SGP vraagt in Rome aandacht voor draagmoederschap
Draagmoederschap dreigt geruisloos eenvoudiger te worden in Nederland, stellen SGP-politici. Om hier aandacht voor te vragen, reizen twee van hen naar Rome. Dat leidt tot verhitte reacties.
„Eigenaardig”, „vrouwonvriendelijk” en „betuttelend conservatisme”. Het nieuws dat Tweede Kamerlid Diederik van Dijk en Europarlementariër Bert Jan Ruissen in Rome zouden oproepen tot een wereldwijd verbod op draagmoederschap viel niet in goede aarde bij politici van D66 en de VVD.
De twee SGP’ers ondertekenden vrijdag de zogeheten Casablancaverklaring op de International Conference for the Universal Abolition of Surrogacy; de internationale conferentie voor de universele afschaffing van draagmoederschap. Deze verklaring werd in maart 2023 gepresenteerd in reactie op het wereldwijd groeiende debat rondom draagmoederschap. Ruim honderd medici en juristen uit 75 landen roepen in deze verklaring op tot een wereldwijd verbod. Ze presenteerden hun statement in het Marokkaanse Casablanca omdat het Noord-Afrikaanse land een totaalverbod op draagmoederschap kent.
Bij draagmoederschap kiest een vrouw ervoor om zwanger te worden en een kind te dragen voor een ander. Na de bevalling staat zij het kind vervolgens af aan de wensouders. Maar of ze dat nu doet uit naastenliefde of om er iets aan te verdienen, beide vormen zijn volgens Tweede Kamerlid Van Dijk problematisch. „Het effect is hetzelfde: je haalt een baby’tje direct na de geboorte weg bij de moeder. Dat brengt levenslange gevolgen met zich mee.”
Aandacht
De keus om naar de Casablancaconferentie in Rome af te reizen voor de ondertekening van de verklaring is voornamelijk bedoeld om de aandacht te trekken, geeft Van Dijk toe. „Dit soort thema’s krijgt niet veel aandacht. Mensen zullen het echt niet allemaal met ons eens zijn, maar er moet in ieder geval over gesproken worden.”
Van Dijk verwijst naar een wetsvoorstel van demissionair minister Weerwind voor Rechtsbescherming. Dat voorstel moet altruïstisch draagmoederschap verder reguleren en kan later dit jaar op de agenda van de Tweede Kamer belanden. Volgens de minister kan de praktijk prima doorgang vinden, „zolang aan bepaalde zorgvuldigheidsstandaarden wordt voldaan.”
„Mensen zullen het echt niet allemaal met ons eens zijn, maar er moet in ieder geval over gesproken worden.” - Diederik van Dijk, SGP-Tweede Kamerlid
Volgens de SGP is dat echter onmogelijk. „We vinden het allemaal erg als een kindje elders moet opgroeien vanwege een overlijden”, zegt Van Dijk. „Maar hier gaan we het gewoon bewust regelen. Daar moeten we niet aan beginnen.”
Met de handtekeningen hoopt Van Dijk de formerende partijen op te roepen om het voorstel in te trekken. „We hebben nu het momentum; tijdens een formatie komen er ethische onderwerpen op tafel en dit zou dan een goed onderwerp zijn om te bespreken”, zegt het Kamerlid. „Zo’n Casablancaverklaring, ondertekend door artsen, feministen en wetenschappers, is dan echt een steun in de rug.”
Netwerk
De argumentatie van de verklaring is geen nieuw idee, zegt Bernard Garcia. De Franse jurist is een van de drijvende krachten achter het initiatief. „Mensen zijn al langer bezorgd over deze praktijk. De verklaring is vooral bedoeld om een netwerk op te bouwen en zo op politiek vlak verandering teweeg te brengen.”
Garcia spreekt sinds enkele maanden met enige regelmaat wereldwijd in nationale parlementen. Dat doet hij samen met Olivia Maurel, die zelf geboren is uit een draagmoeder en nu woordvoerder is van de organisatie achter de Casablancaverklaring. „Ik heb mijn hele leven leemtes gevoeld”, zei de Franse eerder tegen het Reformatorisch Dagblad . „Hoe was mijn geboorte? Waarom gaf mijn moeder mij weg?”
Maurel, een zelfverklaard atheïst, ontmoette donderdag de paus nadat ze hem in december opriep draagmoederschap te veroordelen. Dat deed hij enkele weken daarna in een toespraak. Het Vaticaan brengt daarnaast maandag een document waarin het officieel haar positie op draagmoederschap vaststelt.
De warme banden met de ministaat zijn niet de belangrijkste reden voor de organisatie achter de Casablancaverklaring om dit keer in Rome samen te komen. De organisatie ziet Italië als een voorbeeld in de strijd tegen draagmoederschap. Een wetsvoorstel om draagmoederschap voor Italianen te verbieden, ook als de praktijk in het buitenland uitgevoerd wordt, ligt op dit moment bij de Senaat ter goedkeuring. „Italië laat de weg zien en kan zo ook internationaal een belangrijke rol vervullen”, zegt de organisatie.
Voor Van Dijk is het bonte gezelschap van feministen en conservatieve christenen op de conferentie een steun in de rug. “Je komt er niet mee weg met door ons standpunt ouderwets te noemen. Heel veel mensen voelen aan: een baby’tje weghalen bij de moeder, dat moet je niet willen.”