Ds. Clements: In Comries ”ABC” staan vooral werkwoorden
Het is opvallend, zei ds. G. Clements dinsdagavond in Gouda, dat „verreweg de meeste letters in Comries bekende ”ABC des geloofs” werkwoorden betreffen”.
De predikant van de gereformeerde gemeente te Benthuizen was een van de sprekers op een herdenkingsavond in de Goudse Sint-Jan, belegd om de 250e sterfdag van dr. Alexander Comrie te herdenken. De bekende theoloog uit Woubrugge overleed op 10 december 1774. Enkele dagen later werd hij in de Goudse Sint-Janskerk begraven.
Comrie hield van studeren en heeft het nageslacht „veel kostelijke boeken nagelaten”, zei ds. Clements. In zijn ”ABC des geloofs” „weet hij het zaligmakend geloof zo Bijbels helder te omschrijven”, stelde de predikant. Sommigen bekritiseren de 18e-eeuwse prediker „omdat hij zo veel nadruk legt op de gave van het geloof”, stelde ds. Clements. Die kritiek is volgens hem echter niet terecht. „Uiteindelijk staat de beoefening of de werkzaamheid van het geloof bij hem toch centraal. Verreweg de meeste letters in zijn ABC betreffen werkwoorden.”
Fluwelen hemd
Terecht, vindt de predikant uit Benthuizen. „Het geloof is beslist een gave, een wonder, maar geen passiviteit. Het is een heilige werkzaamheid.”
Op verzoek van het organiserende comité mediteerde hij over het eerste trefwoord uit het ”ABC des geloofs”: aandoen. „Comrie stelt dat om Christus te kunnen aandoen, eerst al onze oude klederen uit moeten. Niet alleen ons grove bovenkleed van hoogmoed en uitspatting, maar ook het fijnere kleed van de doorsnee kerkmens, en ten slotte ook nog het fluwelen hemd dat daar weer onder zit: het kleed van de rijke jongeling.”
„Comrie noemt het kleed van Christus’ gerechtigheid onverslijtbaar en passend voor klein en groot” - Ds. G. Clements, predikant gg Benthuizen
Het kleed van Christus’ gerechtigheid prijst de theoloog uit Woubrugge iedereen hartelijk aan. „Het is lang en breed genoeg om onze naaktheid te bedekken. Het is onverslijtbaar. Het past bij groten en kleinen, bij jong en oud. En je kunt het kopen zonder geld, op de markt van vrije genade.”
Lastig verzoek
De tweede spreker van deze avond, ds. J.A. Weststrate, predikant van de gereformeerde gemeente in Nederland te Gouda (Stationsplein), gaf aan dat hij het eerst een lastig verzoek vond om te mediteren over het woord ”aanhangen” uit Comries ”ABC”. „Hoe kun je nu mediteren over een boek van een ander?” Dat veranderde toen hij zich aan zijn taak zette. „Het is een rijk boek. En wat kun je, als je erop studeert, dan een verbinding ervaren met een knecht van God die al boven is.”
Wie, zoals Comrie deed, het grondwoord ”aanhangen” onderzoekt, ontdekt dat de betekenis samenhangt met ”lijmen”, aldus ds. Weststrate. „En wanneer gaan we iets lijmen? Als iets wat voorheen heel was, gebroken is. Zo is, na onze val, onze band met God verbroken.”
Zwarte zondaar
De Enige die dit in orde kan brengen, is Christus. „Waarbij de Vader trekt en de Heilige Geest lijmt.” Wie door genade de Heere gaat aanhangen, wordt „één geest met Hem”, zei ds. Weststrate, verwijzend naar 1 Korinthe 6:17. „Het is onbevattelijk dat ik, zwarte zondaar, zo nauw met Hem verbonden mag zijn, Hem mag aanhangen.”
„Onbevattelijk dat ik, zwarte zondaar, zo nauw met Hem verbonden mag zijn” - Ds. J.A. Weststrate, predikant ggiN Gouda
Wie Christus zo aanhangt, gaat ook de geur van Hem verspreiden, stelde de predikant. „Vergelijk het met man en vrouw in een huwelijk. Je kunt dan zo dicht bij elkaar zijn, dat je zelfs naar elkaar gaat ruiken.” En wie één met Christus wordt, krijgt Hem steeds meer nodig. „Ds. Lamain zei het zo vaak: „Dan worden Gods kinderen gelest met dorst en gevoed met honger.” Opdat ze steeds weer opnieuw naar Hem gaan zuchten en uitzien.”
Brazilië
De opbrengst van de herdenkingsavond komt ten gunste van evangelisatiewerk onder kinderen. Het geld zal verdeeld worden over de stichtingen Hope for England, Jafet en Bethlehem. Namens de interkerkelijke stichting Hope for England voerde Roland Knight kort het woord. De geboren Engelsman, lid van de ggiN te Elspeet, heeft zich ervoor beijverd om Hope Chapel in het Engelse Rochdale, waar in de 19e eeuw onder meer John Warburton en John Kershaw preekten, weer op te knappen en gebruiksklaar te maken. Het kerkgebouw wordt volgende week heropend. In Gouda kreeg Knight dinsdagavond door een grote groep kinderen door hen gemaakte sleutelhangers overhandigd. „Dan kunt u die gebruiken bij het evangeliseren in Rochdale.”
De stichting Jafet verbreidt het Evangelie onder kinderen in Rio de Janeiro (Brazilië). De stichting Bethlehem biedt praktische hulp en het Woord van God aan kinderen in Zuid-Afrikaanse townships.
Engelse psalmen
Op de herdenkingsavond in de Goudse Sint-Jan, waar circa 500 mensen aanwezig waren, voornamelijk uit de gg te Gouda en de twee Goudse ggiN’s, werd veel gezongen, zowel Nederlandse als Engelse psalmen. Een groep kinderen in de basisschoolleeftijd zong Psalm 67 vers 2 en 3. Ook klonk in beurtzang het bekende lied van Robert Murray M’Cheyne: ”Eens was ik een vreemd’ling voor God en mijn hart”. Het orgel werd bespeeld door Lennart Knops.
Openingswoorden werden gesproken door ouderling J.W. van Berkum (ggiN, Gouda, Gerbrandyweg). Hij noemde het „bijzonder dat we op deze avond, vanuit verschillende kerkverbanden, de verbondenheid met de geschriften van Comrie mogen ervaren”. De sluiting werd verricht door ouderling E.J. Brouwer (gg Gouda). „We voelen ons verbonden met deze oudvader. Hij behoort tot de wolk van getuigen uit Hebreeën 12. Die getuigen roepen ons als het ware toe: Kom, ga met ons en doe als wij.”