Op de synodetafel lag opnieuw de nota ”Naar een cultuur van mobiliteit.” De kerk wil de mobiliteit van predikanten bevorderen, bijvoorbeeld door een financiële vergoeding te verstrekken aan predikanten die vertrekken naar een plaats met een kleinere werktijdfactor.

De kernvraag was vrijdag of de voorliggende teksten een goede kerkordelijke doorvertaling van de in april genomen besluiten zijn. Scriba dr. R. de Reuver: „En is het financieel verantwoord om deze keuzes te maken?”

Volgens hem zijn er extra kosten verbonden aan mobiliteit. „Terwijl Kerk 2025 budgetair neutraal had moeten zijn.”

Een cultuur van mobiliteit is echter breder dan het plan Kerk 2025, aldus de scriba. „We scheppen een extra voorziening voor gemeenten en predikanten, zodat ze na twaalf jaar kunnen zeggen: onze wegen scheiden. Dergelijke cadeautjes kosten geld.”

Ds. R. J. van Elderen (Eemdijk) en andere synodeleden legden de vinger bij de extra kosten van het plan. Diaken J. A. A. Bas (Alblasserdam): „In september was er geen extra geld voor méér classes beschikbaar en nu is er 2,8 miljoen euro voor de mobiliteit van predikanten. Ik ben niet gelukkig met dit voorstel.”

Het plan kost 1200 euro per gemeente per jaar, berekende ds. H. Jansen (Drachten). „Wat moeten we dan wel? We kunnen dit voorstel wegstemmen, maar ik weet niet waar dan de creatieve middenweg ligt.”

Als een predikant en gemeente na twaalf jaar met wederzijds goedvinden uit elkaar gaan, dan kan een kleine gemeente volgens ds. R. J. van Elderen (Eemdijk) nooit de kosten opbrengen. Hij stelde voor landelijk een of meer ambtsdragers vrij te stellen die als bemiddelaar kunnen optreden.

Ds. H. Jansen (Drachten) wilde „pas op de plaats maken”, zodat er opnieuw over voorstellen kan worden nagedacht.

Dat de kerk gaat betalen „voor de dominee die op de bank zit”, is volgens dr. De Reuver een verkeerde voorstelling van zaken. „De vraag is: hoe lossen we deze nood op? Het zou winst zijn als we daar iets aan konden doen. En dat mag iets kosten.”

De scriba kondigde een „noodremmaatregel” aan. Dat betekent dat de plannen doorgaan, maar dat de synode op elk moment op de rem kan trappen als er ergens een „financieel onaanvaardbare situatie voor predikant of gemeente” ontstaat. Over vijf jaar –in november 2022– komt de „cultuur van mobiliteit” opnieuw op de synodeagenda, zodat die geëvalueerd kan worden.