21.00 uur: Liveblog gesloten – De redactie sluit dit liveblog. Via de website www.rd.nl blijven we u op de hoogte houden van nieuws over en achtergronden bij de aanstaande abdicatie.

19.59 uur: Wat kan Willem-Alexander wat ik niet kan? – The Washington Post plaatst een vraag-antwoord-artikel over de abdicatie. Wat kan Willem-Alexander bijvoorbeeld wat een ‘gewoon’ mens (wellicht) niet kan? „Hij kan een straalvliegtuig besturen, hij kan 200 kilometer schaatsen bij temperaturen onder 0 graden en hij liep de marathon van New York. Lees hier het hele artikel.

19.29 uur: Eenderde Belgen wil troonsafstand koning Albert – 36 procent van de Belgen vindt dat koning Albert, net als de Nederlandse koningin Beatrix, troonsafstand moet doen. Dat schrijft De Standaard.

19.21 uur: Prinses Amalia gaat gewoon naar school – Als prins Willem-Alexander eind april koning wordt, komt Amalia in beeld als troonopvolger. Maar de prinses ging dinsdag gewoon naar school, en van het nieuws was volgens ouders van andere kinderen niets te merken. Klik hier voor een video.

19.08 uur: Nederland bereidt zich voor – Op alle fronten zijn dinsdag de voorbereidingen begonnen voor het afscheid van koningin Beatrix en de inhuldiging van Prins Willem-Alexander als koning. Het ANP maakte deze samenvatting.

18.35 uur: Vrijmarkt Utrecht – De Utrechtse Vrijmarkt, waar elk jaar honderdduizenden mensen op afkomen, zal op 30 april gewoon vast onderdeel zijn van de festiviteiten in de stad. Dat zei een woordvoerder van de gemeente Utrecht dinsdag. Verder kan de gemeente nog geen uitsluitsel geven over eventuele wijzigingen van de feestdag vanwege de troonswisseling. Volgende week is er overleg tussen de gemeente het Utrechtse Oranje Comité over de viering van troonswisseling.

18.20 uur: Koningsdag warmer en natter – Voor de weersomstandigheden lijkt het weinig verschil te maken of koninginnedag/koningsdag op 30 of 27 april plaats vindt. Maar volgens RTL Nieuws is er wel degelijk verschil. De afgelopen 36 jaar was het op 27 april een dikke graad kouder en viel er ietsje meer regen.

18.10 uur: 7 voor kroonprins – De bevolking geeft koningin Beatrix en prinses Máxima allebei het rapportcijfer 8. Prins Willem-Alexander krijgt als toekomstige koning een 7. Dat is de uitkomst van een enquête van onderzoeksbureau Ipsos dat is uitgevoerd in opdracht van de NOS. Van de Nederlanders is 88 procent tevreden over de manier waarop koningin Beatrix de afgelopen 33 jaar heeft geregeerd.

17.45 uur: Waterbouwers – Nederlandse waterbouwers hebben grote verwachtingen van de troonsbestijging van koning Willem-Alexander. „Tijdens staatsbezoeken en handelsmissies zag je hoe belangrijk zijn betrokkenheid was voor het warm houden van zakenrelaties. Er werden werkelijk deuren geopend”, stelt topman Bertrand van Ee van ingenieursbureau Royal HaskoningDHV dinsdag.

„Als koning zou hij alle gebieden in de wereld kunnen bezoeken waar watervraagstukken spelen en helpen de deur open te zetten voor zakelijk Nederland om onze expertise op het gebied van delta- en watertechnologie wereldwijd in te zetten”, benadrukt een woordvoerster van Grontmij, een ander groot ingenieursbureau. Ook bij ingenieursbureau Arcadis is men vol lof over de ‘waterprins’. „Hij heeft watermanagement wereldwijd op de kaart gezet”, zegt een woordvoerder.

17.35 uur: Nieuw oranjevaasje – Het Nationaal Glasmuseum in Leerdam brengt een speciaal Koningsvaasje uit ter gelegenheid van de troonswisseling op 30 april. Het vaasje hoort in de lange reeks oranjevaasjes die sinds 1927, toen prinses Juliana 18 jaar werd, in Leerdam zijn ontworpen. In Glasfabriek Leerdam ontstond in 1927 bij toeval oranjekleurig glas. De directie besloot om daar door kunstenaar Chris Lanooy een speciaal Julianavaasje van te laten blazen. Sindsdien zijn bij alle belangrijke Oranjemomenten speciale vazen van oranje glas ontworpen.

17.30 uur: „Groot feest Rotterdam” – Het afscheid van koningin Beatrix en de inhuldiging van Willem-Alexander mag volgens de fractie van het CDA in Rotterdam niet onopgemerkt aan de tweede stad van Nederland voorbij gaan. „De inhuldiging moet in ieder geval op grote schermen in de stad worden getoond”, lieten de christendemocraten dinsdag weten. De fractie zegt te „bruisen van de ideeën”, zoals een groot feest in het Zuiderpark met muziek en een vrijmarkt, het stadhuis oranje uitlichten, vuurwerk bij de Erasmusbrug of het planten van een traditionele Koningslinde ter ere van de nieuwe koning.

17.10 uur: Dichter des Vaderlands – Ramsey Nasr heeft zijn laatste gedicht als Dichter des Vaderlands voor koningin Beatrix geschreven. In het gedicht ‘O, zoete onbereikbaarheid’ blikt Nasr terug op zijn jeugdherinneringen aan de koningin. Zie de video in de rechtermarge van dit blog.

16.50 uur Predikaat oorlogsschepen – De oorlogsschepen van de Nederlandse marine worden met ingang van 30 april aangeduid als ”Zijner Majesteits”. Dat is het gevolg van de aanstaande troonswisseling. Dat meldt de NOS. In de afgelopen jaren waarin een koningin staatshoofd was, hadden alle oorlogsschepen het predikaat ”Harer Majesteits”. Door zo’n predikaat kan een schip worden toegevoegd aan de oorlogsvloot, en worden ingezet voor militaire operaties.

16.30 uur: Prinsen Maurits en Bernhard – Prins Maurits en prins Bernhard verdwijnen op 30 april bij de troonsbestijging van hun neef koning Willem-Alexander uit de lijn van opvolging. Samen met hun echtgenotes prinses Marilène en prinses Annette zijn ze dan ook niet langer lid van het Koninklijk Huis.

16.15 uur Prins Constantijn en prinses Laurentien – Koningin Beatrix heeft bij haar inhuldiging in 1980 hulp gevraagd van haar zus prinses Margriet en haar zwager Pieter van Vollenhoven. Koning Willem-Alexander kan rekenen op de steun van zijn broer prins Constantijn en zijn schoonzus prinses Laurentien. De vraag is op welke wijze ze daaraan invulling gaan geven.

16.00 uur: 4 en 5 mei-comité – Het Nationaal Comité 4 en 5 mei heeft er alle vertrouwen in dat prins Willem-Alexander en prinses Máxima na de inhuldiging betrokken zullen zijn bij de dodenherdenking op 4 mei en de viering van de bevrijding en de vrijheid op 5 mei. „Uit de contacten met het aanstaande koningspaar is gebleken dat ook zij het belang van herdenken en vieren onderschrijven en zich verantwoordelijk voelen om nieuwe generaties daar blijvend bij te betrekken”, liet het comité dinsdag weten. Koningin Beatrix was altijd aanwezig tijdens de dodenherdenking en de viering van de bevrijding de afgelopen 25 jaar.

