend wordt door de regering van de staat Israël.
Dit is ook de lijn die al sinds 2008 in de beleidsnota ( IP-nota, 2008 ) van de Protestantse Kerk staat over de situatie in Israël en Palestina.
Als Protestantse Kerk kiezen we er bewust voor om geen partij te kiezen in de politieke discussie rond het conflict in het Midden-Oosten. Wel weten we ons geroepen om in actie te komen voor de naaste, ver weg en dichtbij. We maken daarbij geen onderscheid tussen Palestijn of Jood.
De auteurs zijn respectievelijk scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland en directeur van Kerk in Actie.
