Hoe geloof geluk bevordert via huwelijk
In voorgaande afleveringen van de serie ”Zijn gelovige mensen gelukkiger?” hebben wij vastgesteld dat protestantisme en betrokkenheid op het geloof mensen gelukkiger maken.
In de komende afleveringen zal ik ingaan op de vraag: Waarom is de invloed van geloof op geluk positief? Achtereenvolgens komen de volgende redenen aan de orde: huwelijk, gezondheid, eerlijkheid, tevredenheid met eigen financiën, arbeidsvreugde en vrijheid.
Een eerste reden is dus dat geloof een huwelijksrelatie bevordert en deze op haar beurt mensen gelukkiger maakt. Volgens de literatuur benadrukt en ondersteunt de leer in geloofsgemeenschappen de centrale plaats van het gezinsleven. In preken, verhalen op de zondagsschool en kerkelijke publicaties wordt aangemoedigd om toegewijd te zijn aan echtgenoot en kinderen. Als mensen het huwelijk als iets heiligs beschouwen, gaat dat gepaard met een hogere kwaliteit van het huwelijk. Persoonlijke geloofstoewijding gaat samen met een vriendelijker en coöperatieve houding, inclusief een hoger luisterniveau en meer controle over teleurstellingen.
Uit de literatuur is verder bekend dat gelovige mensen minder kans hebben om te scheiden. Mannen en vrouwen die vaak kerkdiensten bijwonen, oefenen minder vaak fysieke agressie uit op hun partner en bij hen is er minder sprake van buitenechtelijke seks. Maar ook een omgekeerd causaal verband is werkzaam, omdat echtscheiding ook invloed heeft op iemands geloof. Echtelijke ontwrichting vermindert bijvoorbeeld de kerkelijke betrokkenheid, met name van mannen.
Gehuwd zijn heeft op zijn beurt een positief effect op het geluk van mensen. Eerder onderzoek liet zien dat gehuwde individuen een hoger welzijnsniveau hebben dan individuen die nooit getrouwd zijn, gescheiden zijn of weduwe/weduwnaar zijn. Samenwonenden nemen een tussenpositie in.
Er zijn twee belangrijke redenen waarom gehuwd zijn gelukkiger maakt dan samenwonen. De eerste is dat het huwelijk een sterkere vorm van onderlinge ondersteuning biedt. De sociale steun die door echtgenoten wordt geboden en de voldoening die uit langdurige, toegewijde relaties wordt verkregen, biedt gehuwden grote emotionele voordelen. Een tweede reden is dat relaties die een hoge mate van betrokkenheid met zich meebrengen (zoals een huwelijk) een belangrijke bijdrage leveren aan de identiteit en eigenwaarde van mensen. Die zijn sterker dan in minder toegewijde relaties (zoals samenwonen). Eigenwaarde floreert als mensen geloven en ervaren dat anderen hen als waardevolle partners beschouwen. Natuurlijk hangt het verband tussen huwelijk en geluk wel af van de kwaliteit van de huwelijksrelatie. Het verband is positiever als huwelijkspartners elkaar wederzijds ondersteunen.
Als ik de relaties tussen geloof, huwelijk en geluk toets op data van de World Values Survey (daarbij controlerend voor tal van andere factoren), vind ik bevestiging voor deze positieve verbanden. Allereerst hangt de kans dat men gehuwd is positief samen met alle geloofsdenominaties (in onderscheid van mensen met geen religieuze denominatie) en met hoe belangrijk God in hun leven is. Ook tevredenheid met de thuissituatie hangt positief samen met hoe belangrijk God in het leven van de respondent is. Voor zowel huwelijk als tevredenheid met de thuissituatie geldt vervolgens dat zij een substantieel positief effect hebben op hoe gelukkig men zich weet. Op grond van de combinatie van deze resultaten kunnen wij concluderen dat getrouwd zijn en tevredenheid met de thuissituatie mede verklaren waarom geloof positief samenhangt met geluk en een van de kanalen is waarlangs geloof geluk bevordert.
Kortom, als je als getrouwde man of vrouw gelukkig wilt zijn, investeer dan vooral in je huwelijk. Een econoom heeft wel eens opgemerkt, op basis van dit soort onderzoeksresultaten, dat een goed huwelijk meer waard is dan een jaarlijks inkomen van 100.000 euro. Natuurlijk laat de liefde zich niet in geld uitdrukken. Maar misschien is het wel verstandig om wat vaker een bloemetje voor je vrouw te kopen (dat doet echt wonderen!) in plaats van wat extra te sparen voor later. Nu ik dit zo opschrijf, bedenk ik dat het ook voor mij hoog tijd is om de bloemist weer eens met een bezoek te vereren.
De auteur is hoogleraar Economie, Onderneming en Ethiek, Tilburg University.
opinie@rd.nl voor reacties