15.50 uur: Máxima blijft werken voor VN – Prinses Máxima handhaaft ook na de troonswisseling haar huidige werkzaamheden voor onder meer de Verenigde Naties en het Nederlands Comité voor Ondernemerschap en Financiering. Dat heeft de Rijksvoorlichtingsdienst dinsdag bevestigd. Máxima is sinds 2009 voor de secretaris-generaal van de VN werkzaam als bijzonder pleitbezorger voor het voor iedereen toegankelijk maken van financiële diensten. In 2011 kwam er nog een taak bij. De prinses werd toen erevoorzitter van het G20 ”Global Partnership for Financial Inclusion”. In eigen land is Máxima onder meer voorzitter van het Curatorium van de Prins Claus Leerstoel, erevoorzitter van het platform Wijzer in geldzaken en lid van het Nederlands Comité voor Ondernemerschap en Financiering.

15.48 uur: Koning, koningin, prinses? – Prins Hendrik naast koningin Wilhelmina, prins Bernhard naast koningin Juliana en prins Claus naast koningin Beatrix, maar koningin Máxima naast koning Willem-Alexander? Lees hier hoe het precies zit.

15.25 uur: Zendtijd nieuwsprogramma’s – EenVandaag, Nieuwsuur en het NOS Journaal van 20.00 uur duren dinsdagavond langer dan normaal. EenVandaag op Nederland 2 spant de kroon. Het actualiteitenprogramma heeft een thema-uitzending over de troonsafstand van Beatrix. De special duurt 50 minuten. Het 8-uurjournaal slokt dinsdagavond 5 minuten extra zendtijd op. De EO besteedt zaterdagavond aandacht aan de troonswisseling in het programma Blauw Bloed.

15.20 uur: Veelgestelde vragen – Vragen over de troonswisseling? Op de site van het koninklijk huis worden de nodige ”veelgestelde vragen” beantwoord.

14.54 uur: Speciaal blik De Ruijter – De traditie met speciale blikjes broodversiering van De Ruijter wordt met de aanstaande troonswisseling „uiteraard” voortgezet. In april komen er „een aantal honderdduizenden” blikken die stilstaan bij het aanstaande koningschap van Willem Alexander in de winkels. „We weten alleen nog niet precies hoe het blik eruit gaat zien en wat erin komt”, aldus een woordvoerder van moederbedrijf Heinz. De Ruijter levert al sinds 1938, de geboorte van koningin Beatrix, muisjes of andere soorten hagel tijdens speciale gebeurtenissen rondom het koningshuis. Toen Beatrix in 1980 koningin werd, werden er speciale blikjes met oranje vruchtenhagel gemaakt.

14.52 uur: Veel dank verschuldigd – De Tweede Kamer heeft dinsdagmiddag stilgestaan bij de aankondiging van de koningin dat ze op 30 april aftreedt. Kamervoorzitter Anouchka van Miltenburg zei dat de Kamer veel dank verschuldigd is voor de betrokken manier waarop de vorstin haar werk heeft gedaan. Ook sprak ze haar vertrouwen uit in de toekomstige koning Willem-Alexander. Die is volgens haar goed voorbereid op zijn nieuwe taak. Ook premier Mark Rutte sprak de Kamer toe. Hij wees op het grote aantal reacties dat is binnengekomen na de toespraak van de koningin, uit binnen- en buitenland. Ze tonen volgens hem aan hoezeer zij velen heeft geraakt en geïnspireerd. „Koningin Beatrix was er altijd.”

14.47 uur: Wapen en standaard – De nieuwe koning voert vanaf de dag van zijn inhuldiging de koninklijke standaard. De koninklijke standaard wordt gehesen op het woon- en werkpaleis van de koning in Den Haag en op de Eikenhorst in Wassenaar. Dat meldt de Rijksvoorlichtingsdienst. Koningin Wilhelmina stelde de standaard in 1908 vast. Deze is daarna ook gevoerd door koningin Juliana en koningin Beatrix. Verder voert de koning het koninklijk wapen, gebruikt voor onder meer briefpapier. Dit wapen is gelijk aan het wapen van koningin Beatrix, met als enige verschil dat in plaats van een kroon een helm wordt weergegeven. Op www.koninklijkhuis.nl zijn afbeeldingen van de standaard en het wapen te zien. Prinses Beatrix voert na haar abdicatie hetzelfde wapen als voor 1980. Dit wapen is gelijk aan dat van haar zussen.

14.40 uur: Indianen in de Nieuwe Kerk – De Nieuwe Kerk in Amsterdam is klaar voor de inhuldiging. Er moet nog wel het een en ander worden opgeruimd. In de kerk is momenteel een expositie te zien over indianen.

14.26 uur: Troonswisseling: kort maar krachtig – De inhuldigingsplechtigheden zullen waarschijnlijk kort maar krachtig zijn, net als de voorgaande. In 1980 begonnen ze om 10.00 uur in het Paleis, met de abdicatie zelf. Dat was een vrij kleinschalige kwestie, gevolgd door de bekende balkonscène om de nieuwe koningin voor te stellen. Om 15.00 uur trad Beatrix de Nieuwe Kerk binnen. Ze werd door de ceremoniemeester aangekondigd met ‘De koningin!’ Daarop zongen de aanwezigen het eerste en zesde couplet van het Wilhelmus. Na haar toespraak legde Beatrix de eed af, de voorzitter van de vergadering hield een rede en de 210 aanwezige Eerste en Tweede-Kamerleden beloofden of zwoeren een goede Staten-Generaal voor haar te zijn. Met de uitroep ‘De koningin is ingehuldigd’ door Erik Hazelhoff Roelfzema en een ‘Leve de koningin!’ door de voorzitter van de vergadering, zat de plechtigheid er in feite op.

14.18 uur: Prins legt functies neer – Prins Willem-Alexander legt vanwege de troonswisseling zijn officiële functies neer. Daarbij wordt rekening gehouden met de termijnen en procedures van de betreffende organisaties. Dat maakte de Rijksvoorlichtingsdienst dinsdag bekend. Verder nemen de koningin en de kroonprins in het komende jaar een beslissing over voortzetting van hun erefuncties en beschermheer/vrouwschappen. Prinses Máxima zal haar huidige (ere)functies behouden wanneer zij koningin wordt. De prins heeft de voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité (IOC) gevraagd hem van zijn verplichtingen als IOC lid in Nederland te ontheffen. Het neerleggen van het voorzitterschap van de Adviesraad voor Water en Sanitatie van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties (VN) gebeurt in overleg. Ook het voorzitterschap van de Adviescommissie Water legt de prins neer. Dit gebeurt in overleg met de minister van Infrastructuur en Milieu.

14.08 uur: Gewoon aan het werk – Prinses Máxima heeft dinsdagochtend een werkbezoek gebracht aan de Koninklijke Marine in Den Helder. Dat heeft de Rijksvoorlichtingsdienst dinsdag laten weten. De toekomstige koningin kreeg een rondleiding aan boord van een fregat en sprak met het marinepersoneel. Ook maakte Máxima een tochtje met een landingsvaartuig van het Korps Mariniers en bezocht zij het transportschip dat later dit jaar zal worden ingezet bij een anti-piraterijmissie bij Somalië.

13.47 uur: Museum Buren was al bezig met „Willem IV” – Al voordat duidelijk werd dat koningin Beatrix haar plek op de troon gaat afstaan aan haar zoon, was het museum Buren & Oranje al bezig met een tentoonstelling, film en boek over Willem de Eerste tot en met de Vierde. „Toeval, maar uiteraard hadden we wel al hier en daar geruchten gehoord”, zegt directeur en oprichter Derk Jan Thijsen van het Oranjemuseum, dat dit jaar een kwart eeuw bestaat. „Alleen jammer dat de prins zich koning Willem-Alexander laat noemen en niet koning Willem.” Thijsen heeft niets dan lof voor koningin Beatrix. „Ze heeft het fantastisch gedaan, het wordt lastig voor Willem-Alexander om haar te verbeteren. Het is niet niks hoor, die baan.”

