Hoe wordt de verschrikkelijke oorlog om Oekraïne zo snel mogelijk beëindigd? Er zijn op dit moment drie mogelijkheden: doormodderen, Rusland hard aanpakken of onderhandelen over vrede. Het laatste is de beste optie.
De eerste mogelijkheid is doorgaan zoals we al bijna drie jaar bezig zijn: met de mond belijden dat we achter Oekraïne staan en allerlei wapens en hulp toezeggen, maar in de praktijk net voldoende ondersteuning leveren aan het volk en de strijdkrachten van Oekraïne om een beetje te kunnen verliezen en een beetje te kunnen winnen. Dit zorgt voor een voortdurende golf van doden aan beide kanten.
Tweede mogelijkheid is dat Europa en Amerika, misschien wel samen met de NAVO, uitspreken dat ze tegen elke prijs achter Oekraïne staan. En dat men zelfs bereid is om op de manier van Hiroshima en Nagasaki een einde te maken aan het conflict tussen Rusland en Oekraïne. Dat zou duidelijkheid scheppen, maar een escalatie tot een Derde Wereldoorlog is dan levensgroot.
De derde mogelijkheid is dat er, onder zware druk van Amerika en Europa op Oekraïne en Rusland, over een vredesbestand wordt onderhandeld. In dit geval zal Oekraïne concessies moeten doen en (delen van) de regio’s Loehansk en Donetsk en wellicht ook de Krim moeten opgeven. In dat geval zullen er geen doden meer vallen in deze nutteloze oorlog.
Veiligheidsgaranties
Maar wordt Poetin dan niet beloond? En laten we Oekraïne dan niet met lege handen staan? Begrijpelijke vragen. Laten we echter ook erkennen dat deze oorlog een gevolg is van het falen van de hele wereld. Ieder weldenkend mens kon zien dat Poetin de laatste vijftien jaar radicaliseerde. Maar de machthebbers sloegen er geen acht op. Verder hebben Europese politici aan de Oekraïense burgers beloften gedaan waarvan ze wisten dat ze die niet konden waarmaken.
Maar zal Poetin, na te zijn beloond met grondgebied, wellicht niet ook andere landen binnenvallen? Dat is maar zeer de vraag. Op 22 maart 2022 dacht Poetin dat Rusland binnen drie dagen heel Oekraïne zou innemen. De weerstand van de Oekraïners en de eensgezinde houding van de rest van de wereld hebben Rusland verbaasd. Poetin zal nu waarschijnlijk iedere mogelijkheid om het strijdtoneel met opgeheven hoofd te verlaten, aanpakken. Vrede in Oekraïne zal uiteraard gepaard moeten gaan met vergaande veiligheidsgaranties aan Oekraïne of met een lidmaatschap van de NAVO. Daarnaast zal Oekraïne dan zo snel mogelijk moeten toetreden tot de EU.
Saamhorigheid weg
Dan is er nog de economische situatie in Rusland. In 2023 groeide de Russische economie met 2,5 procent. Deze groei is hoofdzakelijk te danken aan de oorlogseconomie. Bij vrede met Oekraïne zal in Rusland de ware stand van de economie openbaar komen en die is niet goed. Verder zal Rusland vele miljarden euro’s moeten investeren in de nieuw verworven gebieden om deze weer op te bouwen. Vermoedelijk gaat de economie van Rusland na vrede in Oekraïne door het putje. We hebben bovendien altijd gezien dat de Russische elite zich bij zware economische tegenwind afkeert van zijn machthebbers. Ik durf de stelling aan dat we bij vrede met Oekraïne binnen enkele jaren van Poetin verlost zijn, terwijl bij voortduring van de oorlog zijn positie in Rusland alleen maar steviger wordt.
Ook in Oekraïne zelf zijn steeds meer mensen klaar voor de land-voor-vrede-oplossing. De gemiddelde Oekraïner is gewoon niet bereid zijn leven te geven voor een stukje Donetsk of Loehansk. Er is ook geen bereidheid om, na verovering van de nu door Rusland bezette gebieden, hier voor honderden miljarden euro’s in te investeren of daar persoonlijk de schouders onder te zetten. Ook zien de Oekraïners dat hun land na tweeënhalf jaar oorlog weer terug bij af is als het gaat om corruptie en dergelijke. De saamhorigheid van net na de Russische inval is verdwenen en het is weer ”ieder voor zich”. Oorlogsslachtoffers moeten zowaar steekpenningen betalen om hun invaliditeitsuitkering te krijgen…
De auteur is als ondernemer onder andere actief in Oekraïne en Rusland.