Poetin deed zijn uitspraak op een persconferentie na een vijf uur lange bespreking met de Hongaarse premier Viktor Orban. Volgens Poetin doet het Westen er alles aan om „de ontwikkeling van Rusland te beteugelen” en gebruikt het Oekraïne daarvoor als „instrument.” Het Westen zou Rusland in een gewapend conflict willen trekken. Orban zei dat Hongarije genoeg heeft geleden in de Koude Oorlog en het liefst vrede met Rusland wil.

Poetin herhaalde nog eens waar de pijn van de Russen zit. „Zoals u weet, hebben we beloften gekregen dat de infrastructuur van het NAVO-blok zich geen centimeter naar het oosten zou verplaatsen. De NAVO is nu echter aanwezig in Polen, Roemenië en de Baltische landen.” De status van de mondelinge toezeggingen uit het begin van de jaren 90 zijn nog steeds voer voor discussie, maar in het Kremlin heerst wrok over het niet nakomen ervan.

De president zei te vrezen dat de NAVO Oekraïne na toetreding tot het bondgenootschap vol met wapens zal stoppen, inclusief moderne aanvalssystemen. „Als Oekraïne operaties begint tegen de Krim, moeten we dan vechten tegen het NAVO-blok? Heeft iemand hier over nagedacht?”

Orban presenteerde een „Hongaars model” in de geopolitiek. Het land is lid van de NAVO en de Europese Unie, maar probeert ook op goede voet te blijven met Rusland. Hongarije was bijvoorbeeld het eerste land in Europa dat Spoetnik V goedkeurde, het Russische vaccin tegen Covid-19. Er zijn vorig jaar twee miljoen doses naar Hongarije verstuurd en binnenkort zal Hongarije zelf het vaccin gaan maken.

Poetin zei op een oplossing te hopen in het conflict rond Oekraïne, „hoewel dat niet gemakkelijk is.” Er moeten volgens de president manieren zijn te vinden om de belangen en veiligheid van alle partijen te waarborgen.

Erdogan

Orban is bepaald niet de enige die op diplomatieke missie was in Oekraïne of Rusland. De Britse premier Boris Johnson sprak dinsdag met de Oekraïense president Volodimir Zelenski. Johnson noemde Rusland „een duidelijk gevaar.” Volgens Johnson houdt Poetin Europa een pistool tegen het hoofd. Hij zei dat Rusland nog altijd een stap terug kan zetten en stelde directe sancties tegen Rusland en Russische personen in het vooruitzicht. De Nederlandse premier Mark Rutte bezoekt woensdag de Oekraïense hoofdstad Kiev om daar steun te betuigen.

De Turkse president Recep Tayyip Erdogan reist donderdag naar Kiev. Erdogan wil bij zijn bemiddelingspoging de strategische positie van Turkije als NAVO-lid enerzijds en zijn persoonlijke verstandhouding met Poetin anderzijds inzetten.

Hoge inzet

De inzet is hoog. De Turkse economie zou flink kunnen lijden onder een Russische invasie in Oekraïne, onder meer omdat de prijs van olie vermoedelijk zou stijgen in dat geval. Een verslechtering van de economische situatie in het land zou Erdogans mogelijke herverkiezing in 2023 op het spel kunnen zetten.

Als het Erdogan lukt om Poetin te overtuigen zich terug te trekken, zou dat Erdogan weer populairder kunnen maken bij westerse leiders.

Aan dit stuk werkte correspondent William Immink mee