13.25 uur: Koningspaar bezoekt alle provincies – Na de inhuldiging bezoeken koning Willem-Alexander en koningin Máxima alle provincies. Dat maakte de Rijksvoorlichtingsdienst dinsdag bekend. Ook bezoekt het koningspaar binnen een jaar na de inhuldiging het Caribische deel van het Koninkrijk.

12.55 uur: Reactie Gauck – De Duitse president Joachim Gauck toont zich dankbaar. „ Koningin Beatrix geniet in Duitsland groot respect en wekt diepe genegenheid. Met dankbaarheid kijk ik terug op haar doorslaggevende rol bij de buitengewoon succesvolle vormgeving van de nauwe en vertrouwensvolle betrekkingen tussen Nederland en Duitsland. De verzoening tussen onze landen is voor haar een centrale wens. Daarbij heeft koningin Beatrix steeds een bijzondere openheid en sympathie voor ons land getoond. Onvergetelijk voor mij is mijn bezoek aan Breda en Amsterdam op 5 mei 2012, Bevrijdingsdag van de Duitse bezetting, waarbij ik dit persoonlijk heb mogen ervaren. Ik verheug me op ontmoetingen met de toekomstige koning en ben er zeker van dat hij de vriendschap tussen onze landen in de geest van zijn moeder verder zal versterken.”

12.53 uur: Ondertussen in België – In koninklijk België valt weinig te vieren. Koning Albert is bedroefd over recente gebeurtenissen die het koningshuis in een negatief daglicht stelden. Hij zei dat dinsdag in een toespraak.

12.40 uur: Reacties van Nederlanders wereldwijd – Overal in de wereld reageren leden van Nederlandse verenigingen en medewerkers van ambassades en consulaten op de aangekondigde troonsafstand van koningin Beatrix. Velen volgden haar toespraak online. „Het was een ontroerend moment om de koningin zo waardig en zo betrokken te zien tijdens haar presentatie”, zegt Lianna Parker, voorzitter van de Dutch Club in het Australische Perth. Namens The Netherland Club of New York laat Evert Vink weten dat de felicitaties onderweg zijn naar prins Willem-Alexander. „We danken koningin Beatrix hartelijk voor al haar werkzaamheden als koningin gedurende de afgelopen 33 jaar.” Bartha Cupernall van Wijnbergen van Dutch Seatle in de Verenigde Staten pinkt een traantje weg. „Ik ben een beetje droevig, koningin Beatrix, mijn koningin waar ter wereld ik was, ze was altijd mijn koningin”, aldus de Nederlandse die bijna zestig is en sinds 1983 in de VS woont.

12.30 uur: Oranje bankstel voor half geld – „In verband met aftreden Beatrix alle oranje bankstellen half geld.” Het aftreden van de koningin leidt op www.marktplaats.nl tot veel advertenties over de vorstin. Munten, portretten, mokken, tegeltjes, een borduurpakket, lepeltjes en zelfs een briefkaart met de aankondiging van de geboorte van Beatrix zijn er momenteel te vinden. De veilingsite telde maandag dubbel zoveel nieuw geplaatste advertenties (196) met de naam van de koningin erin dan normaal, liet een woordvoerster van Marktplaats weten. Ook zochten veel meer mensen ernaar. „Normaal wordt er per dag zo’n 10 keer gezocht op Beatrix, gisteravond was dat al 300 keer.” Cijfers van dinsdag heeft de site nog niet.
12.18 uur: E-paper al online – Speciaal voor abonnees van het Reformatorisch Dagblad staat de E-paper over de abdicatie al online: www.rd.nl/epaper

12.11 uur: Rutte leidt voorbereidingscommissie – Premier Mark Rutte leidt zelf de ministeriële commissie die de troonswisseling begeleidt. Dat heeft hij dinsdag laten weten. Er komen ook verschillende werkgroepen. Het moet ‘echt een prachtige dag’ worden, aldus de minister-president; de nodige soberheid van nu en feest kunnen volgens hem heel goed samengaan. Rutte wees op de waardering die de koningin nu vanuit alle kanalen krijgt en toonde zich blij met de steun die aan het toekomstige koningspaar wordt betuigd.

12.09 uur: Beatrix wil sober feest – Het is de „nadrukkelijke wens” van koningin Beatrix dat de troonswisseling op 30 april sober en binnen de financiële grenzen van de huidige economisch moeilijke tijd wordt gevierd. Ze hoeft daarom ook geen nationaal geschenk. Dat lijkt haar „niet passend”, zei premier Mark Rutte dinsdag.

12.05 uur: Geen nationaal geschenk – Koningin Beatrix ziet af van een nationaal geschenk, aldus premier Rutte volgens het ANP.

12.03 uur: Kamer staat stil bij vertrek Beatrix – De Tweede Kamer staat dinsdag stil bij de aankondiging van koningin Beatrix om af te treden. De voorzitter zal bij aanvang van de vergadering om 14.00 uur aandacht schenken aan de melding van de vorstin. Aansluitend zal premier Mark Rutte het woord voeren.

11.58 uur: Persconferentie – Premier Rutte houdt een korte persconferentie over de troonswisseling.

11.48 uur: Hotels Amsterdam al vol – Na de bekendmaking van de troonswisseling is er een run ontstaan op hotelkamers in het centrum van Amsterdam. Onder meer bij NH Grand Hotel Krasnapolsky aan de Dam (468 kamers), bij het Victoria Hotel tegenover het Centraal Station (306 kamers) en bij Hotel l’Europe (111 kamers) is via boekingssites op 29 en 30 april geen kamer meer te krijgen. „Zoals verwacht zat Krasnapolsky al snel vol. April is sowieso een drukke maand met toeristen. Ook in de overige 12 NH-hotels in Amsterdam zien we het aantal boekingen toenemen”, zegt een woordvoerster van NH Hotels.

11.45 uur: Veel toeristen verwacht – Het afscheid van koningin Beatrix en de inhuldiging van prins Willem-Alexander en prinses Máxima op 30 april trekt naar verwachting veel nieuwe bezoekers naar Amsterdam. „Niet alleen op de dag zelf, maar vooral ook daarna aangezien veel mooie beelden worden verspreid over de hele wereld.” Dat stelt een woordvoerster van Amsterdam Marketing, de organisatie die de hoofdstad in binnen- en buitenland promoot.

11.43 uur: Eed, gelofte, of wegblijven – Volgens een woordvoerder van de Eerste Kamer krijgen parlementariërs 30 april de „gelegenheid om ten overstaan van de nieuwe Koning de eed of gelofte af te leggen om wederzijds vertrouwen te uiten”. „Tenminste, wie er komt”, zei hij. Wie komt, moet de eed of gelofte wel afleggen. Wie daar niet voor voelt, kan beter wegblijven. Bij de inhuldiging van Beatrix deden enkele Kamerleden dat.

11.40 uur: Ideeën voor 30 april – Amsterdam krijgt nu al aanbiedingen vanuit het hele land van mensen die ideeën hebben voor de invulling van 30 april. Een woordvoerder van de gemeente kon nog niet zeggen of het aftreden van Beatrix gevolgen heeft voor de reeds geplande activiteiten in de stad, zoals de vrijmarkten en feesten. „Uiteindelijk is het het allerbelangrijkste dat het een mooi afscheid wordt voor de koningin en een mooie inhuldiging voor de nieuwe koning en koningin.”

11.36 uur: Fotoserie RD-fotografen – Bekijk in deze fotoserie prachtige beelden van de binnenlandse bezoeken en buitenlandse reizen van koningin Beatrix. De foto’s zijn gemaakt door de (voormalige) RD-fotografen Henk Visscher, Anton Dommerholt en Sjaak Verboom.

