De hel is geen gemakkelijk onderwerp. De gedachte aan een plaats van eeuwige straf is moeilijk voor ons. Het stuit ons tegen de borst. Trouwens, we kennen ook geen mensen die zo slecht zijn dat ze de hel verdienen. Kampbeulen misschien, en iemand als Hitler. Maar verder… En: als God liefde is, hoe kan Hij dan mensen naar de hel sturen?

Laten we naar de vraag kijken. De moeite die we met de hel hebben, heeft te maken met het beeld dat we van God hebben. We denken menselijk over God. We maken Hem tot een soort minigod, die misschien wel duizend keer groter is dan een mens: een soort supersupermens, maar toch te vergelijken met een mens. Ook speelt mee dat we een nogal zoetsappig beeld van God hebben. Hij is de liefdevolle Vader Die voor ons klaarstaat. Hij troost en oordeelt niet. Al maak je het nog zo bont, het komt altijd wel goed.

Gewend

Klopt dit met het beeld dat de Bijbel van God geeft? God is liefde (1 Johannes 4:8). Hij is genadig, lankmoedig en vergeeft graag en veel en vaak (Exodus 34:6-7, Psalm 86:5 en Jesaja 55:7). Maar ook: „God is een rechtvaardig Rechter en een God die alle dag toornt” (Psalm 7:12). Hij strafte de wereld met de zondvloed (Genesis 7) en keerde Sodom en Gomorra om (Genesis 19).

God blijkt anders te zijn dan wij denken. God denkt over de zonde heel anders dan wij. Wij zijn aan de zonde gewend. Wij beleven er plezier aan. God niet. Hij heeft een intense afkeer van de zonde. God zet Zich schrap tegen de zonde. Omdat Hij volmaakt goed is, is Hij buitengewoon gevoelig voor het kwaad. We kunnen het ons als mens niet voorstellen hoe smerig de zonde is in Gods oog. Hij haat allen die onrecht bedrijven (Psalm 5:6) en laat de schuldigen beslist niet onschuldig, zo horen we iedere zondag.

Ik wil de vraag op nog een andere manier benaderen. Kun je je voorstellen dat God niet zou straffen? Dat Hij de zonde in de doofpot stopt? Alle bedrog, onreinheid, haat, geweld en misbruik ongestraft laat? Eroverheen stapt dat wij Hem door onze zonde ongehoorzaam zijn en krenken en beledigen?

Iemand schreef: „Hoe hoger de persoon is die je beledigt, des te zwaarder de straf.” In 2010 gooide een man een waxinelichtje naar prinses Beatrix. Hij kreeg vijf maanden cel. God is de allergrootste en heerlijkste Persoon van het heelal, het Begin en het Einde, de Bron van alle goed. Zonde is brutale opstand tegen de goede God. Deze opstand tegen de oneindige God verdient een oneindige straf. God kan Zijn oog niet toeknijpen, maar moet de zonde straffen.

Geen griepje

De ultieme straf is de hel. Er is niemand die er zo vaak over sprak als Jezus. Hij zei niet: er is geen hel, maak je nergens zorgen over. Integendeel, Hij waarschuwde, uit liefde. Hij sprak erover in beelden: de buitenste duisternis (Mattheüs 8:12), de vurige oven (Mattheüs 13:42, 50), een onuitblusbaar vuur (Markus 9:43), de eeuwige pijn (Mattheüs 25:46). Die beelden zijn niet letterlijk. De werkelijkheid is veel erger dan beelden laten zien.

De Bijbel spreekt niet over de hel als een mededeling van een stand van zaken. Maar God roept ons dringend op om ons te laten verzoenen met Hem door Jezus Christus (2 Korinthe 5:20). Jezus heeft Zijn leven gegeven om ons van de hel te bevrijden. De leer van de hel is belangrijk om iets te kunnen beseffen van het werk van Jezus Christus. Hij kwam ons niet redden van een griepje, maar van de oneindige toorn van God. „Een bleke opvatting over de hel geeft een bleke opvatting over Jezus’ werk” (W. van Vlastuin).

De leer van de hel is nodig om te beseffen hoe groot Gods liefde is. God gaf Zijn Zoon prijs en Jezus wilde neerdalen tot in de hel. Hij koos ervoor om naar de hel te gaan voor mensen die de hel verdienen. Kun je dat begrijpen?

Jezus zegt: „Die in de Zoon gelooft, die heeft het eeuwige leven; maar die de Zoon ongehoorzaam is, die zal het leven niet zien, maar de toorn van God blijft op hem” (Johannes 3:36). Wie van harte belijdt Gods straf te hebben verdiend en tot Jezus vlucht, kan niet verloren gaan. Je bent heel welkom bij Hem (Johannes 6:37). Denk groot van de zonde. Denk nog groter van Gods liefde. Wie God zoekt, krijgt God. Wie zonder God wil leven, krijgt de uiterste consequentie daarvan: eeuwig zonder God.

God is God

Het is moeilijk voor ons toe te stemmen dat God rechtvaardig mensen naar de hel kan sturen. Dat heeft te maken met het feit dat we grote moeite hebben om te erkennen dat God God is, de hoogste Koning en Rechter. Als kind van Adam verzetten we ons daartegen. We beschuldigen God snel van oneerlijkheid. Alleen de Heilige Geest kan dat veranderen, zodat we met Manasse gaan erkennen dat de HEERE God is (2 Kronieken 33:13) en dat er in Hem geen onrecht is.

De auteur is predikant van de hersteld hervormde gemeente in Sint-Maartensdijk.