Begrip en balans belangrijk bij omgang met autisme
Wil ik mijn gelijk of mijn geluk? Het is zomaar een van de vragen die worden opgeworpen in de onlinecursus ”Autisme: wat je moet weten”. En geeft weer dat samenleven met iemand met autisme offers vraagt, maar ook een geschenk kan zijn.
Leven met autisme gaat met de nodige hobbels gepaard. Dat geldt niet alleen voor de persoon zelf, maar ook voor de omgeving. Psychologie Magazine biedt met de training, die sinds vorige maand te downloaden is, partners en ouders een helpende hand. Tegelijkertijd zette het magazine een gratis podcast over dit onderwerp online.
Begrip kweken en balans houden, dat zijn de twee pijlers waar de cursus op rust. Die krijgt aan de ene kant vorm door het bieden van informatie op grond van de huidige inzichten. Daarnaast strooien de makers rijkelijk met tips.
De cursus zit gedegen in elkaar en maakt een actuele indruk. Dat is met name te danken aan de betrokkenheid van autisme-expert Els Blijd-Hoogewys, die als wetenschapper en psychotherapeut de stoornis in de volle breedte kan duiden.
Zeker als een kind of echtgenoot al wat langer een diagnose heeft, denken betrokkenen wel zo ongeveer te weten wat autisme inhoudt. Extreem focussen op een bepaald onderwerp, moeite hebben met emoties en overgevoeligheid voor prikkels zijn zaken die steeds weer opvallen.
Toch biedt de training ook voor die groep veel nieuws. Bijvoorbeeld als het gaat om de wijze waarop autisme zich bij vrouwen uit. Zij krijgen minder snel en vaak ook later een diagnose, met name omdat ze goed in staat zijn sociaal gewenst gedrag te kopiëren. Wanneer ze daarin fouten maken, vallen ze alsnog door de mand.
Bij mannen met autisme valt op dat ze helemaal op kunnen gaan in een bepaald onderwerp en alle beschikbare informatie in zich opzuigen. Vaak gaat het om iets technisch, zoals de dienstregeling van bus of trein. Vrouwen lijken dat minder te hebben, maar zij duiken juist eerder in een psychologisch onderwerp. Dat helpt hen ook weer om menselijk gedrag beter te begrijpen, wat houvast geeft.
Daarnaast rekent de cursus af met de gedachte dat mensen met autisme geen emoties hebben en ze ook niet kunnen herkennen. Dat kunnen ze wel, maar ze hebben wel meer tijd nodig en ervaren soms moeite om dingen te duiden. Zeker vrouwen kunnen vanbinnen heel diep meevoelen met een ander, wat meeleven haast te zwaar kan maken.
Aan het eind van de training krijgt het onderwerp zelfzorg alle ruimte. Niet voor niets, want hoe je het wendt of keert, als ouder of echtgenoot zal er veel op je bordje komen, waarschuwt Blijd. Huishoudelijk werk, het onderhouden van sociale contacten en het regelen van tal van zaken kan voor de huisgenoot met autisme gewoonweg te veel gevraagd zijn.
Trek zeker niet alle taken naar je toe en kijk goed wat de ander wel kan, tipt ze. Accepteer dat je meer moet doen, dat is voor alle partijen het beste. Vraag ook hulp aan je omgeving en schakel eventueel professionele hulp in.
Ouders en echtgenoten van iemand met autisme kunnen in de ijver om alle dagelijkse dingen in goede banen te leiden zich zomaar alleen voelen staan. Spreek uit als de ander niet betrokken genoeg is, leert de cursus. Doe dat voorzichtig en op een rustig moment. Weet ook dat het begrip verbondenheid op verschillende manieren kan worden ingevuld. Haal daar zelf de pareltjes uit.
”Autisme: wat je moet weten” is overzichtelijk ingedeeld in acht lessen die bestaan uit podcasts, een paar videofragmenten en flink wat tekst. Ertussendoor staan verwerkingsvragen die de cursist uitnodigen op te schrijven hoe zaken in de eigen situatie liggen en dit later nog eens na te lezen.
Voor het bedrag van 49 euro krijgt de cursist veel aangereikt. Jammer is wel dat de informatie slechts een jaar toegankelijk is. Zeker als de omstandigheden veranderen en je op zoek bent naar nieuwe handvatten, bijvoorbeeld bij het ouder worden van een kind, is dit echt een nadeel. Wel is het mogelijk de podcasts te downloaden en te bewaren.