11.32 uur: Oranjemuseum ’s Gravendeel – In het Oranjemuseum in ’s Gravendeel staan duizenden artikelen die met het koninklijk huis te maken hebben, zoals tegels, lepeltjes, mokken, beelden en een sjerp. „Ik ga geen extra ruimte vrijmaken voor de aanstaande troonopvolging en ik ga ook geen nieuwe artikelen aanschaffen”, zegt eigenaar Hendrik van den Boogaard. Na het overlijden van zijn vrouw Joke in 2009 runt hij weliswaar het museum, maar het was vooral zijn vrouw die groot Oranjefan was. „Zij had nu echt op het vinkentouw gezeten.”

11.25 uur: Bewaarnummer Vorsten – Bij de koninklijke glossy Vorsten Royale zijn alle verloven ingetrokken om te kunnen werken aan een extra dik bewaarnummer over de aanstaande troonswisseling. Ook komende weekeinde werkt de redactie door aan de speciale editie, meldt hoofdredacteur Justine Marcella. Vorsten Royale overlegt dinsdag met de drukker in België om de verschijningsdatum voor het derde nummer van het jaar te vervroegen. Die krijgt een omvang van 132 pagina’s. Normaal bestaat het blad uit 92 pagina’s. „We willen echt iets extra’s doen voor onze lezers. De koningin is onder ons lezerspubliek absoluut een heldin. Het is onze eer te na om hier geen mooi eerbetoon van te maken met de mooiste foto’s en een waanzinnige cover om in te kunnen lijsten”, zegt Marcella.

11.10 uur: Organisatie in drie maanden – De organisatie van het aftreden van de koningin en de inhuldiging van de nieuwe koning in Amsterdam kan in drie maanden tijd. „Het wordt veel en hard werken, maar het moet zeker kunnen”, zei een woordvoerder van burgemeester Eberhard van der Laan dinsdag. „We doen een beroep op de meest ervaren mensen om dit alles in goede banen te leiden.” De burgemeester was volgens hem al iets eerder op de hoogte gebracht van de aankondiging van koningin Beatrix. De draaiboeken en protocollen over hoe 30 april er uit moet komen te zien, zijn in handen van het Rijk. „Amsterdam is gastheer en zal alles faciliteren voor de veiligheid, openbare orde en bereikbaarheid.”

10.46 uur: Bussemaker en Blok – Minister Jet Bussemaker heeft „heel erg veel bewondering” voor de wijze waarop Beatrix haar ambt vervulde. Ze noemt Máxima, die ze kent van werkbezoeken, „altijd erg betrokken”. Collega Stef Blok vindt het nu een historisch en indrukwekkend moment: „Het is toch een deel van je leven. Ze was een heel samenbindende koningin. Ik denk dat we haar heel erg dankbaar mogen zijn.” Hij was persoonlijk geraakt toen hij van haar aftreden hoorde, vertelde hij dinsdagochtend op het Binnenhof.

10.45 uur: Voorbereidingen – De Eerste en Tweede Kamer zijn dinsdag meteen begonnen aan de voorbereidingen voor de troonsafstand van koningin Beatrix en de inhuldiging van de nieuwe koning, nu nog prins Willem-Alexander. Dat zei ondervoorzitter Kim Putters van de Eerste Kamer dinsdag. „De beide Kamers zullen uiteraard nauw samenwerken”, stelde Putters. Er komt een openbare verenigde vergadering van de Staten-Generaal, waarbij de parlementariërs de kans krijgen hun trouw aan de koning en de grondwet te uiten. Die vergadering heeft plaats in de Nieuwe Kerk in Amsterdam en dus zal er ook worden samengewerkt met het gemeentebestuur. Ook met de regering zal worden overlegd, stelde Putters. De voorzitter van de Eerste Kamer, Fred de Graaf, zal de komende maanden leiding geven aan de voorbereiding van deze bijzondere vergadering. Hij zal daarbij hulp krijgen van de griffier, aldus Putters.

10.44 uur: Máximaschool – De Christelijke basisschool Prinses Máxima in Berkel en Rodenrijs blijft zo heten. „We hebben aan het begin van dit schooljaar net allemaal nieuwe borden en spullen met ons logo opgehangen”, aldus een van de juffen. „Vanochtend vroegen twee leerlingen ook al of we onze naam gaan aanpassen, maar we blijven gewoon de Prinses Máxima school.” Ze vult lachend aan: „Over pak-’m-beet 30 jaar, als Máxima weer prinses is, klopt onze naam weer.”

10.42 uur: Biografie – Kort na de bekendmaking van haar aftreden komt een biografie uit over de vorstin, meldt ANP. In april verschijnt “Beatrix - Dwars door alle weerstand heen”, liet uitgeverij Atlas Contact dinsdag weten. Het is geschreven door journalist Jutta Chorus, die eerder boeken schreef over onder meer politicus Pim Fortuyn en de moord op Theo van Gogh. In het boek legt Chorus de nadruk op „de moeilijke jaren rond de dood van prins Claus en de moord op Pim Fortuyn”, maar belicht ze ook recente ingrijpende gebeurtenissen in het leven van Beatrix, zoals de aanslag tijdens de viering van Koninginnedag in Apeldoorn en het skiongeluk van prins Friso.

10.38 uur: Rutte – De overweldigende stroom aan reacties uit binnen- en buitenland op het geplande aftreden van koningin Beatrix onderstreept hoezeer zij mensen heeft geraakt en geïnspireerd. Dat zei premier Mark Rutte dinsdag bij aanvang van een vergadering in de Eerste Kamer. Hij stelde dat de koningin „indruk maakte door haar hartelijkheid, oprechte interesse, grote kennis van zaken en tegelijkertijd met haar onvermoeibare inzet voor ons land”. Rutte zei verder dat het kabinet in nauwe samenwerking met de Eerste en Tweede Kamer een succes wil maken van 30 april, de dag van de troonswisseling.

10.36 uur: Reactie Kamp – Prins Willem-Alexander heeft een sterke persoonlijkheid, net als zijn moeder. Hij zal zijn eigen invulling geven. Dat verwacht minister Henk Kamp. Hoewel het crisis is moet de inhuldiging natuurlijk wel een feestje worden: „We hebben natuurlijk niet veel geld, maar ook met weinig geld kun je een mooi feest maken.”

10.35 uur: Reactie Mulder – Ds. R. W. Mulder, scriba van de generale synode Hersteld Hervormde Kerk: „Ik vind dat onze koningin een stijlvolle vorstin is geweest. Zij heeft veel gegeven aan ons volk, en als je dan kijkt naar haar leeftijd en de wijze waarop ze de troonsafstand heeft aangekondigd, mogen we dat waarderen. Wat ik opmerkelijk vond: ik had verwacht dat de Koninginnedag niet zou blijven bestaan. Maar je ziet toch dat de toekomstige koning in het spoor van zijn moeder treedt. Ik vind het mooi dat de eerste verjaardag van de nieuwe koning op zaterdag wordt gehouden, terwijl de dag op zondag valt. Het zal wettelijk zo geregeld zijn, maar het is toch verblijdend temidden van zaken waar je je zorgen over maakt. Het koningin-zijn heeft Beatrix heel wat gekost. Zij heeft moeten ondervinden dat het uitnemendste van dit leven moeite en verdriet is. Dat geldt ook voor koninginnen.”

10.32 uur: Reactie Vergunst – Drs. P. J. Vergunst, algemeen secretaris van de Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk: „Mensen in mijn omgeving weten dat het voor mij altijd een soort jongensdroom gebleven is bij het Koninklijk Huis te mogen werken, voor de koningin, voor déze koningin. Ze was een identificatiefiguur voor me: goed en toegewijd je werk willen doen ten dienste van mensen. Ik heb diep respect voor de wijze waarop ze haar ambt ingevuld heeft, zeker in de laatste moeilijke jaren. Beatrix was met wijsheid bekleed, de gave waarom Salomo als koning bad. Als weinig anderen in ons land liet ze zien op welke wijze gezag gedragen moet worden. Deze vorstin was een zegen voor Nederland.”

