FVD heeft opnieuw wat uit te leggen
Oud-zorgminister Hugo de Jonge aarzelde zaterdag niet zijn gal te spuwen over Forum van Democratie, nadat een onthulling in NRC Handelsblad opnieuw vragen opriep over de zorgelijke gedragingen van een deel van de achterban van deze partij. „Schokkend, levensgevaarlijk, ondermijnend voor onze democratische rechtstaat en onaanvaardbaar”, fulmineerde de CDA’er die in Rutte IV minister voor Volkshuisvesting is.
Het intrigeerde de krant dat een van de vele chatgroepen die actief zijn op Telegram –een applicatie die vergelijkbaar is met WhatsApp en iMessage– zich tooide met de naam FVD Geluiden. Niet zonder reden, zo bleek. Tussen deze groep en de partij bleken diverse dwarsverbindingen te bestaan.
Een voorbeeld: in de Tweede Kamer trekt Forum de integriteit van de coronabewindslieden geregeld in twijfel met de suggestie dat zij deel uitmaken van een wereldwijd complot. Opmerkelijk is dan dat een posteractie, die de bevolking ervan moest overtuigen dat dit zo is, dankzij FVD Geluiden handen en voeten blijkt te hebben gekregen. De plakkers werden geworven en aangestuurd door groepsleden die op een of andere manier, bijvoorbeeld als vrijwilliger, actief zijn in de partij.
Diverse oproepen, die zonder meer kunnen worden gekwalificeerd als aanzetten tot intimidatie tegen bewindslieden, konden in FVD Geluiden worden geuit zonder dat er werd ingegrepen. Dat maakt de reactie van De Jonge, die enige tijd zwaar beveiligd moest worden, begrijpelijk.
Volksvertegenwoordigers hebben als taak het kabinet kritisch te controleren, ook ten aanzien van het coronabeleid. Tal van partijen in de Kamer doen dat gelukkig op prudente wijze, namelijk door debat na debat de vraag op te werpen of het kabinet de juiste belangenafweging maakt. Op basis van argumenten dus en niet met bedenkelijke retoriek waar een deel van de kiezers vatbaar voor is.
Nederland kent een rijke historie van partijen met een achterban die zich buiten het parlement manifesteerde als een verlengde arm van de Tweede Kamerfractie. Zo vormen ”actie” en “fractie” voor de SP nog altijd een twee-eenheid; iets wat in de toeslagenaffaire opnieuw zichtbaar werd. Nadat deze partij zich voegde in het parlementaire stelsel en toetrad tot de Kamer gingen de scherpe kantjes er echter wel steeds meer vanaf. Eenzelfde beweging laat bij Forum nog op zich wachten. Onthullingen als die van zaterdag suggereren eerder het tegendeel en dat is zorgelijk. FVD maakt zich aantrekkelijk voor burgers die de beleidsvorming pogen bij te sturen met middelen die onverenigbaar zijn met de rechtsorde. En treedt pas op tegen misstanden als dat door mediapublicaties onvermijdelijk geworden is.
Gezien zijn retorische vaardigheden en zijn intellect kan Baudet nog altijd in staat worden geacht zich een zekere aanhang te verwerven als hij zich bedient van de gangbare, parlementaire middelen. Het zou goed zijn als hij het vanaf nu ook bij die instrumenten houdt.