Het doen van vrijwilligerswerk op latere leeftijd lijkt te beschermen tegen dementie. En verstopte darmen kunnen wijzen op cognitieve achteruitgang.
Dat blijkt uit studies die woensdag en donderdag werden gepresenteerd op de internationale alzheimerconferentie in de RAI Amsterdam. Deze donderdag was de laatste dag van het vijfdaagse congres, dat honderden wetenschappers uit binnen- en buitenland trok. De achterliggende dagen waren er ruim 600 podiumpresentaties over ontwikkelingen op het gebied van dementie. Daarnaast vertelden zeker 2900 wetenschappers aan de hand van posterpresentaties over hun werk.
Onderzoekers van de Universiteit van Californië wilden graag weten of het doen van vrijwilligerswerk beschermt tegen achteruitgang van het brein bij ouderen. Daarvoor voerden ze een aantal testen uit bij een kleine 2500 mensen, met een gemiddelde leeftijd van 74 jaar en verschillende etnische achtergronden. Van hen had 42 procent het achterliggende jaar vrijwilligerswerk gedaan.
Ouderen die vrijwilligerswerk doen, bleken aan de start van het onderzoek beter te scoren op het gebied van uitvoerende functies, zoals concentratie, zelfbeheersing, werkgeheugen en flexibiliteit. Ook waren ze beter in staat een lijst met woorden te onthouden en een verhaal te herinneren.
De Amerikaanse wetenschappers waren ook benieuwd of het leervermogen van ouderen die vrijwilligerswerk doen minder snel achteruitgaat dan bij anderen. Om daarachter te komen, lieten ze de deelnemers op drie verschillende momenten testen uitvoeren, verspreid over ruim een jaar. Er bleken inderdaad voorzichtige aanwijzingen te zijn dat vrijwilligerswerk beschermt tegen cognitieve achteruitgang.
„Het doen van vrijwilligerswerk lijkt belangrijk te zijn voor het leervermogen op latere leeftijd”, zei Yi Lor, promovendus aan de Universiteit van Californië, donderdag in Amsterdam. „Het kan wellicht dienen als een eenvoudige manier om jezelf te beschermen tegen alzheimer en andere vormen van dementie.”
Stoelgang
Chronische constipatie, verstopping van de darmen, kan wijzen op cognitieve achteruitgang. Dat denken Amerikaanse onderzoekers. Voor hun onderzoek verzamelden ze gegevens over de stoelgang en de cognitieve functie (het leervermogen) van duizenden vrouwen.
Het bleek dat vrouwen die hooguit twee keer per week poepen, cognitief aanzienlijk slechter presteren dan vrouwen die dagelijks ontlasting hebben. Moeizame ontlasting hing samen met een bijna 75 procent hoger risico op cognitieve achteruitgang.
De onderzoekers vonden ook een verband met de bacteriesamenstelling in de darmen. Deelnemers met relatief weinig van bepaalde bacteriën in hun darmen, hadden minder frequente ontlasting en een slechter leervermogen dan anderen. Het ging met name om bacteriën die het stofje butyraat produceren en bacteriën die verantwoordelijk zijn voor het verteren van voedingsvezels.
„De resultaten laten zien hoe belangrijk het is dat artsen darmgezondheid, en in het bijzonder verstopping, bespreken met hun oudere patiënten”, zei hoofdonderzoeker dr. Dong Wang, universitair hoofddocent aan de Harvard Medical School. „Een manier om verstopping te voorkomen en de darmgezondheid te verbeteren, is het volgen van een gezond dieet, rijk aan vezels en polyfenolen, zoals in fruit, groente en granen.”