10.30 uur; Ministers – De aankondiging van Beatrix dat ze ermee stopt, kwam ook voor minister Edith Schippers onverwacht. „Ze is een instituut. Dat de nieuwe generatie staat te trappelen is echter ook leuk. Onze koningin is bindend, ze heeft het geweldig gedaan.” Collega Schultz stak zich dinsdag speciaal in het oranje, zei ze. „Memorabel zijn voor mij de momenten waarbij de koningin dichtbij de mensen stond bij rampen.”

10.18 uur: Opstelten – Minister Ivo Opstelten was ontroerd door de toespraak waarin koningin Beatrix maandag haar aftreden aankondigde. Dat zei hij dinsdag op het Binnenhof. Hij sprak van een „historisch moment”.

10.17 uur: Reactie Tichelaar – Commissaris van de Koningin in Drenthe Jacques Tichelaar laat dinsdag weten respect te hebben voor het besluit van de koningin. „Ik zal haar warmte en betrokkenheid missen.” Nederland sluit met de troonsafstand van koningin Beatrix een belangrijke periode af, vindt Tichelaar. „Of het nu goed of slecht gaat met ons land; er is altijd een verstandige en stabiele factor, en dat is ons koningshuis. Dat verdient grote waardering.” De commissaris wenst prins Willem Alexander geluk met de troonsopvolging. „Ik voorspel hem een mooie regeerperiode.”

10.15 uur: Eed – Niet alleen de koning zal bij zijn inhuldiging op 30 april in de Nieuwe Kerk in Amsterdam een eed afleggen, ook de leden van de Eerste en Tweede Kamer zullen dit doen. Dat staat in de inhuldigingswet, die in 1992 is vastgesteld, meldt het ANP. Troonsopvolger Willem-Alexander zal bij zijn aantreden beloven een goed koning te zijn. Hij zal onder meer toezeggen de vrijheid en rechten van alle Nederlanders te beschermen, het grondgebied te verdedigen en te bewaren en te pogen om de welvaart in stand te houden en te bevorderen. In reactie daarop accepteren de Kamerleden namens het volk Willem-Alexander als koning. Ze beloven daarbij de onschendbaarheid en de rechten van de koning te handhaven. „Het is echt een gebaar van wederkerigheid”, aldus een woordvoerder van de Tweede Kamer dinsdag.

10.07 uur: Reclame – Zo haken reclamemakers in op het abdicatienieuws.


9.47 uur: Ondernemers – Ondernemersorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland bedanken koningin Beatrix voor haar inzet voor het Nederlandse bedrijfsleven. „Haar rol van ambassadeur voor ondernemend Nederland als onderdeel van haar staatsbezoeken is van grote waarde geweest voor onze bedrijven en onze internationale, open economie. In die hoedanigheid wordt zij ook overal ter wereld erkend en gerespecteerd.” De organisaties gaan er vanuit dat het nieuwe Koningspaar deze rol zal voortzetten. „Ook zij hebben de laatste jaren al een grote rol gespeeld bij het versterken van onze economische missies. De ondernemersorganisaties wensen Koning Willem Alexander alle mogelijke succes bij de uitoefening van het Koningschap.”


9.40: Commentaar – Het hoofdredactioneel commentaar van het Reformatorisch Dagblad noemt het de grote verdienste van koningin Beatrix dat ze in al de jaren van haar regeerambt de stabiele factor is gebleven.


9.23 uur: Reactie Niemeijer – Ds. P. Niemeijer, preses van de generale synode van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV), reageert op de komende abdicatie. „Het gaf ons als kerken een goed en geruststellend gevoel dat wij erop aan konden dat onze vorstin zich op haar centrale positie door God geroepen wist, en dat historisch besef, liefde voor de rechtsstaat en bescherming van de constitutionele vrijheden constanten waren in wat ze uitstraalde.”


9.09 uur: Speciale vlag – De Dokkumer Vlaggen Centrale komt met een speciale gedenkvlag in verband met de troonopvolging door prins Willem-Alexander. Het vlagontwerp voor deze bijzondere gelegenheid lag volgens de Vlaggen Centrale al enkele weken klaar. De directeur stelt dinsdag hoogstpersoonlijk de drukpers in werking voor deze speciale vlag, vanaf woensdag kan de vlag besteld worden. Op de vlag staan koningin Beatrix en haar zoon, de Prins van Oranje, samen afgebeeld. Het gaat om een recente afbeelding. De Dokkumer Vlaggen Centrale ontwerpt en produceert sinds 1936 vlaggen rondom het koningshuis. In dat jaar werden ter gelegenheid van de verloving van prinses Juliana en prins Bernhard oranje en rood-wit-blauwe zwaaivlaggetjes op de markt gebracht. In de jaren daarna volgden nog meer verlovings- en geboortevlaggen.


8.52 uur: Hofstad – De Haagse burgemeester Van Aartsen noemt op Radio 1 het aanstaande vertrek van de koninging uit de hofstad „jammer”. „We zagen haar hier geregeld in de stad en ze was bij de inwoners enorm geliefd.” Hij verwacht dat na de troonswisseling voor Willem-Alexander hetzelfde zal gelden. Volgens Van Aartsen blijft Den Haag, met zowel Huis ten Bosch als werkpaleis Noordeinde binnen de grenzen, wel de hofstad.


8.43 uur: Veel kijkers – Ruim 7,4 miljoen televisiekijkers hebben maandagavond afgestemd op de toespraak van Beatrix waarin zij aankondigde afstand te doen van de troon. Dat blijkt uit cijfers van de Stichting KijkOnderzoek.


8.30 uur: Grap Guardian – De Britse krant The Guardian zet koningin Beatrix prominent op de voorpagina, en grapt: „Koningin treedt af. Nee, niet die”, verwijzend naar de eigen vorstin Elizabeth.


8.20 uur: Regent(es) – Na het aantreden van koning Willem-Alexander moeten de Staten-Generaal besluiten wie wordt aangewezen als regent of regentes voor het geval ‘de Koning’ overlijdt voordat prinses Amalia meerderjarig is.


8.14 uur: Broche – Tweede Kamerlid Henk Krol (50Plus) weet tegenover de NOS te melden dat de broche die koningin Beatrix maandagavond droeg tijdens haar toespraak, dezelfde was als die zij droeg tijdens de doop van prins Friso. Dat blijkt bij nader onderzoek niet te kloppen. Beatrix droeg tijdens haar kersttoespraak wel dezelfde broche als bij de doop van prins Friso.


8.05 uur: NRC – NRC Handelsblad bracht maandagavond een extra editie, in digitale vorm. De bijlage is hier gratis te lezen.


7.19 uur: Ochtendkranten – Alle ochtendkranten hebben de aankondiging van de troonsafstand van koningin Beatrix pontificaal op de voorpagina. En ook de overige pagina’s staan bol van het Oranje-nieuws, vaak met complete kleurrijke bijlages vol historische foto’s. Zonder uitzondering zijn de kranten vol respect voor haar bijna 33 jaar lange regeerperiode.


7.02 uur: Ministerraad in extra zitting bijeen – Het kabinet last dinsdag een extra vergadering in. Vanwege het maandagavond aangekondigde aftreden van koningin Beatrix, komen de ministers en premier Mark Rutte dinsdagochtend bijeen voor een extra zitting. De troonswisseling is het enige onderwerp op de agenda. De raad moet besluiten nemen over de organisatie van een aantal praktische zaken de komende tijd. Zo moet er onder meer worden gekeken naar de staats- en officiële bezoeken die gepland staan.


6.50 uur: Kranten over abdicatie – Een zakelijke, hardwerkende en populaire koningin met een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Dat beeld schetsen Europese kranten van koningin Beatrix de dag nadat ze haar troonsafstand bekendmaakte.


