Het duurde meer dan vier jaar. Maar uiteindelijk raakte de Britse rechter ervan overtuigd dat de christelijke banketbakker in Noord-Ierland het maken van die ene taart niet weigerde omdat de klant homoseksueel zou zijn. Hij wees de order af vanwege de slagzin: ”Support gay marriage”.
Asher’s Bakery had de zaak bij twee lagere rechtbanken verloren. Maar het hooggerechtshof in Londen maakte woensdag klip-en-klaar duidelijk: de homoseksuele klant mag bij Asher’s de hele toonbank leeg kopen, maar hij kan niet verlangen dat de zaak meewerkt aan het verspreiden van een boodschap die tegen het geweten van de eigenaar in gaat.
Asher’s is een winkelketen in Noord-Ierland die is genoemd naar de aartsvader Aser. Jakob prijst zijn zoon in Genesis 49 voor diens „koninklijke lekkernijen.”
Voor de vrijheid van het geweten en de vrijheid van meningsuiting is dit een zeer belangrijk vonnis. In eerdere uitspraken leek het erop dat christenen die aan het klassieke huwelijk vasthouden, verplicht kunnen worden mee te werken aan het uitdragen van een boodschap die botst met hun overtuiging. Verzet daartegen zou dan een vorm van discriminatie zijn. Terecht heeft het Britse hooggerechtshof afgerekend met die redenering. Een onderneming mag nooit klanten weigeren op grond van bijvoorbeeld ras, geslacht of seksuele oriëntatie. Maar een ondernemer mag wel orders weigeren die in strijd zijn met het eigen beleid.
De uitspraak van woensdag in de Noord-Ierse zaak sluit aan bij hoe het Amerikaanse hooggerechtshof dit voorjaar oordeelde over een bakker die geen bruidstaart voor een homobruiloft wilde maken. In Nederland gaf het Nederlandse College voor de Rechten van de Mens een leverancier van promotieartikelen gelijk toen hij geen handdoek wilde drukken met een wervende tekst voor een homo-evenement.
Dat dit vraagstuk zich in veel landen voordoet, is logisch. Sinds de wetgever de openstelling van het huwelijk heeft aanvaard als een vorm van gelijkberechtiging, komen tal van nieuwe vragen op. Het vasthouden aan het klassieke huwelijk van man en vrouw kan immers worden uitgelegd als een vorm van discriminatie. Het is goed dat de rechter in dit soort kwesties ruimte geeft aan de vrijheid van geweten.
Het is opvallend dat Daniel McArthur, de manager van Asher’s Bakery, zich steeds met sympathie over de klager heeft geuit. „We hebben hem eerder bediend en we zullen hem met plezier weer bedienen”, zo zei McArthur in een uitspraak die door veel media is opgepikt.
Daarin zit een belangrijk signaal, om niet te zeggen een getuigenis. Rechters kunnen wel de grenzen van de vrijheid aangeven, maar christenen moeten die vrijheid zelf gaan invullen. McArthur gaat hen dan voor door te zeggen: Ik heb mijn medemens lief en wil hem graag dienen, zonder onderscheid te maken. Daarin geeft de Noord-Ierse bakker het goede voorbeeld.
