Ds. Van de Kamp: Blijf denken en laat u niet overnemen door AI
„Als ChatGPT de punten van mijn preek bedenkt, verlies ik mijn creativiteit en nemen mijn vaardigheden af”, zei ds. R. van de Kamp zaterdag op een jongemannendag in Waarder-Driebruggen.
De jongemannendag was georganiseerd door de Hersteld Hervormde Mannenbond. Ds. Van de Kamp, predikant van de hersteld hervormde gemeente in Opheusden, stond stil bij het thema ”kunstmatige intelligentie”.
Ds. Van de Kamp, die voor zijn predikantschap werkte in de informatie- en communicatietechnologie, laat een boekje zien over de hervormde predikant A. van Herwaarden, die op de preekstoel van Opheusden getroffen werd door de bliksem. De afbeeldingen blijken te zijn gemaakt met AI.
„Ik denk dat wij als christenen niet tijdig nadenken over technologische ontwikkelingen. Tegen de televisie was altijd argwaan. Bij de smartphone was dat anders. Het heeft ons overspoeld. Hebben we daar iets van geleerd? Want ook AI overspoelt ons al. Als ik de krant lees, dan lijkt het wel mee te vallen. AI is niet creatief, het is onmogelijk dat AI slimmer wordt dan de mens. AI heeft geen emoties, en blijft zich onderscheiden van de mens. Is dat wel zo?”
De jongemannendag trok zo’n honderd belangstellenden. beeld Hanno de Vries
Programma. beeld Hanno de Vries
beeld Hanno de Vries
Pauze tijdens de jongemannendag. beeld Hanno de Vries
Pauze. beeld Hanno de Vries
De bijeenkomst trok zo’n honderd belangstellenden. beeld Hanno de Vries
Ook dr. B.J. Spruyt (achter de katheder) hield een lezing. beeld Hanno de VriesDeeplearning
De Opheusdense predikant schetst voor de ruim honderd aanwezigen wat AI, kunstmatige intelligentie, is. „AI is niet gebaseerd op regels, maar op het herkennen van patronen van beeld, geluid en tekst. Die herkenning moet geleerd worden. Dat gaat met neurale netwerken, gebaseerd op onze hersenen. Daar zitten knooppunten, neuronen. Door te lezen en dingen te doen, ontstaan bij menselijke hersenen dergelijke knooppunten. Door deeplearning worden computers steeds intelligenter.”
AI kan ons veel werk uit handen nemen, stelt de predikant. „Een taalbot in het onderwijs heeft een positief effect op zwakke leerlingen. Nakijken van schoolwerk zou AI kunnen doen. Paspoortcontrole, controle van de leesbaarheid en toegankelijkheid van artikelen, wat kun je er op tegen hebben? AI biedt ongekende mogelijkheden.”
Creativiteit
Ds. Van de Kamp: „Techniek, linksom of rechtsom, beïnvloedt ons. In al die technologische ontwikkelingen worden we meegenomen. Die technologie gaat door, en dat vinden we ook vaak fijn. Maar hoe ga je ermee om?”
De predikant signaleert een gevaar op privacygebied: „Wat gebeurt er met de gegevens die u intikt? Waar zijn mijn preken die in de cloud staan? Denk ook aan het verlies aan identiteit en creativiteit. Als ChatGPT de punten van mijn preek bedenkt, verlies ik mijn creativiteit en nemen mijn vaardigheden af.”
Ds. Van de Kamp sluit zijn bijdrage af met een oproep: „Blijf lezen, blijf van gedachten wisselen, in het gezin, in de gemeente en op de mannenvereniging. Blijf denken en laat u niet overnemen.”
Ongehoorzaamheid
Dr. B.J. Spruyt, publicist en universitair docent aan het Hersteld Hervormd Seminarium, gaat in op het vertrouwen in de overheid. Heb je de overheid als christen te vertrouwen of mag je ook protesteren?
Spruyt constateert dat dit bepaald geen overbodige vraag is. Is het zo dat burgerlijke ongehoorzaamheid een keer geboden is?
De vraag over de verhouding christenen en overheid is niet nieuw, betoogt Spruyt. „Christenen vormden in het Romeinse Rijk een kleine minderheid. Ze werden verdacht van een gebrek aan loyaliteit. Ze vereerden niet de Romeinse goden en de keizer. Vanaf het begin was er vervolging. Hoe moest hun houding tegen de overheid zijn? Paulus roept in Romeinen 13 op zich aan de overheid te onderwerpen. Hij schreef het ten tijde van keizer Nero, een uiterst wrede heerser.”
We zijn gehoorzaamheid verschuldigd aan de overheid, aldus Spruyt, „want ze is door God ingesteld, zodat wij een stil en gerust leven leiden. Tegelijkertijd moeten we kritisch zijn, want we moeten God meer gehoorzaam zijn dan de mensen. Nergens staat in het Nieuwe Testament echter dat opstand en geweld geoorloofd zijn”, houdt hij zijn gehoor voor.
De publicist herinnert aan voormalig Eerste Kamerlid Gerrit Holdijk, die stelde dat er vanuit de overheid verplichtingen opgelegd kunnen worden waaraan christenen onmogelijk kunnen voldoen – als zij trouw willen blijven aan God. De senator noemde als voorbeeld de ruimingen van gezonde dieren tijdens de MKZ-crisis van 2001.
Hoe ziet het eruit als de grenzen van gehoorzamen in zicht komen? Nogmaals senator Holdijk: Weiger op een waardige en vredelievende wijze, met het oog op de Bergrede: „Zalig zijt gij, als u de mensen smaden, en vervolgen, en liegende alle kwaad tegen u spreken, om Mijnentwil.”