6.40 uur: Reactie Winston Lackin – Suriname heeft een „respectvolle band” gehad met koningin Beatrix en zal ook respectvol omgaan met de nieuwe koning Willem-Alexander. Dat heeft minister van Buitenlandse Zaken Winston Lackin tegen de Surinaamse nieuwssite StarNieuws gezegd. Lackin feliciteert Willem-Alexander met zijn aanstaande koningschap.


1.05 uur: Reactie bestuur van het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap – „Grote dank voor de enorme betekenis die koningin Beatrix voor het koninkrijk heeft betekend. De koningin is het symbool van eenheid en saamhorigheid in de Nederlandse samenleving. De band van het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap met het koningshuis is keer op keer bevestigd gedurende haar regeerperiode.”


1.00 uur: Reactie Daniel Hodge – Curaçao heeft een warme band met koningin Beatrix. Tijdens elk bezoek in de afgelopen decennia heeft de bevolking haar „met open armen, liefde en hartelijkheid ontvangen”. Dat zei minister-president van Curaçao Daniel Hodge maandag in reactie op de aankondiging van de troonsafstand van koningin Beatrix.


0.40 uur: Argentinië enthousiast – Argentijnse internetmedia hebben enthousiast gereageerd op de toespraak van ‘Beatrix I de Holanda’. Beatrix de Eerste maakt in de ogen van talrijke media plaats voor een nieuwe koningin die uit Argentinië komt, Máxima Zorreguieta en haar echtgenoot ‘Guillermo Alejandro’ die een zoon is van Beatrix de Eerste.


0.20 uur: Toch krant in Limburg – De abonnees van Dagblad de Limburger en het Limburgs Dagblad krijgen dinsdag toch hun krant in de bus, zij het in sterk afgeslankte vorm. Medewerkers van de drukkerij wilden staken zodat er helemaal geen krant zou uitkomen. Maar het nieuws rond koningin Beatrix deed de actievoerende drukkers besluiten de geplande bijlage over de koningin wel te drukken, evenals nieuws over binnen- en buitenland.


00.05 uur: L. M. P. Scholten: Beatrix heeft groot gezag – Koningin Beatrix heeft haar ambt met grote betrokkenheid uitgeoefend, stelt L. M. P. Scholten, oud-directeur van de Gereformeerde Bijbelstichting (GBS). „Formeel moge haar gezag beperkt zijn, maar groot is het gezag dat zij uitstraalt door haar wijsheid. Daarbij weet zij zich koningin bij de gratie Gods.”


23.30 uur: Onberispelijk – ‘Afscheid van een onberispelijke monarch’, kopt de Duitse krant Die Welt maandagavond. Der Spiegel duidt het koningsschap van Beatrix als een „schandaalvrije regeerperiode van een geliefde vorstin die een symbool van haar land werd.”


22.59 uur: Sorry Charles – De Britse krant Daily Mail steekt de draak met kroonprins Charles. De krant kopt: ‘Koningin treedt af ten gunste van haar zoon van middelbare leeftijd – sorry Charles, niet díe koningin... die in Nederland’.


22.45 uur: Een nieuwe koning, een nieuwe hofhouding – Het is volgens de Rijksvoorlichtingsdienst gebruikelijk dat bepaalde leden van de Dienst van het Koninklijk Huis bij een troonswisseling hun functie ter beschikking stellen, zodat de opvolger zijn eigen ‘Huis’ kan inrichten. Het gaat om onder anderen de grootmeester, de Chef Militair Huis, de algemeen secretaris, de thesaurier, de ceremoniemeester, de hofmaarschalk, de intendant, de stalmeester, de directeur Koninklijk Huisarchief en het hoofd Personeel & Organisatie.


22.25 uur: Weinig aandacht voor Beatrix in Suriname – Behalve berichtgeving over de aankondiging van de toespraak van Beatrix, besteedden de Surinaamse media enkele uren na de toespraak nauwelijks aandacht aan het aftreden van de koningin. De lokale nieuwssites dWT Online en Starnieuws meldden ongeveer anderhalf uur voor de toespraak dat Beatrix waarschijnlijk afstand van de troon zou doen.


22.20 uur: Expositie Rijksmuseum – Het Rijksmuseum in Amsterdam wijdt vanaf donderdag een expositie aan koningin Beatrix in verband met haar aftreden. Het museum toont 30 foto’s over het leven en werk van de vorstin. Die laten haar functioneren als staatshoofd zien, maar belichten ook haar privéleven.


22.19 uur: Reactie Mike Eman – De minister-president van Aruba: „We zijn de koningin enorm dankbaar voor haar betrokkenheid en haar bezoek in november 2011.”


22.15 uur: Reactie Ton Heerts – De voorzitter van FNV In Beweging: Beatrix was „zeer geïnteresseerd in de gesprekken die zich in de typisch Nederlandse polder voltrekken rond de arbeidsverhoudingen”.


21.53 uur: Reactie Ds. J. J. van Eckeveld – De synodevoorzitter van de Gereformeerde Gemeenten vindt dat koningin Beatrix samenbindend en eenheidzoekend heeft opgetreden.


21.33 uur: Republikeinen treuren – Het Nieuw Republikeins Genootschap treurt over het feit dat Willem-Alexander wordt ingehuldigd als nieuwe koning. „Het goede bericht was dat Beatrix vertrekt als staatshoofd”, zei voorzitter Anjo Clement maandag. „Maar het slechte bericht was dat een zoon van haar, die bij haar in de wieg heeft gelegen, haar gaat opvolgen.”


21.26 uur: The Guardian over abdicatie – De Britse krant The Guardian schrijft dat de “populaire en rijke vorstin” altijd met beide benen op de grond bleef. “Je zou ze bij wijze van spreken kunnen tegenkomen als ze door Den Haag fietst.”


21.17 uur: Geloof van Beatrix – Koningin Beatrix heeft over haar persoonlijke geloofsbeleving nooit iets losgelaten, maar uit haar kersttoespraken blijkt dat ze in het geloof vooral een krachtig moreel appel ziet. Lees hier meer.


21.11 uur: Staatsbezoeken – Over het doorgaan van staats- en officiële bezoeken in de periode rondom de abdicatie en inhuldiging worden zo snel mogelijk mededelingen gedaan. Hetzelfde geldt voor werkbezoeken en andere geplande evenementen.


21.07 uur: De Standaard over abdicatie – De Belgische krant De Standaard gaat in op de rol van de koning(in) in de politiek. In Nederland is de koningin buiten de regeringsvorming gehouden. In België speelt de koning er een belangrijke rol bij. “Koning Albert kan pas de macht overdragen als onze politici dit eerst regelen.” Analist Tegenbos vindt niet dat prins Filip minder klaar is voor het koningschap dan Willem-Alexander. “De Nederlandse prins is ook niet onbesproken. Denk daarbij aan de verhalen rond de vakantiewoning in Mozambique en de verhalen rond de vader van Máxima.”


21.05 uur: Koning Albert feliciteert Beatrix en opvolger – Koning Albert van België gaat persoonlijk in contact treden met koningin Beatrix om haar geluk te wensen met haar besluit. Ook zal hij de beste wensen overbrengen aan troonopvolger Willem-Alexander. Dat maakte een woordvoerder van het Belgische koninklijk paleis maandagavond bekend. Er zal hierover geen officiële mededeling volgen, benadrukte de zegsman.


21.00 uur: De Bruyne over de abdicatie – Ongeveer anderhalve week geleden, aldus SGP-voorlichter De Bruyne maandagavond een uurtje na de toespraak van de koningin, kreeg hij al „wat signalen” dat de abdicatie nu toch echt aanstaande was. „Die geluiden waren zo serieus dat ik vorige week al bezig ben geweest met het opstellen van een persbericht met een reactie op het aftreden. Dat persbericht was overigens nog niet af.” Lees hier een interview met hem.


