„Ik zal wel moeten”, motiveert taxichauffeur Hoffman haar besluit om woensdag te gaan staken. De inwoonster van Winterswijk, sinds 2008 werkzaam in het taxivervoer, zegt in deze dure tijden nauwelijks de eindjes aan elkaar te kunnen knopen. „Door de hoge inflatie wordt alles duurder. Ik leef nu heel karig. Een gebakje bij de koffie kan ik amper betalen. Ik kan niet meer naar de bioscoop of het theater, terwijl ik daarvan houd”, vertelt de alleenstaande moeder, die nog een zoon thuis heeft wonen.

Hoffman, die werkt voor een groot taxibedrijf, vervoert zorgcliënten. De 64-jarige vrouw verdient zo’n 14,50 bruto per uur. „Dat zou minimaal 16 tot 17 euro moeten worden.”

Ze kent taxicollega’s die krapper bij kas zitten. „Een collega houdt, na aftrek van de vaste lasten, 50 euro per week over. Daar eet ze van, maar van dat bedrag moet ze ook de kapper en schoenenwinkel betalen.”

Uitgeknepen

Zeker 200 taxichauffeurs zijn van plan woensdag het werk neer te leggen. De rijders, gelieerd aan vakbond FNV, werken bij zo’n tien verschillende taxibedrijven. In totaal telt Nederland pakweg 22.000 taxichauffeurs, ondergebracht bij zo’n 700 bedrijven. CNV doet niet mee met de staking woensdag.

Voornaamste reden voor de FNV-staking is onvrede over de salariëring van taxichauffeurs in de nieuwe cao-plannen, zegt FNV-onderhandelaar Meindert Gorter desgevraagd. Werkgevers, verenigd in de organisatie Koninklijk Nederlands Vervoer (KNV), bieden een loonsverhoging van 8 procent per 1 januari 2023 en daarbij een verhoging van 4 procent per 1 januari 2024. FNV vindt dat bod te mager en wil dat het loon vanaf komend jaar met 12,5 procent wordt opgeschroefd. „Werknemers in het taxivervoer worden al jaren uitgeknepen. Nu is het moment gekomen waarop we zeggen: Tot hier toe en niet verder”, zegt Gorter.

Doorn in het oog van de vakbond is ook de wijze waarop diverse werkgevers omspringen met momenten waarop hun taxichauffeurs stilstaan, betoogt Gorter. „Sommige werkgevers betalen bij een dienst van negen uur de chauffeurs acht uur uit. Ze rekenen dan een uur pauze, terwijl de chauffeurs tijdens die dienst slechts een halfuur pauze hebben.”

Taxichauffeur Maureen Hoffman zegt zich aan soortgelijke praktijken te ergeren. „Stel dat een taxichauffeur acht minuten stilstaat voor een geopende brug. Sommige taxibedrijven betalen die minuten niet uit.”

Zieke mensen en leerlingen met een beperking kunnen door de staking woensdag zonder vervoer komen te zitten. „Dat vreet aan me”, zegt Hoffman. „Die groep heeft ons ontzettend nodig. Ik wil bijvoorbeeld niet dat leerlingen met een beperking niet naar speciaal onderwijs kunnen. Dus het kost me moeite om te staken. Maar ik sta met de rug tegen de muur.” FNV-onderhandelaar Gorter sluit zich daar bij aan. „We treffen met de staking een groep mensen die we liever niet treffen. Maar we kunnen niet anders.”

Gestegen kosten

De voorgenomen 8 procent loonsverhoging vanaf 2023 en daarboven 4 procent vanaf 2024, is „fors” zegt woordvoerder Hilbert Michel van werkgeversorganisatie KNV desgevraagd. „Zeker als je bedenkt dat taxibedrijven zelf ook te maken hebben met gestegen kosten.” Wat vindt Michel van de opmerking van Gorter dat werknemers in de taxibranche al decennia worden uitgeknepen? „Die opmerking laat ik voor zijn rekening. Werkgevers hebben recent een enquête uitgezet over het eindbod voor de nieuwe cao Zorgvervoer en Taxi. Zo’n 3000 medewerkers vulden die enquête in. Daaruit blijkt dat driekwart van hen dat eindbod accepteert.”

Over de kritiek van te veel door werkgevers ingehouden pauzetijd zegt Michel: „In het nieuwe CAO-voorstel is vastgelegd dat werkgevers alleen werkelijk genoten pauzetijd mogen inhouden op het salaris. Het Sociaal Fonds Mobiliteit houdt daar toezicht op.”

Leuk

Intussen „schreeuwt” de taxibranche om werknemers, zegt taxichauffeur Maureen Hoffman, die wekelijks ongeveer 40 uur werkt. Ze wijst erop dat het afgelopen kwartaal zo’n 650 chauffeurs de branche verlieten. Zelf blijft ze het „verschrikkelijk leuk” vinden om bijvoorbeeld ouderen met een beperking naar een feestelijk avondje te vervoeren. „Ik rijd al langere tijd in Winterswijk en omgeving. Mensen kennen me vaak bij naam. Zeker als een oudere mijn enige passagier is, lucht die vaak zijn hart.”

Scholen voor speciaal onderwijs kunnen komende woensdag in problemen komen, als sommige busjes met leerlingen niet rijden. Reformatorische onderwijsinstellingen in Sliedrecht, Barneveld en Zwolle laten desgevraagd weten dat ze nog geen meldingen hebben van chauffeurs die woensdag wegblijven.