Gezonder eten lukt vaak niet door sociale druk
Een gezonder eetpatroon. Die wens had vorig jaar ruim een derde van de volwassenen. Wie zo’n goed voornemen heeft, krijgt echter te maken met allerlei drempels.
Dat blijkt uit onderzoek dat het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) donderdag publiceerde. Tanja Traag, onderzoeker en hoofdsocioloog bij het CBS, benadrukt dat iets meer dan de helft van de volwassenen dus niet gezonder wil consumeren. Ze eten naar eigen zeggen al gezond genoeg. „Vrijwel deze hele groep zegt voldoende groente binnen te krijgen en gevarieerd te eten.” Traag plaatst daarbij wel een kanttekening. „De opvatting over het eigen gezonde eetpatroon en het daadwerkelijke gedrag liggen niet altijd in lijn met elkaar. Maar 41 procent van de mensen die naar eigen zeggen (heel) gezond eten, geeft aan dagelijks minimaal 200 gram groente bij de hoofdmaaltijd te consumeren.”
Van de volwassenen die gezonder willen eten, laat bijna de helft zich af en toe door anderen overhalen om iets ongezonds te eten. Een iets kleinere groep vindt het moeilijk om ongezond eten te laten staan. Minder dan 20 procent van de achttienplussers zegt te weinig geld te hebben om gezonde voeding te kopen. Vrijwel iedereen die gezonder wil eten, zegt goed te weten welke producten wel of niet gezond zijn.
Waarom willen mensen gezonder eten? Een meerderheid wil dit om de kans op gezondheidsproblemen of ziekten te verkleinen. Ook lichamelijke fitheid wordt relatief vaak genoemd. Afvallen, een mooier uiterlijk of niet zwaarder worden zijn motieven die volgen.
Sociale druk
Om meerdere redenen blijkt het lastig om ongezond eten te laten staan. Bovenaan staat sociale druk. Het is lastig om nee te zeggen als je in het gezelschap bent van anderen die ongezonde dingen eten. Ruim de helft van de mensen die gezonder willen eten, beaamt dit. Traag: „Ik denk dat veel mensen dit herkennen. Het is vaak gezellig om met anderen te eten, zoals op feestjes. Vaak eet je dan meer dan je van plan was. Eten maakt onderdeel uit van cultuur en tradities. En voedsel functioneert voor veel mensen als troost, beloning of afleiding. Dat maakt het lastig om ongezond eten te laten staan.”
Nee zeggen tegen ongezond voedsel is ook lastig als iemand gestrest, gehaast of alleen is. Verder speelt de aanwezigheid van ongezonde snacks en zoetigheden in huis een rol. Dat sociale druk en discipline mensen het meeste in de weg zitten, vindt Traag de meest verrassende uitkomst van het onderzoek.
Van de mensen met ernstig overgewicht zegt meer dan de helft gezonder te willen eten. Deze groep met obesitas, oftewel een BMI van 30 of hoger, vindt het vooral lastig om nee te zeggen tegen ongezond eten in tijden van stress. Stress speelt in deze groep bij 61 procent een rol, tegen 40 procent van de mensen met een gezond gewicht. Ook op momenten dat zij alleen thuis zijn, vinden mensen met ernstig overgewicht het vaker moeilijk om ongezond eten te laten staan.