Landbouwminister Piet Adema gaat bij de Europese Commissie zijn „stinkende best” doen om boeren die meedoen aan de ecoregeling van het Europees landbouwbeleid (GLB) een hogere vergoeding te kunnen geven.
Dat zei de bewindsman donderdag in het eerste debat van de Tweede Kamer in de nieuwe samenstelling na de verkiezingen.
Recent maakte Adema de tarieven bekend van de ecoregeling. Afhankelijk van welke duurzaamheidsmaatregelen boeren wilden nemen, konden zij gaan voor goud, zilver of brons. Bij goud hoort een voorlopig tarief van 148 euro per hectare, waar eerder een bedrag van 200 euro werd gecommuniceerd. Bij zilver gaat het om 74 tegenover 100 euro, en bij brons om 44 euro, waar eerder werd gesproken over 60 euro. Verder garandeert Adema als basispremie per hectare een bedrag van ten minste 207 euro; ook hier werd eerder een hoger bedrag gecommuniceerd. De verlaging leidde tot boze reacties uit de agrarische sector.
De oorzaak van de lagere premies is dat de deelname aan de ecoregeling groter is dan verwacht, terwijl het budget een limiet heeft. „Ik kan wel zeggen dat het vooraf in de regeling zo was ingekapseld dat het totaalaantal inschrijvers zou worden verdeeld over de budgetten, maar in de beeldvorming is het gewoon niet goed”, zei Adema in de Kamer.
In de Europese regeling is het niet toegestaan dat een lidstaat het EU-budget aanvult met eigen geld. Adema wil nu nog niet ingaan op de optie om de tarieven voor de ecoregeling te verhogen –als beloning voor verduurzaming– in ruil voor verlaging van de basispremie. Eerst wil hij proberen met de Europese Commissie te heronderhandelen.
BBB-leider Caroline van der Plas diende een motie in waarin zij het kabinet vraagt te verkennen hoe de verlaging van de premies vanuit de landbouwbegroting kan worden opgevangen, en de uitkomst binnen vier weken naar de Kamer te sturen. Alleen D66 stemde tegen.
Tongvisserij
Ook een motie van SGP, BBB, CDA en PVV over de tongvisserij kreeg ruime steun. Het voornemen is om het quotum voor de tongvangst op de Noordzee voor 2024 met ruim 60 procent te verlagen ten opzichte van 2023. Een Kamermeerderheid wil dat de regering zich inzet voor een halvering van die korting.
Adema was echter duidelijk: De onderhandelingen „zijn bijna afgerond en daar kan ik echt niks meer aan veranderen”.