Zelfstandige ondernemers moeten straks een deel van hun inkomen uitgeven aan een premie voor de verplichte basisverzekering arbeidsongeschiktheid (baz). Als ze door bijvoorbeeld een ongeluk langdurig niet meer kunnen werken, krijgen zzp’ers na enige tijd ongeveer 70 procent van het inkomen dat ze verdienden uitgekeerd. De verzekering wordt verplicht voor alle zzp’ers die winst maken uit hun eigen onderneming.

„De gekozen grondslag leidt tot een periode van onzekerheid over de verzekerings- en premieplicht voor de zelfstandige. Beide organisaties vinden dat de gekozen grondslag ‘winst uit onderneming’ daarmee te grote risico’s op terug- en nabetalingen met zich meebrengt”, schrijft Van Hijum. Het plan vraagt ook te veel capaciteit van de twee uitvoerders, die niet alleen al langer met uitvoeringsproblemen kampen, maar ook hersteloperaties moeten uitvoeren.

De fiscus noemt het plan helemaal niet uitvoerbaar en noemt dan ook geen mogelijke invoeringsdatum. Het UWV geeft het voorstel het stempel „niet uitvoerbaar, tenzij”, en ziet pas vanaf 1 januari 2030 de mogelijkheid het plan in te voeren.

Van Hijum zal dan ook „meer of minder vergaande aanpassingen” moeten doen aan het voorstel om tot een „uitvoerbare, betaalbare en uitlegbare verzekering” te komen. Om de bezwaren en adviezen goed te verwerken, komt het aangepaste wetsvoorstel op zijn vroegst in het derde kwartaal van 2025 naar de Kamer.

Dit heeft ook gevolgen voor de Nederlandse toegang tot geld uit het coronaherstelfonds van de Europese Unie. De verplichte zzp-verzekering was een van de mijlpalen die Nederland moet halen. Hoewel Nederland onder voorwaarden kan aanvragen of het de mijlpaal later kan halen, is het niet uitgesloten dat het kabinet geld misloopt als gevolg van de vertraging van het voorstel.