OpinieCommentaar
Merz doet voor SPD water bij de wijn
Friedrich Merz, de fractieleider van de Duitse christendemocraten (CDU), ligt zwaar onder vuur. Dat gebeurt niet van buitenaf. Nee, in eigen gelederen neemt men de beoogde bondskanselier op de korrel.
In de coalitiebesprekingen die Merz met de sociaaldemocraten (SPD) voert, heeft hij na de verkiezingen van 23 februari een enorme draai gemaakt. Zo ligt het nu al vast dat defensie-uitgaven zijn uitgezonderd van de strakke regels voor begrotingsdiscipline en dat er in de komende jaren 500 miljard mag worden geleend voor investeringen en klimaatbeleid.
Duitsers die vorig jaar CDU stemden en tal van partijleden voelen zich bedrogen. Voor de verkiezingen was Merz een uitgesproken tegenstander van het versoepelen van de begrotingsregels. Critici vragen zich terecht af of hij niet veel te veel toegeeft aan de eisen van de SPD.
De christendemocraten stonden op 7 november 2024, de dag waarop de coalitie van SPD, FDP en de Groenen ten val kwam, in de peilingen op 34 procent van de stemmen. De extreemrechtse AfD mocht rekenen op 18 procent. Een verschil van 16 punten.
Merz maakte toen bekend dat hij zich in de verkiezingscampagne in eerste instantie en vooral zou richten op de AfD, om die partij de wind uit de zeilen te nemen. Maar wat gebeurde? In discussieprogramma’s op televisie vormde de CDU-leider al in gedachten een coalitie met de SPD en de Groenen. Daarmee maakte hij de AfD tot het enige politieke alternatief.
In de coalitieonderhandelingen met de SPD ving Merz bot bij het terugsturen van vluchtelingen. Op het gebied van financiën pocht de SPD op de belastingverhoging die eraan komt voor de vermogenden. Tijdens de campagne stelde Merz het landelijke programma ”Democratie Leven!” ter discussie, dat in het leven is geroepen om extremisme te bestrijden. In de praktijk faciliteert het vooral linkse organisaties. In het ontwerpcoalitieverdrag staat dat het programma wordt voortgezet.
Duitse partijen CDU/CSU en SPD sluiten regeerakkoord
Het is geen wonder dat de christendemocraten na 7 november in de peilingen zijn gezakt. De partij komt nu niet verder dan 24 procent van de stemmen. En de AfD? Die staat eveneens op 24 procent. Dat is het gevolg van de toegeeflijke houding van de christendemocraten in de coalitiebesprekingen. Duitse kranten zeggen dat Merz bezig is de CDU te gronde te richten.
De jongeren van de CDU brachten afgelopen weekend hun ongenoegen naar buiten. Ze verlangen een hardere koers van Merz tegenover de SPD. Ze hebben een punt. Hij lijkt vergeten dat hij in de verkiezingscampagne beloofde om de AfD op rechts geen ruimte te bieden. Friedrich Merkel wordt hij al spottend genoemd. De AfD vaart er wel bij.