20.58 uur: Nederlanders in buitenland. – De Nederlandse gemeenschappen in het buitenland reageren massaal op de bekendmaking van de troonafstand door Koningin Beatrix. Het nieuws verspreidt zich snel over de hele wereld. De eerste reacties komen al binnen op de website www.denederlandsevereniging.nl. De Nederlandse gemeenschap in het buitenland is vooral dankbaar voor wat de koningin gedaan heeft. Ze heeft veel betekent in de afgelopen 33 jaar. Tevens feliciteren de Nederlanders in het buitenland kroonprins Willem-Alexander.


20.53 uur: Reactie Van Rossum – Ir. H. van Rossum (93), fractievoorzitter van de SGP van 1981 tot 1986, vindt dat koningin Beatrix „echt wel de leeftijd heeft dat zij ermee op mag houden. Zelf ben ik bij haar inhuldiging aanwezig geweest. 33 jaar regeren, dat is toch een mooie periode. Ze heeft zelf ook gezegd dat ze het al die jaren mócht doen, en dat een zo lange periode van gezondheid en activiteit niet iedereen gegeven is.” Lees hier meer.


20.44 uur: Willem-Alexander voorzitter Raad van State – Vanaf het moment van de abdicatie van Hare Majesteit de Koningin gaat het voorzitterschap van de Raad van State van rechtswege over op Zijne Majesteit de Koning. De Koning is voorzitter van de Raad van State ingevolge artikel 74 van de Grondwet.


20.32 uur: Willem-Alexander blijft op Eikenhorst wonen – Na de inhuldiging blijft het gezin van Zijne Majesteit de Koning voorlopig op de Eikenhorst in Wassenaar wonen. Op een gepast moment verhuist het gezin naar Paleis Huis ten Bosch in Den Haag. Paleis Huis ten Bosch wordt in de tussenliggende periode gebruikt voor officiële ontvangsten en bijeenkomsten. Paleis Noordeinde blijft in gebruik als werkpaleis. Op een nader moment wordt bekend gemaakt wanneer Hare Majesteit de Koningin, op dat moment Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrix der Nederlanden, haar intrek zal nemen op Kasteel Drakensteyn in Lage Vuursche.


20.29 uur: Zorreguieta voorkomt discussie – Jorge Zorreguieta, de vader van Máxima, blijft weg bij de inhuldiging van zijn schoonzoon Willem-Alexander tot koning. Daarmee is meteen het heetste hangijzer rond de troonswisseling weggenomen. Lees hier meer.


20.22 uur: Reactie CGK – Prof. dr. T. M. Hofman, voorzitter van het christelijke gereformeerde deputaatschap contact met de overheid, spreekt met respect over de wijze waarop koningin Beatrix haar ambt heeft vervuld. „Haar optreden kenmerkt zich door waardigheid en betrokkenheid. Dat bleek bijvoorbeeld heel duidelijk bij de Bijlmerramp in 1992. Ik hoop van harte dat koning Willem-Alexander en koningin Máxima straks ook de wijsheid en tact zullen ontvangen om op dezelfde wijze dit gewichtige ambt te vervullen. Want het is een ambt bij de gratie Gods: een gave, maar ook een opgave.”


20.10 uur: Analyse – Koningin Beatrix heeft het grote woord gesproken: Zij treedt af. De koningin sprak rustig. Alleen aan het eind van haar toespraak was wellicht iets van emotie te zien. Lees hier de analyse.


19.57 uur: Reactie OGG – Het besluit van het aftreden van koningin Beatrix heeft ds. A. Kort, predikant van de oud gereformeerde gemeente in Nederland te Krimpen aan den IJssel, verrast. “Wij hebben haar in haar ambt bijzonder kunnen waarderen. Ze was een echte koningin; een moeder des vaderlands. Zij karakteriseerde zich als een wijze en verstandige vrouw. Ze straalde majesteit en deftigheid uit. Haar besluit om te stoppen geeft haar ruimte om zich voor te bereiden op de komende eeuwigheid. Ook zij moet voor de Koning der koningen verschijnen. Daarvoor is de verzoening met God nodig. Ik hoop dat zij zich daarvan bewust mag worden. Voor de kroonprins hopen we dat hij, in deze moeilijke tijd, arbeiden mag bij de gratie Gods.”


19.55 uur: Reactie Van der Vlies en Schutte – Lees hier de reactie van Van der Vlies (SGP) en Schutte (GPV).


19.51 uur: Fotoserie – Bekijk hier een fotoserie van het leven van Beatrix.

19.47 uur: Koning Willem-Alexander – Prins Willem-Alexander wordt koning Willem-Alexander en niet koning Willem IV. Dat is opmerkelijk, aldus verslaggever koninklijk huis Wim Hulsman. “Blijkbaar wil de prins zich niet direct verbonden zien met de koningen Willem I, II en III. De verwachting leefde dat het Willem IV zou worden. Wat de achtergrond ervan is, is niet bekendgemaakt. Hoogheid Prinses Máxima der Nederlanden is vanaf dat moment Koningin Máxima. Hun beider aanspreektitel is Majesteit. Koningin Beatrix wordt na de abdicatie aangeduid als Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrix der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau.”


19.46 uur: Reactie PKN – Ds. J. G. Heetderks, woordvoerder van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) stelt dat de kerk dankbaar is voor alles wat de koningin voor het land gedaan heeft. “We hebben begrip voor deze troonsoverdracht, nadat de koningin zo lange tijd deze verantwoordelijkheid heeft gedragen. We zijn dankbaar dat we zo lang van haar hebben kunnen genieten. Het is nu nog niet het moment om meer te zeggen over de troonswisseling, dat zullen we doen rond 30 april.”


19.44 uur: Reactie NGK – Ad de Boer, voorzitter van de Landelijke Vergadering van de Nederlands Gereformeerde Kerken (NGK), kijkt met „grote dankbaarheid en groot respect” terug op de wijze waarop koningin Beatrix bijna 33 jaar lang haar werk heeft verricht. Volgens de voormalige EO-directeur, die de koningin nooit persoonlijk heeft ontmoet, leverde ze een belangrijke bijdrage aan de samenhang in de maatschappij. „De koningin overbrugde tegenstellingen. En wat me vooral op het netvlies staat, is dat ze er altijd was: in tijden van vreugde én van verdriet.”De vorstin kent een groot roepingsbesef, aldus De Boer. „In haar zware ambt wist ze zich geroepen door God. Wat dat betreft is ze een voorbeeld voor ons allen.”


19.40 uur: Koningsdag vanaf 2014 – Vanaf 2014 is er jaarlijks Koningsdag op 27 april, de verjaardag van Willem-Alexander. Aangezien 27 april 2014 op een zondag valt, zal Koningsdag in dat jaar op zaterdag 26 april worden gevierd, aldus de RVD. Amsterdam en De Rijp hebben in 2014 de primeur van de eerste Koningsdag. Koninginnedag zou dit jaar in die gemeenten worden gevierd, maar vanwege de troonsafstand van koningin Beatrix en de inhuldiging van Willem-Alexander op 30 april krijgt deze dag een ander karakter.


19.36 uur: Tekst toespraak Rutte – Lees hier de integrale tekst van de toespraak van premier Rutte.



19.33 uur: Dinsdag extra ministerraad – Het kabinet last dinsdag een extra vergadering in. Vanwege het maandagavond aangekondigde aftreden van koningin Beatrix, komen de ministers en premier Mark Rutte dinsdagochtend bijeen voor een extra zitting, zo maakte de Rijksvoorlichtingsdienst maandag bekend.



19.28 uur: Bekijk de toespraak – Bekijk hier de toespraak van de koningin.



