Hoe denken partijen over het Israëlisch-Palestijns conflict?
Het Israëlisch-Palestijns conflict is door de aanslagen van Hamas weer volop actueel, ook in de politiek. Wat zeggen partijen eigenlijk over het conflict in hun verkiezingsprogramma’s?
Regeringspartijen VVD en D66 noemen Israël niet. De VVD beperkt zich in haar programma tot een verwijzing naar Iran „als bedreiging voor de liberale waarden”. D66 benadrukt dat in bezette gebieden de mensenrechten horen te worden gerespecteerd en noemt in dat kader behalve de Krim ook de Westelijke Sahara en Palestina.
Het CDA hield zich in het conceptverkiezingsprogramma op de vlakte over Israël, maar op initiatief van de leden moest de partij toch kleur bekennen. In de eindversie valt nu te lezen: „In het Midden-Oosten Vredesproces blijft Nederland zich inzetten voor de tweestatenoplossing en het verbeteren van de samenwerking tussen Israëliërs en Palestijnen.”
Bij GroenLinks-PvdA ligt het conflict erg gevoelig. Toen lijsttrekker Frans Timmermans eind vorige week twitterde dat er „geen enkele legitimatie” bestond voor de aanslagen van Hamas, klonk er vooral in de GroenLinks-achterban gemor. De kans is dan ook groot dat er komende zaterdag, als de fusiepartij haar programma presenteert, een discussie ontstaat over de vraag welk standpunt de partij met betrekking tot de huidige situatie in Israël moet innemen.
Op dit moment staat in het conceptprogramma dat Nederland moet streven naar een “rechtvaardige tweestatenoplossing” en door moet gaan met het boycotten van producten uit de bezette gebieden op de Westelijke Jordaanoever.
Bijbel
SGP en ChristenUnie onderbouwen hun verbondenheid en hun vriendschapsbanden met Israël in hun programma’s beide met een verwijzing naar de Bijbel. Voor de PVV, die zichzelf omschrijft als Israëlvriend, staat voorop dat het land steun verdient zodat het als de enige democratie in de regio haar weerbaarheid kan vergroten tegenover de islamitische buurlanden die in geopolitiek opzicht een bedreiging zijn voor het Westen.
Bij stemmingen over gevoelige Israëlmoties zitten SGP, CU en PVV geregeld op één lijn. Dat was onder andere zo in 2018 toen een Kamermeerderheid het kabinet wilde aansporen in EU-verband vaker te benadrukken dat het doen en laten van Israël nadrukkelijker in het teken moest staan van het behoud van de tweestatenoplossing. De drie vreesden dat die beleidsinzet in de praktijk zou kunnen gaan fungeren als een stok om Israël mee te slaan.
De SGP is niet per definitie tegen een tweestatenoplossing, maar keert zich wel tegen druk van bovenaf om die te forceren. „Als er nu een Palestijnse staat zou worden gevormd, betekent dit dat er opnieuw een Israël-vijandige staat bijkomt, zei Kees van der Staaij in 2012.
Verder naar links zijn de standpunten duidelijk meer pro-Palestina en Israël-kritisch. Zo wil Partij van de Dieren dat Nederland de militaire samenwerking met Israël opzegt. Ook moet de regering volgens de partij druk uitoefenen op Israël om zich terug te trekken uit Palestijnse gebieden. Ook BIJ1 wil dat.
De SP noemt Israël en Palestina niet in haar programma. In een reactie op de gebeurtenissen van afgelopen weekend in Israël sprak Tweede Kamerlid Jasper van Dijk echter wel zijn steun uit voor een tweestatenoplossing. Ook zegt hij op de website van de partij dat „de permanente blokkade van Gaza en de illegale bezetting van de Westelijke Jordaanoever een voedingsbodem vormen voor fundamentalistische en extremistische groeperingen”.
