RIVM-directeur Jaap van Dissel liet zich donderdag tijdens de coronabriefing in de Tweede Kamer positief uit over de ontwikkelingen van de coronacrisis.
Hij sprak van een nieuwe fase en verwacht dat het aantal opnames van coronapatiënten op de intensive care een plateau heeft bereikt. Vanaf 1 mei zou het aantal ziekenhuisopnames moeten dalen.
Komende week zal een aantal langverwachte versoepelingen een feit zijn: hbo- en wo-studenten mogen gemiddeld een dag per week fysiek onderwijs krijgen, regels rond winkels en terrassen worden ruimer, de avondklok verdwijnt en het advies voor thuisbezoek wordt versoepeld.
Wie deze feiten op zich laat inwerken, kan denken dat de coronacrisis vrijwel achter de rug is. Niets is minder waar. De dagelijkse besmettingscijfers zien er nog bepaald niet goed uit en het aantal ziekenhuisopnames is hoog. Daar komt bij dat de les van het afgelopen jaar onder meer is dat het coronavirus grillig is, dat nieuwe virusvarianten soms veel gevaarlijker zijn en dat het gedrag van mensen wispelturig is. Voorzichtigheid blijft dus geboden, ook al lijkt het eind van de crisis langzamerhand in zicht te komen.
Voorman van de ic’s Diederik Gommers maakt zich intussen grote zorgen. Ziekenhuizen raken vol. Planbare zorg wordt uitgesteld. Code zwart dreigt. In dat geval moeten ziekenhuizen aan de hand van criteria selecteren wie er in aanmerking komt voor een plek op de intensive care. Met recht een zwart scenario.
Het is begrijpelijk dat Gommers als voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care met name kijkt naar de bezetting in de ziekenhuizen en zijn standpunt daarop baseert. Vooral omdat dat argument bij kabinetsbeslissingen vaak is gebruikt om tot stevige maatregelen over te gaan.
Anderzijds is het de taak van beleidsmakers en -adviseurs om zich niet blind te staren op de dagkoersen. De gemiddelde burger kan zijn urgentiebesef laten afhangen van het aantal besmettingen van de dag, het is de taak van deskundigen verder te kijken dan het cijfer van de dag. De modellen die het RIVM hanteert, zijn daarom een betere graadmeter voor beleid dan het coronadashboard.
Het kabinet besloot deze week tot de versoepelingen „op basis van een bredere, politiek-bestuurlijke afweging.” Hoewel het Outbreak Management Team (OMT) „met klem” had geadviseerd de bestaande maatregelen te handhaven, zei Rutte het risico te durven nemen om de zwaarste besluiten los te laten. Een moeilijk en moedig besluit.
Rutte sprak dinsdag tijdens de persconferentie over een „balanceeract.” Het kabinet besloot tot versoepeling omdat het een samenleving zag „die snakt naar ruimte.” Het appel dat de premier op de maatschappij deed, mag de burger ter harte nemen: iedereen moet zorgvuldig met de geboden ruimte om gaan. De basisregels blijven onverkort van kracht. Vrijheid gaat gepaard met verantwoordelijkheid.