19.25 uur: Familie Maxima niet bij inhuldiging – De familie van Maxima is niet aanwezig bij de inhuldiging op 30 april.



19.24 uur: Integrale tekst – Lees hier de integrale tekst van de toespraak van koningin Beatrix.



19.21 uur: Nieuwe positie voor Amalia – Prinses Amalia (9) wordt door de troonsbestijging van haar vader de, zoals het in de Grondwet staat, „vermoedelijke erfgename van de troon”. ‘Kroonprinses’ dus, in de volksmond, ook al wordt er in Nederland nooit gekroond, alleen maar ‘ingehuldigd’. De geboorte van een broertje kon al sinds 1983 geen roet meer in het eten van vrouwelijk opvolgsters gooien: meisjes hebben sindsdien gelijke rechten op de troon. De eerste opvolgster kan daarom ook de titel Prinses van Oranje krijgen, die uitsluitend bij deze positie hoort.



19.20 uur: Reactie Slob – Arie Slob, fractievoorzitter van de ChristenUnie: „Vanavond heeft Hare Majesteit Koningin Beatrix haar aftreden aangekondigd. Dankbaarheid overheerst bij mij voor de lange periode waarin onze vorstin het koningschap uitoefent. Ik heb groot respect voor de wijze waarop ze invulling geeft aan het koningschap. Ik bid koningin Beatrix Gods onmisbare zegen toe alsook prins Willem-Alexander en prinses Maxima voor de taak die op hen wacht.” Lees hier meer.



19.18 uur: Reactie Van der Staaij – Kees van der Staaij, fractieleider van de SGP: „‘Niet macht, persoonlijke wil of aanspraak op erfelijk gezag, maar slechts de wil de gemeen­schap te dienen, kan inhoud geven aan het hedendaags ko­ningschap.’ Dat zei koningin Beatrix in 1980 toen ze het koningschap aanvaardde. Zij heeft die woorden meer dan 30 jaar waargemaakt: toegewijd, onvermoeibaar, plichtsgetrouw en professioneel. Bij haar inhuldiging citeerde koningin Beatrix ook het Wilhelmus: ‘Mijn schild ende betrouwen, zijt Gij, o God, mijn Heer.’ In haar verdere leven als prinses wenst de SGP haar toe dat zij uit die belijdenis kracht zal putten.” Lees hier de hele reactie.



19.14 uur: Beatrix dankt het volk – Beatrix zei dat ze plaats maakt, maar geen afscheid neemt van het Nederlandse volk dat ze „nog dikwijls hoopt te kunnen ontmoeten”. „Dank voor de vele jaren dat ik uw koningin mocht zijn”, besloot zij haar toespraak.



19.11 uur: Rutte heeft groot respect – Premier Rutte heeft groot respect voor Beatrix en heeft warme gevoelens van dankbaarheid.



19.06 uur: Beatrix overwoog abdicatie al jaren – Koningin Beatrix overwoog haar aftreden al verschillende jaren. Prins Claus was jarenlang een grote steun voor haar, zei ze. Nu is het tijd voor een nieuwe generatie. Willem-Alexander en Maxima zijn er klaar voor.



19.04 uur: Rutte spreekt – Premier Rutte houdt een toespraak op televisie.



19.01 uur: Abdicatie op 30 april – De abdicatie is op 30 april. Willem-Alexander wordt dan ingehuldigd.



19.00 uur: Beatrix kondigt aftreden aan – Beatrix doet dit jaar troonsafstand, meldt ze.



19.00 uur: Beatrix begint met toespraak – De toespraak van Beatrix start.



18.55 uur: Nog vijf minuten – Over vijf minuten begint de toespraak van Beatrix.



18.41 uur: Terpstra: buitengewoon dankbaar – Erica Terpstra was maandagavond „helemaal opgewonden” door de berichten dat koningin Beatrix haar aftreden bekend zal maken. De oud-VVD-politica en vroegere topzwemster is trots op de majesteit. „De manier waarop onze majesteit al die jaren haar roeping zo geweldig heeft vervuld, daar ben ik buitengewoon dankbaar voor”, zei Terpstra bij de NOS.



18.30 uur: Abdicatie op 30 april – Bronnen in Den Haag melden dat de troonsafstand op 30 april is. schrijft de NOS.




18.22 uur: Twitter ontploft – De mogelijke troonsafstand van koningin Beatrix is een van de onderwerpen waar maandag aan het eind van de middag het meest over wordt getwitterd. Wereldwijd staat ze in de ‘trending topics’. Dat komt voor het overgrote deel door de vele duizenden tweets die in Nederland worden verzonden. Als gekeken wordt naar de tien termen waarover in Nederland het meest wordt getwitterd, hebben die op een na (Friso) allemaal met de troonsafstand te maken. In die lijst staan onder meer #Beatrix, #abdicatie, #trixit en ‘Om 19.00’, het tijdstip waarop de toespraak van Beatrix wordt uitgezonden.




18.13 uur: Beatrix bijna 33 jaar op de troon – Koningin Beatrix zit 32 jaar en 9 maanden op de Nederlandse troon. Alleen haar oma, Koningin Wilhelmina en Willem III zaten langer op de troon. Beatrix bekleedt de troon sinds 30 april 1980 en houdt dat sinds die dag in totaal 11949 dagen vol. Dat is bijna 33 jaar. Koningin Wilhelmina hield het op de kop af 50 jaar vol, Willem III zat 41 jaar en 9 maanden op de troon. Willem I (25 jaar), Willem II (8 jaar) en Juliana (31 jaar) waren minder lang staatshoofd van Nederland.




18.03 uur: Groot nieuws in buitenland – Het mogelijke aftreden van koningin Beatrix is ook groot nieuws in de buurlanden. „Agentur ANP: Königin Beatrix will abends Abdankung ankündigen” (Persbureau ANP: Koningin Beatrix wil ’s avonds aftreden aankondigen) kopte de conservatieve Duitse krant Die Welt maandagmiddag op zijn website. Ook de Süddeutsche Zeitung, weekblad Focus en tal van andere landelijke en regionale media in Duitsland maakten al snel melding van de abdicatie. Ook Vlaamse media stortten zich snel op het onderwerp. „Doet Beatrix troonsafstand?” vroeg De Standaard zich af. „Koningin Beatrix kondigt vanavond allicht afscheid aan”, kopte De Morgen.




17.50 uur: Toespraken hier te zien – Zowel de toespraak van koningin Beatrix als die van premier Rutte zijn vanaf 19.00 uur op deze pagina te zien.




17.45 uur: Beelden van de inhuldiging – Op 30 april 1980 is Beatrix in de Nieuwe Kerk in Amsterdam ingehuldigd. Bekijk hier de beelden.




17.39 uur: Ook Rutte houdt toespraak – Premier Rutte houdt vanavond een toespraak vanuit het torentje direct na toespraak van Beatrix.




17.27 uur: Abdicatie hoeft niet direct – Een abdicatie hoeft niet per direct te gebeuren, meldt koningshuis-kenner Menno de Bruyne via Twitter. “Koningin Juliana kondigde het ook in januari aan, maar abdiceerde pas op 30 april.”





17.24 uur: Officieel bericht – Lees hier de officiële aankondiging van de toespraak.





17.15 uur: Geen mededeling over inhoud – Over de inhoud van de toespraak die eerder op de dag is opgenomen op Paleis Huis ten Bosch worden tot na het moment van uitzenden geen mededelingen gedaan. Dat meldde de RVD.





17.12 uur: Toespraak online te zien – Op internet is de toespraak enige tijd na de uitzending terug te zien via de websites www.koninklijkhuis.nl en www.youtube.com/koninklijkhuis. De tekst van de toespraak van de Koningin wordt na de uitzending op de website www.koninklijkhuis.nl geplaatst.