EconomiePostuum
Econoom Bob Goudzwaard: voorvechter van Bijbelse kijk op economie

Econoom Bob Goudzwaard is zaterdag op 90-jarige leeftijd overleden. In de jaren zeventig en tachtig verwierf hij bekendheid met zijn ”economie van het genoeg”.

22 April 2024 16:08Gewijzigd op 22 April 2024 16:12
Econoom Bob Goudzwaard bedankte in 1977 twee keer voor een ministerpost. beeld Sjaak Verboom
Econoom Bob Goudzwaard bedankte in 1977 twee keer voor een ministerpost. beeld Sjaak Verboom

Goudzwaard laakte de niet te stillen consumptiedrang in het Westen. Die zou in zijn ogen ten koste gaan van de welvaart in de Derde Wereld. Dat was in die tijd geen populaire stellingname. Zo weerde de Vrije Universiteit Amsterdam hem aanvankelijk als hoogleraar.

In 1970 promoveerde Goudzwaard aan de Economisch Hogeschool te Rotterdam –die later op zou gaan in de Erasmus Universiteit– op het proefschrift “Ongeprijsde schaarste”. Hierin pleitte hij voor een economie die zich niet blindstaart op economische groei, maar zich baseert op menselijke waardigheid, sociale rechtvaardigheid en zorg voor de schepping. Overigens zou het uiteindelijk wel van een dienstverband bij de VU komen. Van 1971 tot en met 1999 was Goudzwaard hoogleraar in Amsterdam.

„Het gaat in het Bijbelse economiebegrip niet alleen om geld en goederen” - wijlen Bob Goudzwaard, econoom

De econoom wist zich in zijn overtuiging gesterkt door zijn geloof. „Het gaat in het Bijbelse economiebegrip niet alleen om geld en goederen, maar vooral om mensen die op tijd hun voedsel moeten krijgen en om het zorgvuldig beheer van de aarde als het ons door God toevertrouwde”, zei hij in 2006 in Zicht, het tijdschrift van het Wetenschappelijk Instituut van de SGP. „In dit perspectief sprak ook Calvijn over de markt als een instelling om elkaar van dienst te zijn.”

Stempel

De in 1934 geboren Goudzwaard groeide op in de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt, die vorig jaar opging in de Nederlandse Gereformeerde Kerken. Vanwege zijn groeiende waardering voor de oecumene sloot hij zich in de jaren tachtig aan bij de Samen op Weg-kerken, waaruit in 2004 de Protestantse Kerk in Nederland is voortgekomen.

In 1977 was Goudzwaard voorzitter van de commissie die het eerste CDA-verkiezingsprogramma ”Niet bij brood alleen” afrondde. Hierin wist hij zijn stempel te drukken. Zo stelde de partij dat in de samenleving onvoldoende „de verantwoordelijkheid wordt beseft die wij dragen tegenover God voor de instandhouding van zijn schepping”.

Dries van Agt polste Goudzwaard in 1977 voor twee ministerposten in zijn kabinet, maar de econoom bedankte voor de eer. Hij verwachtte dat zijn inzichten op weinig sympathie zouden kunnen rekenen bij het aantredende CDA-VVD-kabinet. In 1981 zegde Goudzwaard zijn partijlidmaatschap op omdat hij zich in tegenstelling tot het CDA principieel tegen kernwapens keert.

Goudzwaard werd in 1992 benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Hij ontving twee eredoctoraten: in 2011 en in 2014. In 2026 verschijnt er naar verwachting een biografie.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer