Op 17 september 1992 openen vier gemaskerde mannen in het Griekse restaurant Mykonos in Berlijn het vuur op de gasten. Koelbloedig geven ze vervolgens een nekschot aan vier van de gewonden. De vier slachtoffers zijn de leiders van de belangrijkste Koerdische beweging in Iran. Ze zijn in Berlijn te gast op een internationale conferentie. De coördinator van de terreuractie, een medewerker van de Iraanse ambassade, vlucht direct naar Iran. De vier schutters (een lid van de Iraanse Revolutionaire Garde en drie leden van de Libanese Hezbollah) worden opgepakt en uiteindelijk in 1997 veroordeeld.

Uit vrees voor schade aan de handelsrelatie met Iran oefent de Duitse regering maandenlang druk uit op het Openbaar Ministerie om de namen van de betrokken Iraanse leiders uit het proces te houden. Dat mislukt door de grote druk van de publieke opinie en media, die worden gemobiliseerd door de advocaten en families van de slachtoffers. Voor het eerst in de geschiedenis wordt door een rechter vervolging ingesteld van de zittende leden van een buitenlandse overheid wegens staatsterrorisme. De Iraanse opperste leider Khamenei, de toenmalige president, de minister van Buitenlandse Zaken en de minister van Informatie blijken als leden van de ”Commissie voor Speciale Aangelegenheden” opdracht te hebben gegeven voor deze moordaanslag.

Deze rechtsgang was uniek, want daarmee werd voor het eerst het mechanisme achter het Iraanse staatsterrorisme blootgelegd. De veroordeling dwong destijds niet alleen Duitsland maar alle EU-lidstaten om hun ambassadeurs terug te roepen uit Teheran. Een stap die pas maanden later werd teruggedraaid, naar verluidt na een geheime overeenkomst waarin Iran beloofde af te zien van meer aanslagen op het grondgebied van de Europese Unie.

Drugsnetwerk

De schok onder de Iraanse dissidenten was groot toen in 2015 en 2017 in Almere en Den Haag twee Iraanse Nederlanders voor het oog van hun kinderen op straat werden geëxecuteerd. De machine van het staatsterrorisme van Teheran was opnieuw actief geworden. Deze keer met een andere tactiek. Men zet niet meer direct de eigen moordcommando’s in maar maakt gebruik van de diensten van de lokale drugsbendes, getuige de veroordeling van de moordmakelaar, de ”mocro maffioso” Naoufal F., voor de aanslag in Almere. Via de Libanese Hezbollah, met zijn internationale drugsnetwerk, zijn de ayatollahs verbonden met de Europese drugsbendes. De Duitse opsporingsdiensten wisten in de afgelopen tien jaar 22 aanslagen van deze terreurbeweging op Joodse instellingen of Iraanse dissidenten in Duitsland te voorkomen.

De ayatollahs ontkennen hun staatsterrorisme niet. Een Iraanse delegatie in Den Haag zei recent tegen de Nederlandse parlementariërs zelfs openlijk dat, als Nederland de Iraanse dissidenten niet uitlevert, Iran zelf in Nederland in actie komt.

De derde aanslag op een Iraanse Nederlander, die in juni 2020 in Leeuwarden plaatsvond, mislukte. Daarop verklaarde het Openbaar Ministerie vrij snel dat de verdachte een persoonlijk motief had en dat er geen aanwijzingen waren voor de rol van Iran. De Iraanse dissidenten wisten toen al genoeg. Net als Duitsland wil ook Nederland de kwestie het liefst uit de publiciteit houden. Anders dwingt de druk van de publieke opinie Den Haag tot drastische maatregelen waar men niet aan wil.

De reden achter dit stilzwijgen werd tijdens een bijeenkomst in het Amsterdamse debatcentrum De Balie op 24 september duidelijk door de Kamerleden Sadet Karabulut (SP) en Sven Koopmans (VVD). Handelsbelangen (want dan ben je in gesprek) en de instandhouding van de nucleaire deal uit 2015. Koopmans: „Moeten we de handel met Iran iedere keer een stukje minder doen omdat er weer mensen worden vermoord? Dan zou het nu heel ver onder nul moeten zijn, want er zijn nu al zo veel mensen vermoord. (...) Het zou niemand helpen als we stoppen met de handel met Iran, want hun minister komt niet meer hier en heeft geen interesse meer in ons...” Karabulut: „De atoomdeal was bedoeld om te voorkomen dat ze aan een atoombom werkten en het werkte tot Trump hem scheurde...”

Langeafstandsraketten

Het komt erop neer dat we de dialoog voeren en handeldrijven met een totalitaire buitenlandse overheid, terwijl deze Nederlandse onderdanen in Nederlandse steden standrechtelijk executeert. Daarnaast kan niemand uitleggen wat dat ”in gesprek zijn” de afgelopen veertig jaar heeft opgeleverd. De redenatie is absurd, temeer omdat de gammele nucleaire deal uit 2015, met talloze gebreken en ontsnappingsclausules, niet alleen Iran gevaarlijker heeft gemaakt maar ook heeft bijgedragen aan meer gevaar voor Europa en de totale destabilisatie van het Midden-Oosten.

Door de economische sancties werden de ayatollahs gedwongen te onderhandelen met ”de grote satan” Amerika. Als gevolg van de zeer zwakke nucleaire deal werden de sancties opgeheven. Iran mocht doorgaan met de mensenrechtenschendingen, het financieren van talloze terreurbewegingen over de hele wereld, het verder ontwikkelen van langeafstandsraketten en het moderniseren van centrifuges voor de verrijking van uranium. De regering-Obama maakte 50 miljard dollar geblokkeerde tegoeden vrij, waarvan een deel zelfs op pallets werd overgevlogen naar Teheran.

Deze financiële injectie hielp Iran om het bereik van zijn langeafstandsraketten van maximaal 600 kilometer te verhogen tot 3000 kilometer, waardoor nu naast Israël ook grote delen van de Europese Unie worden bedreigd. Een dreiging die door verschillende commandanten van de Revolutionaire Garde al te vaak is verwoord met het „advies” aan de burgerbevolking van Israël om „zwemles te gaan nemen.” Of richting Europa: „denk erom, we hebben jullie steden onder het bereik van onze raketten.”

Als gevolg van deze appeasementpolitiek werd Iran een machtige speler in de burgeroorlogen en conflicten in Afghanistan, Jemen, Irak, Syrië en Libanon. De prijs van de handel met de ayatollahs wordt betaald door de onschuldige burgerbevolking van het Midden-Oosten, inclusief Israël, en de Iraanse dissidenten in Europa.

Keyvan Shahbazi is schrijver en als cultureel psycholoog verbonden aan de Politieacademie. Bas Belder was rapporteur Europees Parlement voor de betrekkingen EU-Iran.