PKN helpt „proefplekken” met onlinemodules: „Hoe deel je het geloof met mensen?”
Plaatselijke gemeenten helpen om meer missionair en diaconaal aanwezig te zijn in hun omgeving: dat is het doel van een nieuwe serie gratis leermodules die de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) online aanbiedt.
Binnen de Protestantse Kerk zijn de laatste zestien jaar op talloze plaatsen pioniersplekken ontstaan, bedoeld om te komen tot „een nieuwe vorm van kerk-zijn met mensen die niet (meer) kerkelijk betrokken zijn”, zegt Erik Verwoerd, projectleider proefplekken binnen de PKN.
Gaandeweg haakten er ook gemeenten aan die bijvoorbeeld een „diaconale community” wilden starten in hun wijk of dorp, zonder een nieuwe geloofsgemeenschap te vormen. Met twaalf onlinemodules richt de PKN zich nu op alle proefplekken, de nieuwe verzamelnaam voor pioniersplekken, (diaconale) presentieplekken, missionaire Kliederkerken –„een creatieve vorm om met alle generaties Bijbelverhalen te ontdekken”– en monastieke communities.
Kernthema’s
Voor gemeenten die een pioniersplek wilden beginnen, hanteerde de PKN voorheen een „stevige uitgestippelde route”. Met de onlinemodules ontstaat „de mogelijkheid om zelf als initiatief te kijken welk thema op dat moment relevant is”, zegt Verwoerd.
De pionierservaringen uit de afgelopen jaren zijn uitgewerkt in twaalf kernthema’s. In de eerste zes komen onderwerpen aan de orde die zijn gericht op het komen tot een nieuwe vorm van kerk-zijn. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om vragen zoals: hoe luister je naar je buurt en hoe deel je het geloof met mensen?
Zes andere modules zijn gericht op onder meer een haalbare missie, gedeeld leiderschap en financiële duurzaamheid. Afhankelijk van de plaatselijke situatie kunnen gemeenten de modules gebruiken die voor hen relevant zijn.
Elke module bestaat uit een aantal programma’s van elk ongeveer anderhalf uur. Teams die werken aan het ontwikkelen van een proefplek, leren bijvoorbeeld hoe ze praktisch met een thema aan de slag kunnen, zien een „inspirerend filmpje” van een pionier en „leren van lessen van jarenlang pionieren”.
Desgewenst kunnen lokale missionaire teams een beroep doen op persoonlijke ondersteuning vanuit het Protestants Landelijk Dienstencentrum in Utrecht. „Maar het materiaal is beschikbaar voor wie ermee aan de slag wil gaan, zonder een traject te hoeven doorlopen om formeel een proefplek genoemd te worden met contracten en dergelijke.”
Verwoerd wijst erop dat het materiaal ook gebruikt kan worden voor „initiatieven buiten de Protestantse Kerk. De geleerde lessen zijn dus veel breder toegankelijk gemaakt.”
In totaal draaien er honderden proefplekken in het land, zegt Verwoerd. Daarvan zijn er 200 als pioniersplek gestart. Ook zijn er „vele initiatieven die nooit een formeel label hebben ontvangen, maar wel onder de definitie van een proefplek vallen”.
De PKN geeft de „beweging van proefplekken” vorm in samenwerking met onder meer de missionaire organisatie IZB, de Christelijke Gereformeerde Kerken en het Leger des Heils.
