Evangeliseren op TikTok, kan dat wel?
TikTok, dat miljoenen jongeren bereikt, wordt gezien als een plaats van verleiding en misleiding. Voor de kerk, die toch al worstelt met zijn relevantie voor de samenleving, roept het platform een fundamentele vraag op: willen wij als christenen hierop aanwezig zijn? En zo ja, hoe dan?
Sommigen, onder wie zogenoemde ”TikTokpastors”, zien een enorme kans. Met korte, krachtige video’s past hun snelle boodschap binnen de cultuur van instantbevrediging. Tegelijkertijd klinken er tegengeluiden. Moeten we niet terug naar de kern en oppervlakkigheid en consumentisme de rug toekeren? Volgens sommigen moet de kerk een radicaal andere koers varen, richting een monastieke benadering, weg van de vluchtigheid van sociale media.
Voor velen is God een consumptiemiddel geworden: we pakken Hem erbij wanneer het ons uitkomt
Dit spanningsveld raakt volgens mij aan een dieper probleem. Zoals John Benton in zijn boek ”De cultus van de keuze” schrijft, is God voor velen een consumptiemiddel geworden. We pakken Hem erbij wanneer het ons uitkomt. We leggen Hem weer weg zodra het leven weer op rolletjes loopt. Bentons scherpe analyse legt bloot hoe ook christenen vatbaar zijn geworden voor de consumptiemaatschappij. Is ”de kerk op TikTok” slechts een verlengstuk van dit probleem? Een poging om mee te doen met de tijdgeest, in plaats van er kritisch tegenover te staan?
Generatie Z
Om deze vragen goed te kunnen beantwoorden, moeten we eerst kijken naar Generatie Z (geboren tussen 1997 en 2012), de groep die op TikTok domineert. Deze generatie groeit op in een wereld die volledig doordrenkt is van sociale media. Dit is niet alleen hun communicatiemiddel, het is ook hun leefwereld. De kerk kan ervoor kiezen om zich terug te trekken, maar daarmee verdwijnt ook een kans om jongeren daar te bereiken waar zij zijn.
Het Evangelie is niet in vijf seconden samen te vatten
Onderzoek toont aan dat TikTok jongeren inspireert om na te denken over hun geloof en zelfs tot Bijbellezen en gebed aanzet. Dit wijst erop dat TikTok, ondanks zijn vluchtige aard, een krachtig middel kan zijn om jongeren met het geloof in aanraking te brengen.
Toch blijft er een spanning. Het Evangelie is niet in vijf seconden samen te vatten. Het christelijk geloof vraagt tijd, diepgang en overgave. Dat zijn kwaliteiten die haaks lijken te staan op de vluchtige aard van TikTok. Is het mogelijk om via een medium dat draait om laagdrempelige, toegankelijke inhoud toch een boodschap van eeuwige waarde te communiceren?
Preekstoel
Een ander opvallend verschijnsel is de verschuiving van autoriteit. Waar de kerk van oudsher in het overbrengen van geloof een centrale rol speelde, laten jongeren zich nu meer beïnvloeden door leeftijdsgenoten en influencers op TikTok. Dit betekent niet dat de preekstoel zijn waarde heeft verloren, maar het vraagt wel om een herbezinning op hoe de kerk zijn boodschap op jongeren overbrengt.
Welke plaats heeft vluchtige, digitale communicatie in een geloof dat vraagt om diepgang en overgave?
De vraag of de kerk op TikTok thuishoort, is niet met een simpel ja of nee te beantwoorden. Het is in elk geval essentieel dat de kerk zich niet laat leiden door trends, maar nadenkt over zijn roeping in deze tijd.
Principiële keuze
De discussie over TikTok is een spiegel voor een grotere uitdaging: hoe blijft de kerk trouw aan zijn boodschap, zonder de aansluiting met nieuwe generaties te verliezen? Het gaat hier niet slechts om het benutten van een nieuw medium, maar om het maken van een principiële keuze. Welke plaats heeft vluchtige, digitale communicatie in een geloof dat vraagt om diepgang en overgave?
Deze vraag verdient een open en brede bezinning binnen de kerk. Niet om direct te kiezen voor of tegen TikTok, maar om na te denken over wat het betekent om in een digitale wereld present te zijn als gemeenschap van Christus. Hoe kunnen wij jongeren bereiken, niet als consumenten van het geloof, maar als mensen die aangespoord worden om het geloof te omarmen en te laten groeien?
De kerk mag niet wegkijken van alles wat nieuw is, maar hoeft ook niet alles te omarmen wat bij de tijdgeest hoort.
De auteur, een bijna afgestudeerde studente journalistiek, deed onderzoek naar geloofsvorming bij jongeren door TikTok.