Ramaphosa volgt de woensdagavond afgetreden Jacob Zuma op. Diens positie was onhoudbaar geworden nadat was gebleken dat een motie van wantrouwen het deze keer –na acht mislukte pogingen– wel zou redden.

Zuma was een man die negen jaar geleden een nieuwe wind in de regerende ANC-partij zou brengen. Als Zulu behoorde hij niet tot de vaste kern van de Xhosa-elite van de partij. Maar vanaf het begin wist ook iedereen dat deze man niet schoon was. Het aantal aanklachten van corruptie tegen hem is na zijn aantreden in 2009 alleen maar groter geworden: er lopen er nog 700.

Zuma bracht het ‘nieuwe’ Zuid-Afrika van na de apartheid al snel in verlegenheid. Hij had achtereenvolgens zes vrouwen, maar had nooit genoeg aan hen. Hij stond open voor contact met (en beïnvloeding door) de schatrijke familie Gupta, bij wie de politie de afgelopen dagen juist is binnengevallen. In zijn afscheidstoespraak zei hij dat hij „niet de politiek in was gegaan vanwege de voordelen die daaraan verbonden zijn”, maar de indruk die hij wekte was heel anders. Daarvan getuigt alleen al de 20 miljoen euro die hij besteedde aan de verbouwing van zijn huis. Uiteindelijk werden deze miljoenen de bananenschil waarover hij uitgleed.

Met deze president dreigde het moderne, westerse Zuid-Afrika terug te vallen tot het soort van bananenrepubliek waarvan Afrika al te veel voorbeelden kent. Het is daarom in het ANC te prijzen dat de partij nu een streep heeft getrokken.

Dat de partij zo’n grens wil stellen, is ook bemoedigend. Corruptie is een hardnekkige ziekte die elke vooruitgang in een land tegenwerkt. Al sinds het aantreden van het ANC als regeringspartij in 1994 betuigt de partij lippendienst aan de corruptiebestrijding. Zoiets heeft natuurlijk weinig impact zolang er zo’n president aan het roer staat. Het ANC doet er echter goed aan nu niet te stoppen, maar door te pakken. Er zitten nog altijd te veel rotte appels in de mand.

Het is ook positief dat Zuma woensdagavond zelf concludeerde dat het spel uit was. Veel andere presidenten zouden een machtsstrijd met het parlement zijn aangegaan en desnoods het leger hebben ingezet. Maar Zuma erkent dat ook een gekozen president voor de uitoefening van zijn macht afhankelijk is van het parlement. Hiermee heeft hij veel potentieel leed voorkomen.

„Die winde van verandering bring belofte”, schreef de Afrikaanstalige krant Beeld donderdagochtend. Voor de vele armen in Zuid-Afrika is het te hopen dat de rijke Ramaphosa deze hoop waar maakt.