Predikant krijgt hulp bij preken in coronatijd
Waar moet je over preken nu de kerken voorlopig leeg blijven? De missionaire organisatie Areopagus (IZB) biedt voorgangers tijdens de coronacrisis kosteloos hulp bij hun preekvoorbereiding. „We zijn een beetje duidingsmoe.”
Met inbreng van een kring van tien predikanten verzorgt Areopagus de komende tien weken –waarin ook de periode tussen Hemelvaart en Pinksteren valt– elke maandagmorgen een mail met studiemateriaal en aanzetten voor de prediking op de daaropvolgende zondag. Maandag was de aftrap.
Medewerkers zijn –naast dr. J. A. van den Berg en dr. C. M. A. (Kees) van Ekris namens de IZB– onder anderen de theologen dr. W. Dekker (Oosterwolde), ds. E. K. Foppen (Den Haag), ds. G. D. Kamphuis (Ridderkerk), A. van Maanen-Hoekman (Rijssen), ds. H. S. Mosterd (Amersfoort), ds. A. J. Mouw (Aalburg), ds. M. Riedijk (Zonnemaire), ds. K. M. Teeuw (Voorthuizen), ds. W. P. Vermeulen (Utrecht), ds. J. H. Visser (Amsterdam) en ds. A. J. Zoutendijk (Utrecht).
Naast dit project organiseert de IZB ook kleinschalige digitale predikantenkringen die onder leiding staan van dr. P. J. Visser (Amsterdam).
Grote respons
Het project slaat erg aan, zegt studieleider dr. Van Ekris desgevraagd. „We kregen op onze nieuwsbrief eind vorige week direct al meer dan honderd aanmeldingen, vanuit de breedte van de kerken. Uit de Protestantse Kerk in Nederland, maar ook hersteld hervormde en christelijk gereformeerde predikanten.”
Er is een digitale werkgroep in het leven geroepen die de wekelijkse mail voorbereidt. Daarin geeft de scribent aan hoe hij of zij deze tijd beleeft, met persoonlijke reflectie en enkele gevallen uit de praktijk. Daarna volgt reflectie over een tekst, met name gericht op theologische kernen in de tekst. Vervolgens is er een meditatief intermezzo: welke thematieken in deze teksten herken ik, moet ik misschien doorleven, of: herken ik uit het pastoraat of uit verhalen in mijn familie- of vriendenkring. Ten slotte volgen met het oog op de verkondiging suggesties voor de liturgie, de gebeden en de prediking.
In de achterliggende weken heeft Areopagus ervaring opgedaan met het aanbieden van preekvoorbereiding, tijdens het project ”Samen preken in de lijdenstijd.” In de komende weken staan teksten uit Exodus centraal.
Zondag gaat het over Exodus 16 en 17, het murmureren in tijden van crisis en de oproep dat het volk van Israël niet moet hamsteren maar bij de dag leven.
Waarom deze digitale voorbereidingscursus?
Dr. Van Ekris: „Predikanten hebben het gevoel dat deze coronacrisis zeker tot de zomer zal duren. De eerste fase van aanpassing en een zekere gewenning is voorbij, nu komt de vraag: Waar is de gemeente inhoudelijk en geestelijk mee geholpen de komende periode? Als Areopagus proberen we de teksten uit de Schrift in verbinding te brengen met deze tijd. We beseffen steeds meer dat deze crisis niet alleen de kerk raakt, maar de hele samenleving. Je ontdekt steeds meer groepen mensen bij wie het water tot aan de lippen staat.”
Mag je de tijd niet meer duiden?
„Dat moet zeker gebeuren, maar ik ben bang dat het duiden van de tijd al gauw ontijdig wordt. We moeten eerst maar eens de nood op ons laten inwerken. Die crisis wordt steeds grimmiger als je de gevolgen ziet voor allerlei groepen: jongeren, ouderen en gezinnen. Ik las pas bij A. A. van Ruler dat we problemen niet alleen met ons verstand, maar ook met ons hart moeten verwerken. We kunnen de crisis niet bezweren met allerlei economische prognoses en bespiegelingen van virusexperts. Het hart draait momenteel overuren. Zij die in een wankel evenwicht leefden, vallen nu soms om. Door de confrontatie met de dood, doordat een depressie zich weer aandient, doordat prestatiedruk je plotseling teveel wordt. En wereldwijd: zij die geen sociaal vangnet hebben, zakken nu door bodems. Naast dit alarmerende is er ook hoop. In vloeibare tijden blijkt ook wat vast is. De crisis wijst ons op onze kwetsbaarheid en hoogmoed. Juist deze tijden hoeven niet de slechtste tijden te zijn, wanneer ze ons dichter bij de kern van het Evangelie brengen.”