De tegenvraag die je aan moslims kunt stellen, is hoe ze Jezus dan willen noemen. Meestal zullen ze zeggen: „Isa ibn Maryam, Jezus de zoon van Maria”. Zo wordt Hij namelijk genoemd in de Koran. Daarop kun je vragen: Geen man wordt toch alleen naar zijn moeder genoemd, wie was volgens jou dan zijn vader? Moslims zullen dan meestal zeggen: „Hij had geen vader, het was het wonder van God dat Maria zwanger werd.” In dat geval is de naam Zoon van God meer gepast dan de naam Zoon van Maria!

In de Koran staat dat Jezus geboren wordt nadat Gods geest in de gestalte van een mooie man bij Maria komt. Volgens de schrijver Kader Abdolah is de suggestie duidelijk: die knappe man had seks met Maria en zo werd Jezus geboren. Dit is niet wat de islamitische traditie leert, maar die gedachte komt niet uit de lucht vallen. Soera 66:12 is namelijk nogal expliciet: God ademde van zijn geest in de vagina (”farjaha”) van Maria en de islamitische uitleggers maken het nog banaler met details die ik de lezer maar bespaar. Maria wordt door veel moslims vereerd en haar vermeende huis in de buurt van Izmir door veel moslims bezocht. Vergeleken daarmee spreekt het Nieuwe Testament met meer respect over God. Maria is een eenvoudig Joods meisje en Jezus die bij haar geboren wordt, komt van God en heeft niets met seks of een godenfamilie te maken zoals allerlei volken dat kenden.

Klei

Volgens moslims zou de maagdelijke geboorte van Jezus vergelijkbaar zijn met de schepping van Adam. God sprak gewoon en Isa (zo wordt Jezus in de Koran genoemd) was er. Die vergelijking met Adam gaat niet helemaal op, want ook volgens de Koran werd Adam van klei gemaakt en als eerste mens kon hij geen ouders hebben. Er is dus duidelijk iets anders aan de hand. Het is wel een mooi aanknopingspunt dat Isa in de Koran ”kalimat Allah” wordt genoemd, woord van God. Zo noemt Johannes 1 Jezus ook en dat heeft Mohammed waarschijnlijk van christenen gehoord. Zoon van God is namelijk niet de enige naam van Jezus. Jezus is het Woord van God, dat eeuwig bij de Vader was en van de Vader uitgaat. Jezus draagt de naam Zoon van God niet alleen omdat Hij bij de maagd Maria geboren werd. Jezus zegt zelf dat Hij al bij de Vader was vóórdat de wereld er was (Johannes 17:5).

Zoon van God heeft in de Bijbel nergens een letterlijke betekenis zoals wij mensen zonen verwekken. In de cultuur van die tijd en ook vandaag nog in het Midden Oosten is het heel gewoon dat de uitdrukking ”zoon van” een figuurlijke betekenis heeft. De Joodse mensen in Jezus’ tijd dachten bij die uitdrukking zeker niet aan een godenfamilie. Ook het volk als geheel en de koning van Israël worden Gods zoon genoemd. Zij behoorden Gods beeld te weerspiegelen en namens Hem op aarde te handelen. Jezus wordt de Zoon van God genoemd omdat Hij ons laat zien wie God als onze Vader voor ons wil zijn. Uit de manier waarop Jezus over zijn Vader sprak, werd echter duidelijk dat Jezus op een andere manier met Zijn Vader verbonden is dan gelovige mensen. Jezus zegt dat Hij van eeuwigheid één is met de Vader en deelt in Zijn goddelijke autoriteit. De Joodse raad begrijpt dat Jezus zich daarmee aan God gelijk stelt en Jezus beaamt dat. Daarom wordt Hij ter dood veroordeeld.

Moeder-god

In de tijd van Mohammed was er een sterke Mariaverering ontstaan. Maria werd door veel christenen ”theotokos” genoemd, degene die God gebaard heeft. Die titel was bedoeld om te benadrukken dat Jezus vanaf zijn geboorte God was, maar riep natuurlijk het misverstand op dat Maria een soort moeder-god was. Nestoriaanse christenen verzetten zich daarom tegen deze titel. God heeft geen moeder. Christus heeft alleen naar zijn menselijke natuur een moeder. Mohammed is waarschijnlijk door deze discussie beïnvloed.

Christenen gebruiken vaak de uitdrukking ”Jezus is Gods Zoon” als een makkelijke korte samenvatting van hun geloof. Ze moeten echter bedenken dat de Bijbel Jezus ook andere namen geeft en dat deze naam bij moslims misverstanden oproept. We zullen moeten uitleggen wat het níet betekent: geen godenfamilie en geen seks. Vervolgens mogen we hen uitnodigen om te ontdekken wie Jezus wél is. Laten we met hen de evangeliën lezen en zien hoe Jezus’ leerlingen ontdekten wie Hij was. Al in het Oude Testament werd duidelijk dat God niet alleen in de hemel woont, maar ook door Zijn Woord en Geest naar Zijn volk komt en in de Engel van de HEERE ook soms zichtbaar verschijnt op aarde. In het bijzonder is Hij in Jezus Christus gekomen om ons te redden. Het is een geschenk van de Vader als Hij onze ogen voor Hem opent.

De auteur is directeur stichting Evangelie & Moslims.