Op 16 januari stemt het voltallige Europees Parlement over toelating van een innovatieve visserijmethode: de pulskor. Dan zal blijken of het EP innovaties echt serieus neemt en welke Europarlementariërs wat betreft het milieu en de afspraken van de klimaatconferentie in Parijs in 2015 (COP21) daden bij hun woorden voegen.

Sinds tientallen jaren wordt er in de Noordzee op platvis gevist met de zogenaamde boomkor. Netten met kettingen worden voortgetrokken over de zeebodem, waardoor platvis zoals schol en tong wordt opgevist. Voor deze visserijmethode zijn betrekkelijk zware scheepsmotoren nodig, die de nodige brandstof verbruiken.

Toen de brandstofprijzen rond de eeuwwisseling erg hoog werden, begonnen diverse vissers andere methoden te ontwikkelen waarbij minder brandstof nodig was. Ook was er de wens om vooral die vis op te vissen die men aan boord wilde hebben. Ongewenste bijvangsten, variërend van zeesterren tot haaiensoorten, moesten worden teruggedrongen.

Vanuit en door de visserijsector is (in samenwerking met de overheid, tal van bedrijven en universiteiten) de pulskorvisserij ontwikkeld. Een net zweeft kort boven de bodem en wordt daar dus niet meer overheen getrokken. Voor dat net zijn elektroden aangebracht die korte, pulserende stroomstootjes van een laag voltage afgeven. Schol en tong die in het zand van de zeebodem verblijven, worden daardoor aangetikt en, aldus opgeschrikt, gevangen in het zwevende net vlak daarachter.

Veel voordelen

Deze innovatieve visserijmethode heeft tal van voordelen. Het brandstofverbruik en de CO2-uitstoot van de motoren worden met zeker 40 procent gereduceerd. Het beroeren van de zeebodem wordt met meer dan 20 procent verminderd. De hoeveelheid ongewenste bijvangsten wordt enorm teruggebracht en juist die soorten die men hebben wil komen in de netten.

In de afgelopen twaalf jaar is deze methode uitgebreid onderzocht door Europese wetenschappers. Er bestaan in de wereld nauwelijks andere visserijmethoden die zo uitgebreid en diepgaand zijn onderzocht als de pulskorvisserij.

De testresultaten zijn unaniem: deze methode heeft veel voordelen ten opzichte van traditionele vangtechnieken, met name voor het ecosysteem en het milieu. De opbrengsten zijn hoger door de lagere kosten (voornamelijk vanwege minder brandstofgebruik). De nieuwe visserijinstallatie verdient zichzelf daardoor gemiddeld binnen vijf jaar terug. Dus waarom zou iemand tegen de pulskorvisserij zijn?

Verzet

De Europese Commissie is voorstander van de pulskorvisserij. Maar nu het Europees Parlement en diverse lidstaten nog. Vooral vanuit Frankrijk is er fors verzet tegen de pulskor. Elk puntje uit de vele onderzoeken waar wellicht nog een aanvullende vraag bij zou kunnen worden bedacht, wordt maximaal uitvergroot. Er wordt daarom standaard geroepen dat nog veel meer onderzoek absoluut noodzakelijk is.

Er loopt echter al een meerjarig onderzoeksprogramma en meer onderzoek is nauwelijks mogelijk. Zo ongeveer alles ís al onderzocht. Daarom is het Franse verzet terug te voeren tot één aspect: men vreest de Nederlandse concurrentie.

Wij weten dat de kost voor de baat uitgaat. Nederlandse vissers weten dat innoveren meer oplevert dan protesteren. Maar de Fransen willen eerst zekerheid over de baat voordat er ook maar één cent wordt geïnvesteerd. In tegenstelling tot Nederlandse vissers steken de Franse hun nek niet uit. Deze angst is dan ook een van de belangrijkste redenen waarom de totale Franse economie al vele jaren kwakkelt.

Tevens is het uiterst opmerkelijk dat politici die altijd beweren erg voor het milieu te zijn deze innovatie met zo veel aantoonbare milieuwinst niet steunen. De Partij voor de Dieren roept in het Europees Parlement dat er eigenlijk helemaal nooit meer gevist mag worden. En dat de pulskormethode nog lang niet goed genoeg onderzocht is. Ook in de socialistische en de groene fracties zijn er nogal wat leden die twijfelen aan de milieuwinst van de pulskorvisserij.

Geen alternatief

Kortom, er is verzet vanuit een mix van opvattingen: nationale belangen, ”onbekend maakt onbemind” en twijfel aan jarenlang gedegen onderzoek. Dit verzet zegt eigenlijk: we willen deze innovatieve methode niet verder ontwikkelen.

Zou men dan liever hebben dat de traditionele boomkorvisserij nog jaren doorgaat? En dat de schadelijke bodemberoering niet vermindert, de hoeveelheid ongewenste bijvangst niet afneemt en de CO2-uitstoot hoog blijft? Zo onverstandig zullen deze tegenstanders toch niet zijn? Men zegt immers ”nee” tegen een vismethode die bewezen heeft beter te zijn voor zowel de economie als de ecologie. Men is tegen, maar biedt geen alternatief.

Op 16 januari zullen we weten wie van de Europarlementariërs duurzame visserij-innovatie serieus nemen, wie van hen het milieuakkoord van Parijs ook in de visserij willen doorzetten en wie vissers als het ware een trap tegen de schenen willen geven.

De auteur is Europarlementariër voor ChristenUnie-SGP en visserijcoördinator van de ECR-fractie.