Tijdens de ontmoeting, vrijdag, tussen Donald Trump en de Oekraïense president Volodymyr Zelensky zat Rubio er zichtbaar ongemakkelijk bij, zo constateerden verschillende Amerikaanse commentatoren. Of dat echt zo was? De minister was na afloop wel de eerste die de president op sociale media complimenteerde. „Dankuwel @POTUS dat u opkomt voor Amerika op een manier zoals geen enkele president ooit eerder heeft aangedurfd”, schreef hij. Een slip of the pen?

In een interview bij ABC News zei Rubio dat Zelensky terug kon komen als hij excuses wil maken en bereid is tot het sluiten van vrede. Want dat staat Voor Rubio vast: Trump wil maar één ding: vrede. „Zouden we niet allemaal blij moeten zijn dat we een president hebben die oorlogen probeert te stoppen en ze te voorkomen in plaats van ze te beginnen? Ik snap het gewoon niet. Echt niet, behalve dat het Donald J. Trump is”, zo zei de bewindsman. „Als een Democraat dit deed, zou iedereen zeggen: „Nou, hij is op weg naar de Nobelprijs voor de Vrede.” Dit is absurd.”

Furieus

De opmerkingen van Rubio zijn opvallend. Als senator was hij een onvervalste havik, die Poetin omschreef als een „bloeddorstige oorlogscrimineel” en „een monster”. Een paar jaar geleden sprak Rubio nog de hoop uit dat Poetin omvergeworpen of zelfs vermoord zou worden. Nu is het een man met wie hij zaken wil doen.

De minister van Buitenlandse Zaken is niet de enige Republikeinse politicus die zijn standpunt lijkt te hebben gewijzigd. Een ander is senator Lindsay Graham. In het verleden was hij uitgesproken voorstander van de steun aan Kyiv. In de achterliggende jaren bezocht hij negen keer Oekraïne. Met Zelensky onderhield hij goede contacten. Vrijdagmorgen, voorafgaande aan de ontmoeting tussen de Oekraïense president en Trump, had hij nog een gesprek met hem.

Echter, na afloop van de ontmoeting in het Oval Office was hij furieus. Hij zei dat alles waarvoor hij zich ingespannen had nu door toedoen van Zelensky kapot was. „Terwijl ik hem vooraf nog heb gezegd geen garanties te eisen, maar vooral zijn dankbaarheid uit te spreken.” Sinds vrijdag vindt Graham dat Zelensky nu beter kan aftreden.

Binnen de Republikeinse partij hebben Rubio en Lindsay veel medestanders als het gaat om steun voor Trumps aanpak. Ja, er zijn voorzichtige tegenstemmen, zoals die van Republikeins senator James Lankford. Hij zegt dat Zelensky terecht bezorgd is dat Poetin elke afspraak schendt die hij ooit heeft getekend. Hij noemt de Russische leider „een dictator; moordzuchtig tuig”.

De buik vol

Veruit de meeste Republikeinse politici betogen echter dat Trump de juist koers heeft gekozen, òf omdat ze het met de president hartgrondig eens zijn, òf omdat ze uit zorg over hun eigen politieke toekomst nu instemming betuigen. En voor Rubio geldt natuurlijk dat hij het als lid van de regering-Trump niet kan maken een ander standpunt in te nemen. Ook in de VS geldt: er is eenheid van kabinetsbeleid.

Wie echter denkt dat dit het op het grondvlak anders ligt, heeft het mis. Veel Amerikanen hebben de buik vol van de vele kostbare oorlogen in het buitenland. Dat geldt zeker de Republikeinse kiezers. De laatste jaarlijkse enquête van de Chicago Council on Global Affairs toont aan dat de steun van de Republikeinen voor een actieve rol van de Verenigde Staten in de wereldpolitiek is ingestort. In 2018 was dat nog 70 procent en in 2023 is dat gedaald tot 47 procent. Het is zelfs het laagste punt in vijftig jaar peilingen.

Voor het eerst vinden meer Republikeinen dat de VS zich buiten de wereldpolitiek moet houden dan dat ze er actief aan moeten deelnemen (47 tegen 53 procent). „Miljoenen Amerikaanse harten lopen over van trots”, juicht Stephen Miller, de vicestafchef van Trump. Hij noemt het gesprek tussen Trump en Zelensky „een van de mooiste momenten uit de geschiedenis van de Amerikaanse diplomatie”.