Terwijl de ouders alles doen om het te voorkomen, lijkt Terri Schiavo te moeten gaan sterven. Drie reacties uit de Verenigde Staten onder elkaar. In het eerste artikel vraagt Linda Chavez
zich af wie het volgende slachtoffer zal zijn in de strijd over leven en dood.
De kansen op het redden van Terri Schiavo lijken steeds kleiner te worden. Tenzij een rechtbank direct stappen onderneemt en de districtsrechtbank opdraagt te bevelen dat een voedingssonde opnieuw ingebracht wordt, zal ze binnen enkele dagen aan uitdroging en honger sterven. Een verrassend aantal Amerikanen meent dat dit goed is, tenminste volgens enkele peilingen die de afgelopen weken zijn gehouden.
Een peiling van de zender ABC van vorige week gaf aan dat 63 procent van de Amerikanen voor het verwijderen van Schiavo’s voedingsinfusen was, terwijl slechts 28 procent tegen de door de rechtbank opgedragen handeling was. Maar een nadere beschouwing van de peiling onthult een schokkend vooroordeel in de manier waarop de vraag werd gesteld. De peiling stelde dat Schiavo „al vijftien jaar aan de apparatuur ligt” en dat „artsen zeggen dat ze geen bewustzijn heeft en haar toestand onomkeerbaar is” voordat de vraag gesteld werd: „Bent u voor of tegen de beslissing om Schiavo’s voedingssonde te verwijderen?” Maar de vooronderstelling zelf was onjuist.
Schiavo lag niet aan de ”apparatuur”, zoals die term normaal gesproken opgevat wordt. Ze heeft geen levensbedreigende ziekte of toestand. Ze heeft geen beademingsapparatuur nodig, geen dialysemachine om haar nierfunctie te ondersteunen, noch andere medische systemen om haar in leven te houden. Zoals veel ernstig gehandicapte mensen heeft Schiavo hulp nodig bij het verkrijgen van voedsel. Het is zelfs niet duidelijk of ze permanent een voedingsinfuus nodig heeft. Verscheidene artsen die Schiavo hebben onderzocht erkennen dat ze haar eigen speeksel doorslikt -een geschatte 2 liter per dag- en ten minste één neuroloog die haar in drie aparte gevallen onderzocht, heeft getuigd dat ze waarschijnlijk getraind zou kunnen worden om ook andere vloeistoffen door te slikken, als ze de juiste therapie krijgt. Als ze zelfstandig kan slikken, dan zou er niet veel méér nodig zijn om Schiavo in leven te houden dan er nodig is voor alle kinderen en veel oude en lichamelijk of verstandelijk gehandicapte mensen - een zorgzaam persoon die haar voedt en kleedt en toeziet op haar persoonlijke hygiëne. Op welke basis kan het onthouden van voedsel en water dan gerechtvaardigd worden?
Hoog percentage
Velen van degenen die door ABC ondervraagd werden, lijken hun reacties te baseren op de wijze waarop zij in dergelijke omstandigheden zelf behandeld zouden willen worden. „Als u in deze omstandigheden verkeerde, zou u dan wel of niet in leven gehouden willen worden?” vroegen de opiniepeilers. Ongeveer 78 procent van de respondenten zeiden dat ze niet in leven zouden willen worden gehouden - een ontstellend hoog percentage. Maar het is interessant dat een week eerder uit een andere ABC-peiling bleek dat een nog groter aantal mensen -87 procent- aangaf in dergelijke omstandigheden te willen sterven.
Maar wie weet nu echt hoe hij of zij zich zou voelen wanneer men voor zo’n beslissing zou komen te staan, en is het moreel verantwoord om zo’n beslissing lang van tevoren te nemen? De peiling van ABC roept een aantal interessante vragen op. Onder de aanname dat in de peiling zelf een geldige, representatieve steekproef opgenomen was, zou bijna 10 procent minder mensen voor de dood gekozen hebben als de vraag op een ander moment gesteld zou zijn. Het is duidelijk dat veel mensen van mening zijn veranderd - dus is het wel echt een goed idee om een gewichtige beslissing zoals over het beëindigen van een leven te baseren op wat iemand jaren eerder dacht te willen?
Natuurlijk, we weten niet wat Terri Schiavo zou hebben gewild. Of ze nu in een blijvend vegetatieve staat is of niet -en er is een discussie gaande onder de artsen die haar op dit punt ook echt onderzocht hebben, ondanks de geveinsde pogingen van de toonaangevende media om iets anders te suggereren- we weten niet wat Schiavo wilde. We hebben alleen het woord van haar man (bevestigd door Michael Schiavo’s familie, niet die van Terri) dat ze ooit zei, nadat ze een film gezien had over een comateuze patiënt, dat ze op zo’n manier niet zou willen leven.
Weldoeners
Wat zou het onder de huidige omstandigheden voor kwaad kunnen om Schiavo in leven te houden? Haar ouders en verscheidene weldoeners hebben aangeboden de financiële lasten ervan te dragen. Toch hebben de rechtbanken tot nu toe toegegeven aan de wensen van Michael Schiavo om Terri voedsel en drinken te onthouden, ondanks de aard van zijn relatie tot zijn vrouw. Michael Schiavo heeft een tien jaar durende relatie met een andere vrouw bij wie hij twee kinderen heeft, terwijl hij nog steeds hardnekkig vasthoudt aan zijn rechten als man om over Terri’s lot te beslissen, en hij erop staat alles te erven dat nog over is van een overeenkomst van 1 miljoen dollar, bestemd voor de zorg voor Terri Schiavo, vanwege medische wanprestaties.
Als een gerechtshof kan beslissen dat Terri Schiavo langzaam uitgehongerd wordt op verzoek van een van haar vervreemde echtgenoot, wie is dan de volgende?
De auteur is president van het Amerikaanse Center for Equal Opportunity (Centrum voor Gelijke Kansen). Zie ook www.ceousa.org.