Normaal oogst Piet Besuijen zo’n vijftig ton uien per hectare op zijn land aan de Groeneweg bij Koudekerke op Walcheren. Dit jaar zal het niet meer zijn dan de helft, schat hij hoofdschuddend in. De droogte en hitte eisen hun tol in Zeeland, de provincie die tot de droogste van Nederland is bestempeld. Het twee hectare grote uienveld van Besuijen ligt er gelig en wat verdord bij. Het loof van zijn zaaiuien op het land is niet tot volle wasdom gekomen.

Hoe anders oogt het uienveld aan de Langeweg, een polderweg even buiten Arnemuiden. Op een areaal van ruim drie hectare teelt Richard Markusse uit Nieuw- en Sint Joosland zijn rode uien. In tegenstelling tot Besuijen maakt Markusse gebruik van fertigatie, een systeem waarbij de uien met behulp van een pomp via ondergrondse slangen druppelsgewijs van zoet water, aangevuld met meststoffen, worden voorzien. Het gebruikte water komt uit een nabijgelegen zoetwaterbel in de bodem.

De uien staan er prachtig bij, het loof van de uien is lang en groen. Evenals zijn collega Besuijen teelt Markusse zijn uien voor het uienverwerkingsbedrijf Monie in Nieuwdorp, dat de uien op de markt afzet. Monie en de telers delen de opbrengst en dragen ook gezamenlijk de kosten.

Directeur-eigenaar van Monie Eric Moerdijk uit Arnemuiden toont een smalle strook op het veld aan de Langeweg waar zich onder de grond plaatselijk geen slangen voor fertigatie bevinden. Daar oogt het loof gelig. „Het groeiproces van een ui begint bij de ontwikkeling van het loof. Als dat volgroeid is, begint de bolvorming van de ui”, legt Moerdijk uit. „Als het loof niet lang en krachtig genoeg is doordat het te weinig vocht heeft gekregen, kan de ui er niet voldoende vocht aan onttrekken om volledig tot wasdom te kunnen komen.”

Rooien

Voor uientelers die geen fertigatie of beregening kunnen toepassen, ziet het er vanwege de droogte niet goed uit, vertellen Moerdijk en Markusse. Moerdijk: „Ook als het de komende week zou gaan regenen is het voor hen eigenlijk al te laat om nog een goede opbrengst te kunnen realiseren.” Markusse: „Uien hebben het meeste vocht nodig van alle akkerbouwgewassen.” Het tekort aan regen in Zeeland dit jaar is volgens teler Besuijen al opgelopen tot 360 millimeter.

Op de Groeneweg neemt Besuijen intussen gelaten de schade op zijn akker op. Zijn uien zijn op zich gezond, maar ze zijn klein en zullen dus minder opbrengen dan wanneer ze volgroeid zouden zijn. „Maar rooien kan ik nu niet”, weet Besuijen. „De grond is gortdroog, dan zitten er straks allemaal harde kluiten tussen de uien.”

Eigenlijk hebben de Walcherse uientelers het al jaren moeilijk, besluit de Koudekerkenaar. „Hier aan de Groeneweg zitten zes boerenbedrijven en ik ben de enige die nog steeds uien teelt. De rest is ermee gestopt, die telen alleen nog suikerbieten, aardappelen en tarwe. Een enorme verschraling.”