Als Elma Luijendijk (47) haar agenda van het afgelopen jaar bekijkt, merkt ze weer hoe vol haar dagen waren. „Wow, hoe heb ik dit voor elkaar gekregen, denk ik dan”, vertelt ze aan de keukentafel in het statige huis in Oud-Beijerland. Bijna twee jaar lang deelde het echtpaar hun woning met Kate Terekhova (28), een Oekraïense die net na de inval van de Russische president Vladimir Poetin in februari 2022 vanuit haar woonplaats Zjitomir naar Nederland vluchtte.

De jonge vrouw vond, samen met negen andere vluchtelingen, onderdak in de pastorie van de hersteld hervormde gemeente van Oud-Beijerland, die op dat moment leeg stond. Door gezamenlijke inspanning is de pastorie binnen enkele dagen volledig ingericht. Elma: „Waarom ik me het lot van de Oekraïners zo aantrok, vind ik lastig te zeggen. Ik wist niets van Oekraïne. Ik dacht nota bene dat het een klein land was. Maar iets in me wilde helpen en toen dacht ik: waarom kunnen we de pastorie niet gebruiken?”

Vrijwel iedere dag is de voormalig spoedeisendehulpverpleegkundige, die om gezondheidsredenen niet meer werkt, die eerste maanden in de pastorie te vinden. „Ik regelde de medische zaken en ging met de Oekraïners mee naar de dokter, de tandarts, het ziekenhuis, de fysiotherapeut, de psycholoog, noem maar op.”

Kate Terekhova besluit met haar moeder, schoonzus, nichtje en neefje na een aantal maanden terug naar Zjitomir te gaan, waar niet wordt gevochten. Elma: „We hielden contact.” In september 2022 vertelt de jonge Oekraïense haar dat ze de situatie in haar thuisland toch te stressvol vindt en weer naar Nederland wil komen. „Toen zei ze: Ik heb wel een vraag. Zou ik bij jullie mogen wonen?” De Oud-Beijerlandse, die zelf geen kinderen heeft, valt even stil bij dit verzoek. „Ook al was ik bijna dagelijks in de pastorie, aan het eind van de dag trok ik altijd weer de deur achter me dicht. Iemand in huis nemen is toch heel wat anders. Ik heb haar gezegd dat we erover na moesten denken.”

Pleegkinderen

Het echtpaar Luijendijk beseft dat, mocht Kate bij hen intrekken, dat waarschijnlijk niet voor een paar weken is. Tegelijkertijd is het voor het echtpaar niet de eerste keer dat ze iemand binnenlaten in hun privéleven. „We hebben wel vaker pleegkinderen gehad. Eén meisje heeft bijna acht jaar bij ons gewoond. Maar met Kate speelde ook de taal- en cultuurbarrière.” Na een week besluit het echtpaar het te willen proberen. „We hebben tegen Kate gezegd dat we wel verwachtten dat ze zich zou aanpassen. En dat we na drie maanden zouden bekijken of het nog goed ging, of dat we samen op zoek moesten naar een andere plek voor haar.”

„We hebben tegen Kate gezegd dat we wel verwachtten dat ze zich zou aanpassen” - Elma Luijendijk, had twee jaar lang Oekraïense in huis

De drie maanden worden uiteindelijk bijna twee jaar.  De oud-verpleegkundige is vol lof over haar gast. Op tafel ligt een fotoboek dat ze kreeg van Kate. Samen staan de vrouwen bij een tulpenveld, bij Paleis het Loo. „Al snel was het heel vanzelfsprekend dat ze er was.”

Zonder problemen draaide de Oekraïense mee in het huishouden van het Oud-Beijerlandse echtpaar. „Het is heel erg goed gegaan. Ze ging met ons mee naar de kerk en las vanaf dag één na het eten aan tafel mee uit een Bijbel in het Russisch, Kates moedertaal. Ze leerde Nederlands en we hadden allerlei gesprekken over de Bijbel en het geloof. Ze stelde vragen die bij mij zijn blijven hangen. Zoals hoe het mogelijk is dat christenen in Nederland roken en zelfs een sigaret uitdrukken net voor ze de kerk instappen. Andersom viel ons op dat ze, hoewel ze christelijk is opgevoed, minder Bijbelkennis had dan wij gewend zijn. Ook het zingen van psalmen was nieuw en betekenisvol voor haar. Ze sprak veel met mijn man, die diaken en jeugdwerker is geweest. Voor beide kanten was het heel verrijkend om elkaar te leren kennen. Daarom geloof ik ook dat Kate met een reden in Oud-Beijerland terechtkwam.”

„Ze vroeg hoe het kan dat christenen in Nederland roken en zelfs een sigaret uitdrukken net voor ze de kerk instappen” - Elma Luijendijk, had twee jaar lang Oekraïense in huis

Heimwee

Gaandeweg kreeg Kate steeds meer heimwee, merkte het echtpaar wel. „Ze miste vooral haar baan als maatschappelijk werkster bij een organisatie voor weeskinderen. Ze kreeg in Oud-Beijerland al heel snel werk in een magazijn, waar ze ontzettend blij mee was. Maar het gaf haar niet de voldoening van haar oude baan. Omdat ze in Nederland geen uitzicht had op werk op haar eigen vakgebied, heeft ze besloten om toch weer terug naar huis te gaan.”

Inmiddels is de Oekraïense ongeveer een maand weg. „Het was wennen, de eerste twee keer dekte ik de tafel nog gewoon voor drie personen.” Telefonisch contact is er nog wel regelmatig. „Het gaat goed met Kate. Haar oude werkgever ontving haar met open armen en ik merk dat ze haar draai heeft gevonden.”

Hoewel ze haar gast mist, geniet de Oud-Beijerlandse er ook van dat ze weer meer tijd samen met haar man heeft. „Ook merk ik nu pas hoe intensief het was. Ik voelde me dag en nacht verantwoordelijk voor Kate. Nu merk ik dat de rust terugkeert.”