Het SGP-Kamerlid verdedigt woensdagavond namens een bonte verzameling politieke partijen het initiatiefwetsvoorstel om vast te leggen dat Nederland minimaal 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp) aan defensie moet besteden. In 2006 kwam het militaire bondgenootschap deze zogeheten NAVO-norm voor het eerst overeen.

Nederland gaf jarenlang minder uit aan defensie. Inmiddels is er zowel in de Tweede als in de Eerste Kamer echter een ruime meerderheid voor het wettelijk verankeren van de 2 procent als minimum.

Volgens SGP’er Van Dijk is er „alle reden” om de 2 procent vast te leggen. „De afgelopen decennia hebben we gezien dat hoewel we ons hadden gecommitteerd aan de NAVO-norm, er blijkbaar elk jaar weer een reden was om te zeggen: We kunnen nog wel een beetje rustig aan doen met defensie; die 2 procentsnorm komt later wel. Nu is het tij gelukkig gekeerd. We moeten dit moment pakken, zodat we nooit opnieuw in de fuik zwemmen en het leger weer van binnenuit wordt uitgehold.”

Ook noemt hij het vastleggen „ontzettend belangrijk” voor de defensie-industrie, zodat die weet dat er langdurige investeringen aankomen en dus kan gaan investeren in productiecapaciteit.

Mark Rutte, de secretaris-generaal van de NAVO, zegt al dat 2 procent niet genoeg is. Staat Nederland niet op het punt om een te laag percentage in de wet op te nemen?

„De 2 procent is nu de norm, en dat percentage in de wet is een minimum. Niks verzet zich er dus tegen om te streven naar 2,5 of 3 procent. Als de NAVO-norm wordt verhoogd, is het logisch om het percentage in dit wetsvoorstel ook te verhogen. Dit voorstel legt een drempel, en als we dat basisniveau vasthouden, is het later ook veel gemakkelijker om daar een half procent bovenop te zetten.

„Het is zeer onaannemelijk dat burgers met succes handhaving van deze norm zouden kunnen afdwingen” - Diederik van Dijk, SGP-Kamerlid

Ik denk dat we inderdaad op den duur naar een hoger percentage gaan toegroeien. Wij zien echter ook dat het nu soms al best moeite kost om die 2 procent heel goed weg te zetten. Dat hoor ik ook uit de defensieorganisatie. Je lost niet alles op met een zak geld.”

Is de SGP er zelf voorstander van dat de NAVO de norm ophoogt?

„Eigenlijk zijn alle deskundigen het erover eens dat we naar een hoger percentage moeten toegroeien. Meerdere NAVO-landen zitten al een behoorlijk eind boven de 2 procent. Dat is allemaal niet voor niets. Het is dus heel logisch en ook heel goed te verdedigen om daarnaar toe te groeien.”

Zoals u zegt, gaat het om een minimum. Denkt u niet dat in de praktijk de houding echter toch vooral wordt dat we goed zitten als we de 2 procent halen?

„Als dit de consequentie is, dan tellen we onze zegeningen al. De afgelopen decennia hebben we, afgezien van dit jaar, nooit die 2 procent gehaald. Als we de komende jaren consequent niet onder die 2 procent zakken, hebben we in ieder geval een enorme slag geslagen.”

Wat gebeurt er als het percentage niet wordt gehaald? Kun je als burger dan naar de rechter stappen?

„Het handhaven van dit percentage is allereerst een politieke kwestie tussen regering en parlement. Dat burgers via de rechter met succes handhaving van deze norm zouden kunnen afdwingen, is zeer onaannemelijk. De juristen die ik daarover heb bevraagd, antwoordden allemaal ontkennend.”