Besluit over brexit ligt weer terug bij EU
Het Britse Lagerhuis heeft dinsdagavond voor het eerst een brexitplan goedgekeurd. Maar het verwierp een tijdplan om de wetgeving daadwerkelijk te behandelen. De EU bespreekt nu het aangevraagde uitstel.
Boris Johnson mocht heel even genieten van de eerste stemming die hij als premier won. Het parlement aanvaardde de voorstellen voor de brexitwetten in een eerste stemming. Hij kreeg zelfs een meerderheid van dertig stemmen (329 tegenover 299); meer dan verwacht.
Maar een kwartier later was er al de teleurstelling. De regering had een agendavoorstel gedaan voor de behandeling van de voorstellen. De commissies van het parlement kregen slechts twee dagen om de wetgeving te bestuderen, terwijl daar doorgaans weken of zelfs maanden voor staan.
Ook werd gesproken over een zitting van het Hogerhuis op zondag, om de voorstellen nog vlak voor 31 oktober in het wetboek te krijgen. Parlementslid Tom Brake van de Liberaal Democraten zei dat er meer tijd was voor de Wet op de circusdieren dan voor brexit.
Zodoende schoof het parlement dit agendavoorstel van tafel (met 322 tegenover 308 stemmen). Het parlement houdt zich daardoor aan de bestaande agenda, waarop het woord brexit niet voorkomt. Woensdag en donderdag blikt het Lagerhuis terug op de troonrede van 14 oktober, en vrijdag heeft het parlement vrij.
Dinsdagmiddag had premier Johnson gedreigd de voorstellen in te trekken als het tijdschema niet zou worden aanvaard, maar uiteindelijk sprak hij alleen over een „pauze.” De Conservatieve fractievoorzitter, Jacob Rees-Mogg, zei dat het nu „heel moeilijk” is om een ordelijke brexit voor 31 oktober te regelen.
Maanden
Omdat Boris Johnson zich al maanden profileert met te zeggen dat de brexit „zonder mitsen en maren” op 31 oktober moet plaatsvinden, verkeren velen in onzekerheid over wat zijn plan is. Kiest hij toch voor een no-deal-brexit? Of klopt het wat de Financial Times dinsdag schreef dat hij bereid is tot een kort uitstel?
Terwijl het parlement dinsdagavond de status van de brexitwetten besprak, kwam er al een tweet van EU-president Donald Tusk. Hij had de 27 andere EU-leiders geadviseerd het verzoek tot uitstel van zaterdagavond toe te staan, en brexit dus uit te stellen tot 31 januari. Dit verzoek deed premier Johnson tegen zijn wil, maar omdat hij daar wettelijk toe gedwongen was.
Vermoedelijk zal de eerstvolgende stap in het brexitproces nu van de EU komen. Voor Johnson is het voordeel daarvan dat hij kan zeggen dat hij het niet wilde, maar dat hij zich er dan toch maar bij neerlegt.
Binnen de EU bestaat echter niet automatisch steun voor nieuw uitstel. Van de Franse president Macron is bekend dat hij geen langer uitstel wil. Een woordvoerder van de president zei dinsdagavond dat een „puur technisch uitstel van enkele dagen” voor Parijs bespreekbaar is, maar verder niet.
Zo’n kort uitstel is dan uitsluitend gericht op de parlementaire behandeling in Londen.
Verkiezingen
Als er een uitstel van drie maanden komt, wil premier Johnson dat zeker gebruiken voor vervroegde verkiezingen. Een eerdere poging om verkiezingen uit te schrijven strandde, maar hij heeft die wens nog niet laten varen.
Om verkiezingen te houden heeft Johnson echter de steun van Labour nodig. En die zakt momenteel weg in de peilingen, terwijl premier Johnson juist bezig is te groeien. Momenteel liggen de Conservatieven 13 procent voor op Labour.