Het was een plechtig moment toen koning Charles vorige maand de kroningseed aflegde met de hand op de Bijbel. Maar ook in de Verenigde Staten, waar de scheiding tussen kerk en staat veel strakker is, leggen presidenten bij hun beëdiging de linkerhand op zo’n Bijbel. En of ze het nu menen of niet, zij zeggen daarmee dat dit boek het uitgangspunt is voor hun beleid.
Toch is diezelfde Bijbel nu het mikpunt geworden in een fel debat over boeken die op de zwarte lijst horen.
In de Amerikaanse staat Utah is vorige week in een aantal scholen de Bijbel uit de schoolbibliotheken gehaald. Het gaat om scholen in een regio met 72.000 leerlingen, vlakbij Salt Lake City. Nota bene, deze stad is de hoofdzetel van de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen, beter bekend als de mormonen. En inmiddels ligt ook het Boek van Mormon onder het vergrootglas van boekzuiveraars.
Het Bijbelverbod in Utah is het laatste wapenfeit in een felle strijd over verboden boeken en daarmee ook over de vrijheid van meningsuiting. In december vorig jaar diende een onbekende een verzoek in om de Bijbel uit de scholen in deze regio aan een onderzoek te onderwerpen. Dat boek zou „bol staan van seks” en is daarmee ongeschikt voor kinderen, meent de klager. Hij voegde acht pagina’s met Bijbelpassages toe aan zijn klacht en zegt dat die teksten bevatten over verkrachting, prostitutie, incest, zelfbevrediging en kindermoord en dat de Bijbel daarmee pornografisch van aard zou zijn. De commissie die de boeken beoordeelt, ging daar niet in mee, maar toch werd de Bijbel verboden voor jongere leerlingen vanwege „vulgaire of gewelddadige inhoud”.
Het wrange aan deze aanklacht is dat Utah hiermee een koekje van eigen deeg krijgt. Dankzij een vorig jaar aangenomen wet mogen ouders meebeslissen over het toelatingsbeleid voor schoolboeken, tot grote ergernis van de lhbti-beweging. De wet is een uitvloeisel van een decennialange strijd over boekcensuur. Al sinds 1982 is er jaarlijks een ”Banned Books Week” waarin voorvechters van vrije meningsuiting provocerend voorlezen uit ‘verboden’ boeken. In werkelijkheid zijn de boeken niet verboden, maar moeten ze in bibliotheken op een hogere plank staan. Van de weeromstuit heeft nu een inwoner van Utah deze wet aangegrepen om de Bijbel en het Boek van Mormon te laten verbieden.
De kwestie in Utah laat zien hoe gepolariseerd de discussie over vrijheden in de VS is en dat dit onderdeel is van een geestelijke strijd. Want hoe serieus moet je een klager nemen die de Bijbel vergelijkt met pornografie? Wees dan fair en klaag de Bijbel aan omdat je vreest dat die kinderen in aanraking brengt met een levensbeschouwing die vrijheden inperkt. Want inderdaad, het Woord van God is onthutsend open en eerlijk over zonden, ook op seksueel gebied – maar het doel ervan is nooit om dat gedrag te verheerlijken, juist om het aan de kaak te stellen. Omdat het welzijn van land en volk niet veilig is bij ongebreidelde vrijheden, maar alleen in de vrijheid van een leven naar Gods heilzame voorschriften.