„Bezwaarmakers die bij de Raad van State aankloppen, hebben op dat moment al drie keer nee gehoord”, zei initiatiefnemer Wim Meulenkamp (VVD) vorige maand in een debat. Hij wil de griffiekosten bij de hoge bestuursrechter daarom „substantieel” verhogen.

Tegenover het ANP heeft Meulenkamp het aanvankelijk over griffierechten van „een paar duizend euro”, wat zou neerkomen op een vertienvoudiging. Daarna houdt hij het toch weer bij een „substantieel bedrag” en laat hij de uitwerking aan het kabinet.

Een hoger beroep bij de Raad van State kost 279 euro voor particulieren, en 559 euro voor bijvoorbeeld verenigingen en bedrijven. Wie minder dan 95 procent van een bijstandsuitkering krijgt en niet genoeg geld heeft, hoeft die griffierechten niet te betalen. Ondanks die vrijstelling zijn er mensen die vanwege de kosten afzien van een hoger beroep, zegt een woordvoerder van de hoge bestuursrechter. „De motie zal het aantal beroepszaken eerder doen dalen dan stijgen. De vraag is in welke mate.”

„De doorlooptijden zijn te hoog”, aldus de woordvoerder. Het streven is binnen een jaar een uitspraak te hebben, maar twee jaar is voor ingewikkelde zaken „niet uitzonderlijk”. Daar komt bij dat de rechtszaken complexer zijn geworden, onder meer door stikstofproblemen. De Raad van State wil 130 bouwzaken met voorrang behandelen, die naar eigen zeggen 65.000 woningen vertegenwoordigen.

Van misbruik van het recht wil de woordvoerder niet spreken. „Het zijn zeker niet allemaal mensen die zand in de machine willen strooien. Wij zien dat mensen met goede argumenten in hoger beroep gaan.”

„Mensen moeten altijd toegang tot het recht hebben”, zegt Meulenkamp daarover. „Dat is van cruciaal belang. Maar mensen hebben ook recht op een woning.”

Een woordvoerder van staatssecretaris Teun Struycken (Justitie) die over toegang tot het recht gaat, wil nog niet inhoudelijk op de motie ingaan.