Helft van ouders kiest voor abortus bij afwijkende uitslag na 13 wekenecho
Stel je voor: je verwacht een kind, maar de 13 wekenecho laat een afwijking zien. De helft van de ouders kiest in zo’n situatie voor het afbreken van de zwangerschap, blijkt uit onderzoek. Zelfs een hazenlip of een afwijking in de hand is voor sommige ouders al voldoende reden om hun kind te laten aborteren.
De 13 wekenecho wordt sinds 2021 gratis aangeboden aan zwangere vrouwen in het kader van wetenschappelijk onderzoek. Net als de 20 wekenecho is deze test bedoeld voor het opsporen van grote aangeboren afwijkingen. De 13 wekenecho geeft vrouwen meer tijd om na te denken over de vraag of ze hun zwangerschap willen uitdragen, maar kan hen ook helpen om zich tijdig voor te bereiden op de geboorte van een kind met een lichamelijke afwijking.
Negen ziekenhuizen in Nederland onderzochten in hoeverre de 13 wekenecho helpt bij het vroegtijdig vinden van afwijkingen. De onderzoekers analyseerden data van ruim 173.000 vrouwen die tussen november 2021 en november 2022 in aanmerking kwamen voor de prenatale test. De publicatie met de resultaten verscheen deze maand in het vakblad American Journal of Obstetrics & Gynecology (AJOG).
Bij een open ruggetje kiezen de meeste ouders voor abortus
De animo voor de 13 wekenecho is groot. Bijna 130.000 ouderparen, dus drie op de vier stellen, kozen ervoor deze te laten maken. Bij ruim 1300 vrouwen suggereerde de test een mogelijke afwijking. Zij werden doorverwezen naar een gespecialiseerd centrum voor vervolgonderzoek. De meeste vrouwen kregen na zo’n twintig dagen de uitslag te horen. In 60 procent van de gevallen bleek er niets aan de hand te zijn of de afwijking verdween vanzelf.
Stilgeboorte
Bij 537 doorverwezen vrouwen was er sprake van een afwijking bij het ongeboren kindje. Meestal ging het om een structurele afwijking, zoals een open ruggetje, of om een chromosomale afwijking, zoals het syndroom van Down. In zes gevallen resulteerde dit in een stilgeboorte. Van de overige 531 vrouwen koos de helft voor het afbreken van hun zwangerschap.
Ouders kiezen over het algemeen vaker voor abortus naarmate de gevonden afwijking ernstiger is. Zo koos geen van de ouders van een kind met anencefalie, een ernstige hersenafwijking, voor het uitdragen van de zwangerschap. Baby’s met deze afwijking worden meestal dood geboren of overlijden kort na de geboorte.
Sommige ouders laten de zwangerschap echter ook afbreken bij niet-levensbedreigende aandoeningen, zoals een open ruggetje (spina bifida). Hoewel deze aandoening operatief goed te behandelen is, kozen veertien van de zeventien stellen voor een abortus.
Ander voorbeeld: een schisis, in de volksmond ook wel hazenlip genoemd. Vier ouderparen kozen voor abortus, acht voor het uitdragen van de zwangerschap. Derde voorbeeld: een afwijking in de handen, vingers of tenen. Twee stellen lieten de zwangerschap afbreken, vier kozen ervoor hun kind te houden.
Ook bij chromosomale afwijkingen laten veel ouders hun kind aborteren. Van de 45 kinderen met het syndroom van Down kregen maar liefst 39 kinderen niet de kans het levenslicht te zien. In totaal werd ruim 80 procent van de zwangerschappen afgebroken als er sprake was van een genetische afwijking. Elf baby’s met een genetische afwijking overleden spontaan in de moederschoot. Slechts negen kinderen kwamen levend ter wereld.
Actief doden
Dat veel ouders bij een afwijking kiezen voor abortus, is „uiteraard droevig, maar dat is wel waar prenatale diagnostiek mede voor dient: het in staat stellen van ouders om abortus te overwegen.” Dat zegt Chris Develing, beleidsadviseur bij NPV-Zorg voor het leven. Het beëindigen van menselijk leven is wat hem betreft in alle gevallen moreel verwerpelijk. „Ook wanneer dit leven afwijkt van de norm, blijft het een mens die beschermwaardig is. Abortus is niet zoiets als het onthouden van levensreddende steun, maar betreft het actief doden van een mens in ontwikkeling.”
De NPV is niet per definitie tegen de 13 wekenecho, benadrukt Develing. „De echo kan een prachtige extra ontmoeting met je kind zijn. Ook als je bijvoorbeeld vanwege een medisch verleden rekening moet houden met een ongewenste uitslag, kan een diagnose nuttig zijn, zodat je je beter kunt voorbereiden. Aan de andere kant kan de 13 wekenecho ook onnodige stress opleveren. Dat is weer ongunstig voor de zwangerschap zelf.”
Had uw kind volgens de 13 wekenecho een afwijking? Hoe ging u daar mee om? En hoe is het nu? De redactie komt graag met u in contact. Stuur een mail naar gezond@rd.nl.
