De voorbeelden zijn er. De LPF haalde in 2002 in één klap 26 zetels en ging vervolgens deelnemen aan de regering. Vier jaar later was deze partij helemaal van het politieke toneel verdwenen.

Hoe het de Boer Burger Beweging (BBB) van Caroline van der Plas in de toekomst zal vergaan is nu nog niet te zeggen. Feit is wel dat de partij de verwachting dat ze bij de Kamerverkiezingen van 2023 in de kopgroep zou eindigen, niet heeft waargemaakt. Bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten in 2023 werd BBB in alle provincies de grootste en kwam daardoor in de Senaat met zestien zetels aan de top te staan. Nu is BBB met zeven zetels qua aantal niet meer dan een middelgrote partij. En de actuele peilingen maken dat resultaat niet beter.

Bij de laatste Kamerverkiezingen was het Nieuw Sociaal Contract (NSC) van Pieter Omtzigt een nieuwkomer. Het eindigde in november vorig jaar met het respectabele aantal van twintig zetels. Van de leider, Omtzigt, werd veel verwacht. In de maanden daarvoor had hij zich immers ontpopt als de tolk van veel burgers die genoeg hebben van het Haags gedoe, de spelletjes en het gebrek aan transparantie.

Inmiddels blijkt bij een grote groep NSC-stemmers de teleurstelling te hebben postgevat. Deze kiezers nemen hem kwalijk bij de formatie te zijn weggelopen. Anderen zeggen dat Omtzigt wel veel kritiek heeft, maar geen verantwoordelijkheid durft te nemen. In de peilingen is sprake van een forse terugval in de populariteit van NSC. Het lijkt er dus op dat ook deze politieke komeet is begonnen aan zijn neergang.

Partijen die hun ontstaan vooral te danken hebben aan onvrede bij de kiezer, maken nogal eens een snelle groei door. Maar bijna even snel vindt de afbraak plaats. Niet zelden heeft dat te maken met het gebrek aan een duidelijk, evenwichtig en goed doordacht program. Het gevolg is dat men intern snel verdeeld raakt over de koers. Dat was destijds bij de LPF een belangrijke oorzaak, dat lijkt zich nu ook te wreken bij NSC.

Bijzonder is dat de kiezer weinig van deze voorbeelden lijkt te leren. Keer op keer zet die bij verkiezingen zijn kaarten op een politicus die belooft dat het onder zijn leiding allemaal anders en beter wordt. Kiezers zien de nieuwe politieke partij als de verlossing van alle Haagse ellende. Na de verkiezingen blijkt dan vaak al snel dat dit in de praktijk erg tegenvalt.

De les zou kunnen zijn dat politieke kometen slechts kort een fel schijnsel kunnen verspreiden, maar op de langere termijn geen licht en uitzicht bieden.