Lees ook

Waarom zenden we nog werkers uit naar het buitenland?

Het is logisch dat er in een veranderende wereld wordt gezocht naar nieuwe werkwijzen. Er wordt daarom in de huidige zendingsleer bijvoorbeeld veel gesproken over contextualisatie en wederkerigheid. Begrippen die te maken hebben met de manier waarop zending plaatsvindt. In het gesprek over zending valt mij echter het volgende op: als het gaat over de zendingsmotivatie, worden er een heleboel mooie en plausibele motivaties genoemd, maar de aloude zendingsmotivatie ”zielen winnen voor Christus” klinkt niet zo sterk en helder meer als voorheen.

Ik waardeer Geuzes artikel en ben blij dat hij goede redenen aandraagt om in deze tijd toch zendelingen uit te zenden, maar mis de klassieke zendingsmotivatie. Volgens mij is dat een breder probleem. Want in de zending wordt lang niet altijd gesproken over de noodzaak om het Evangelie te brengen aan mensen die voor eeuwig verloren dreigen te gaan. Wordt deze ”oude motivatie” toch benoemd, dan vaak in de marge. Alsof het een van de vele opties is en niet, zoals in vroegere tijden, de voornaamste motivatie voor zending. Het lijkt wel of die oude motivatie op de achtergrond is geraakt en allerlei andere motivaties de boventoon zijn gaan voeren.

Met Kerst werd ik weer geraakt door Gods motivatie voor het zenden van Zijn Zoon. Bij mij kwam 1 Johannes 4:9 bovendrijven: „Hierin is de liefde van God aan ons geopenbaard, dat God Zijn eniggeboren Zoon in de wereld gezonden heeft, opdat wij zouden leven door Hem.” Deze oude tekst laat de kern van Gods ”missionaire motivatie” zien. Zo’n motivatie is toch de dragende kracht onder het al het zendingswerk?

Reformatie

Het lijkt mij behulpzaam om onderscheid te maken tussen motivatie en werkwijze. Waar het gesprek zich vaak op het tweede richt, is het eerste de dragende kracht. Gods motivatie om zondige mensen te redden door Zijn Zoon Jezus Christus vormt het hart van de zendingsleer en alle zendingsactiviteiten. Die motivatie van God heeft alles te maken met Zijn karakter, met wie Hij is. Hij is een genadige en verlossende God voor zondige mensen.

Gods karakter en Zijn motivatie hangen dus nauw met elkaar samen en zorgen voor ”beweging”. Gods liefde bewoog de Vader om de Zoon te zenden. Maar ook vandaag worden mensen door de liefde van God gedreven om op weg te gaan.

Tegelijkertijd is er zoiets als de werkwijze. Dat is de manier waarop motivatie en beweging gestalte krijgen. De motivatie geeft antwoord op het ”waarom”, de werkwijze op het ”hoe”. De werkwijze hangt af van context, tijd en doelgroep. De motivatie is onveranderlijk. In de werkwijze spelen bijvoorbeeld contextualisatie (vertaling van het Evangelie) en wederkerigheid (samen leren van het Evangelie) een rol. Begrippen waarvan de invulling in iedere situatie weer anders is. De motivatie is echter onveranderlijk, omdat zij nauw samenhangt met het karakter van God. Hij is en blijft Dezelfde.

Als door de aandacht voor de werkwijze de ”oude” missionaire motivatie op de achtergrond raakt, dreigt het gevaar dat zending vooral over de werkwijze gaat. Dan wordt zending vooral ”leren van de ander”. Of men ervaart schroom, omdat zending al snel gezien wordt als een vorm van kolonialisme. Of er wordt negatief en betuttelend gesproken over ”het Evangelie brengen aan zondaren die verloren dreigen te gaan”, want wie zijn wij om anderen zo te benaderen?

Reformatie of vernieuwing in de zendingsleer betekent voor mij dat wij steeds moeten terugkeren naar God. Juist Gods motivatie om Zijn Zoon te zenden zet de werkwijze weer in het juiste licht.

Initiatiefnemer

Een doordenking van de werkwijze juich ik toe, als zij haar vertrekpunt maar neemt in Gods motivatie. Een werkwijze die voortkomt uit Zijn motivatie biedt ons verscheidene handvatten:

Allereerst laat de zending van Jezus Christus zien dat God altijd de initiatiefnemer is. God begint, ook als Hij vandaag zendt.

Verder toont Gods zending van Zijn Zoon Zijn liefde voor zondaren. Dat geeft richting als we nadenken over de doelgroep. Door Zijn liefde is God bewogen met zondaren, zelfs met vijanden. Hij kiest dan ook bij uitstek verachte en vergeten zondaren.

In de derde plaats toont de zending van de Zoon ook de manier waarop God wil werken in de wereld. Hij werd gelijk aan ons. Hij nam ons vlees en bloed aan. Nederig en dienend. Dat geeft richting aan ons denken over hoe we zending kunnen bedrijven: met aandacht voor de ander.

We hebben vooral een hernieuwde aandacht voor de bron van zending nodig: Gods karakter en Zijn motivatie om zondaren zalig te maken. Voor die motivatie hebben veel apostelen geleden en hebben zendelingen met nederigheid én overtuiging gestreden. Dat is ook de motivatie voor nieuwe zendingswerkers om zich met overtuiging te laten zenden, in een tijd die maar weinig zendingswerkers kent.

Wanneer wij ons richten op God en Zijn motivatie, dan volgt daaruit ook de juiste werkwijze. Dan leert de Geest ons hoe wij zending moeten bedrijven. God zegene het oude kerstevangelie. Dat wij erdoor gewonnen en in beweging gezet worden.

Sebaldeburen

Dit alles betekent niet dat iemand die rondwandelt in ”Buurttuin De Groene Oase” of deelneemt aan een maaltijd van de Dorpskamer in Sebaldeburen direct de vraag krijgt of hij zijn ziel aan God wil geven. Nee, juist met een tuin en maaltijden proberen wij aansluiting te zoeken bij de ander (contextualisatie). Daarin merken wij ook iets op van wederkerigheid. Mensen brengen hun eigenheid in.

Alles wat wij doen, gebeurt echter vanuit het verlangen dat mensen de Zaligmaker van de wereld leren kennen. En op momenten die God geeft, nodigen wij mensen uit om meer over Christus te horen door een Alphacursus of kerstnachtdienst. Zodat ook zij Gods liefde voor zondaren leren kennen en meegenomen worden in de beweging van God. Dit is onze werkwijze omdat wij geloven dat God Zelf de bron van onze zending is. Ook in Nederland.

De auteur is kerkelijk werker en pionier in Sebaldeburen.